Trong công văn gửi các địa phương hôm 28/7, Bộ Y tế nói tính đến cuối tháng 7, Việt Nam ghi nhận hơn 32.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó khu vực phía Nam chiếm hơn 70% tổng số ca bệnh. Riêng TP HCM có hơn 15.500 ca, tăng gần 160% so với cùng kỳ năm ngoái và ghi nhận 10 trường hợp tử vong.

Một số địa phương phía Nam cũng ghi nhận số mắc tăng cao so với cùng kỳ như Bến Tre tăng 346%, Tây Ninh tăng 274%, Long An tăng 208%, Đồng Nai tăng 192%. Số ca nặng tại các địa phương đều cao gấp nhiều lần cùng kỳ năm trước.

Tại Hà Nội, số ca mắc tuần qua đã tăng gấp đôi so với tuần trước, với nhiều ổ dịch có chỉ số côn trùng ở ngưỡng nguy cơ cao. Giới chức nhận định số ca sốt xuất huyết ở thủ đô sẽ tiếp tục tăng thời gian tới, do khu vực này bước vào mùa cao điểm, thời tiết mưa nhiều, nóng ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi phát triển, truyền bệnh.

Điều trị sốt xuất huyết tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần

Ngoài sốt xuất huyết, nguy cơ "dịch chồng dịch" khi các bệnh truyền nhiễm khác như tay chân miệng, cúm, Covid-19, sởi vẫn đang lưu hành. Ông Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế, nhấn mạnh nếu các địa phương không triển khai biện pháp phòng chống quyết liệt ngay từ đầu mùa, nguy cơ dịch bùng phát trong năm 2025 là rất lớn. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cảnh báo sốt xuất huyết là bệnh nhiệt đới lây lan nhanh nhất và là "mối đe dọa đại dịch", đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu, hiện tượng El Nino, tốc độ đô thị hóa và giao thương quốc tế gia tăng.

Việt Nam là một trong những quốc gia có nguy cơ cao về sốt xuất huyết và nằm trong "mối đe dọa đại dịch" của bệnh này vì nhiều yếu tố tổng hợp. Khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm quanh năm tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi Aedes (truyền bệnh) phát triển, đặc biệt khi biến đổi khí hậu và hiện tượng El Nino khiến các đợt nắng nóng kéo dài và mưa bất thường.

Quá trình đô thị hóa nhanh chóng và mật độ dân số cao ở các thành phố lớn cũng tạo ra nhiều ổ bọ gậy, làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Hơn nữa, sự gia tăng giao thương và đi lại quốc tế có thể mang mầm bệnh từ vùng dịch đến, đẩy nhanh sự lây lan của virus.

Cuối cùng, tâm lý chủ quan và tự điều trị trong cộng đồng khiến nhiều bệnh nhân nhập viện muộn khi bệnh đã trở nặng, gây khó khăn cho việc kiểm soát dịch và làm tăng nguy cơ tử vong.

Đơn cử, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch thường trực Liên Chi hội Truyền nhiễm TP HCM, tại tọa đàm hôm 26/7, cho biết nhiều trường hợp mắc sốt xuất huyết nhưng nhầm với sốt siêu vi thông thường, dẫn đến chủ quan, không theo dõi sát sao và điều trị tại nhà. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh nhập viện muộn và có nguy cơ biến chứng nặng. Thực tế, giai đoạn hạ sốt là lúc nguy hiểm nhất nếu không được theo dõi y tế, kể cả người lớn.

Ngoài ra, bệnh còn để lại những hậu quả kéo dài như mệt mỏi, rối loạn chức năng thần kinh, và có thể cần phục hồi chức năng dài hạn, gây tốn kém chi phí điều trị.

Chi phí điều trị sốt xuất huyết tùy thuộc vào thời gian nằm bệnh, trung bình người bệnh điều trị trong thời gian hai tuần tại khoa hồi sức tích cực thường tốn gần 150-200 triệu đồng. Nếu người bệnh bị tổn thương nội tạng, nhiễm trùng bội nhiễm thì thời gian nằm viện có thể kéo dài hơn.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh chia sẻ về bệnh sốt xuất huyết. Ảnh: Lê Kiên

Trước diễn tiến khó lường và những hậu quả nặng nề của dịch bệnh, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương chủ động triển khai các biện pháp phòng ngừa. Biện pháp hiệu quả nhất hiện nay vẫn là diệt muỗi, diệt lăng quăng, bọ gậy và tránh muỗi đốt. Bên cạnh đó, việc tiêm vaccine sốt xuất huyết là một phương pháp phòng chống chủ động mới, góp phần giảm số ca mắc và tử vong. Người dân cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phác đồ tiêm phù hợp với lịch sử chủng ngừa và tiền sử mắc bệnh.

Lê Nga