Chị Thu được chẩn đoán suy tim, tăng áp động mạch phổi từ nhiều năm trước nhưng không tìm ra nguyên nhân, chỉ uống thuốc điều trị theo toa. Chị đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám bởi mệt dù không làm việc nặng, khó thở nhiều, phù toàn thân, gan to.

Ngày 11/4, ThS.BS.CKII Huỳnh Thanh Kiều, Trưởng khoa Nội Tim mạch 1, Trung tâm Tim mạch, cho biết chức năng co bóp tim - EF của chị giảm còn 23%, tăng áp động mạch phổi nặng, xơ gan tim (gan bị tổn thương do ứ máu kéo dài). Bệnh nhân có ống động mạch lớn. "Đây chính là nguyên nhân khiến chị Thu suy tim, tăng áp phổi nghiêm trọng", bác sĩ Kiều nói.

Ống động mạch là một phần bình thường của hệ thống tuần hoàn bào thai, thường đóng lại ngay sau khi trẻ chào đời. Bệnh còn ống động mạch (Patent ductus arteriosus - PDA) xảy ra khi ống động mạch không tự đóng được trong những tuần lễ đầu sau sinh. Tình trạng không được điều trị khiến dòng máu chảy bất thường từ động mạch chủ sang động mạch phổi, làm tăng áp lực động mạch phổi, giãn buồng tim, suy yếu cơ tim và gây ra các biến chứng khác như suy tim, viêm phổi, viêm nội tâm mạc.

Theo bác sĩ Kiều, bệnh còn ống động mạch nhỏ thường không biểu hiện dấu hiệu nên không được phát hiện cho đến khi trẻ trưởng thành. Như chị Thu sống chung với bệnh hàng chục năm mà không biết, không có biện pháp điều trị kịp thời. "Khi suy tim nặng, chị mới được phát hiện thì quá thời điểm 'vàng' can thiệp", bác sĩ Kiều nói.

Hai phương pháp ngoại khoa được chỉ định điều trị còn ống động mạch là đóng ống động mạch qua da và phẫu thuật thắt ống động mạch bằng chỉ khâu hoặc kẹp. Tuy nhiên, chỉ những trường hợp chưa có biến chứng mới áp dụng được các biện pháp này. Chị Thu suy tim nặng do tăng áp phổi nặng, gây ứ máu tĩnh mạch ở gan, lâu ngày dẫn tới xơ gan. Đây là những yếu tố chống chỉ định can thiệp ngoại khoa. Bệnh nhân có thể lên cơn tăng áp phổi trong lúc mổ, nguy cơ cao tử vong.

Chị Thu được điều trị với thuốc lợi tiểu, thuốc trị suy tim, thuốc chẹn beta, ức chế men chuyển và thuốc kháng vitamin K. Sau 4 ngày, chị giảm phù, bớt khó thở khi nằm, nhịp tim và huyết áp ổn định, được xuất viện điều trị ngoại trú. Bác sĩ dặn chị tái khám, uống thuốc đầy đủ để kịp thời xử lý nếu có bất thường.

Thai phụ được siêu âm tầm soát dị tật tim bẩm sinh sớm ở thai nhi. Ảnh minh họa: Đình Lâm

Bác sĩ Kiều cho hay đây là một trường hợp đáng tiếc khi mắc bệnh tim bẩm sinh mà ngoài 50 tuổi mới phát hiện. Hiện 90% các bất thường tim bẩm sinh đã có thể chẩn đoán ngay từ trong bụng mẹ, thậm chí khoảng 12-18 tuần thai, thông qua siêu âm. Điều này giúp bác sĩ lên kế hoạch điều trị sớm, sinh an toàn.

Trường hợp trẻ chưa phát hiện bệnh trong thai kỳ thì nên được sàng lọc tim bẩm sinh sau khi chào đời giúp xác định mức độ nghiêm trọng của dị tật tim, khả năng và thời điểm can thiệp. Nhờ tiến bộ trong lĩnh vực của y học, đa số trẻ dị tật tim bẩm sinh có thể sống khỏe mạnh đến tuổi trưởng thành. Người trưởng thành khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh tim bẩm sinh như khó thở, mệt mỏi, hụt hơi... cần đi khám sớm, tránh biến chứng.

Thu Hà

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi