Testosterone là hormone giới tính chính ở nam giới, song nữ giới cũng có một lượng nhỏ hormone này, được sản xuất ở tuyến thượng thận và buồng trứng. Phụ nữ có nồng độ testosterone thường có các triệu chứng như mọc nhiều lông trên mặt hoặc cơ thể, mụn trứng cá dọc theo hàm, cằm, thay đổi tâm trạng, tăng cân, vô sinh, hói đầu, chu kỳ kinh nguyệt không đều, mất kinh. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Hội chứng buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là rối loạn hormone ảnh hưởng đến buồng trứng, các tuyến nhỏ ở cả hai bên tử cung sản xuất trứng và giải phóng hormone. PCOS gây ra nhiều nang (túi chứa đầy dịch) trên buồng trứng, ảnh hưởng đến cách chúng hoạt động. PCOS là nguyên nhân phổ biến khiến testosterone ở phụ nữ tăng cao. Các triệu chứng PCOS như kinh nguyệt không đều, thay đổi cân nặng, mụn trứng cá, chứng rậm lông, vô sinh.

Kháng insulin

Kháng insulin xảy ra khi cơ thể không phản ứng với insulin - hormone làm giảm glucose (loại đường mà cơ thể sử dụng để tạo năng lượng). Cơ thể phản ứng bằng cách tạo ra thêm insulin, có thể kích thích buồng trứng sản sinh nhiều testosterone hơn. Kháng insulin thường có liên quan đến PCOS, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, cholesterol cao, huyết áp cao, bệnh tim.

Thuốc

Thuốc và thực phẩm bổ sung có thể gây ra tình trạng testosterone cao ở phụ nữ như một số thuốc chống co giật, chất bổ sung nội tiết tố, thuốc chặn hormone trong điều trị vô sinh, thuốc chữa ung thư.

Rối loạn tuyến thượng thận

Tuyến thượng thận là cơ quan nhỏ nằm trên mỗi quả thận. Chúng sản xuất các hormone điều chỉnh huyết áp, năng lượng, phản ứng căng thẳng. U tuyến thượng thận hoặc tăng sản thượng thận bẩm sinh (CAH) là một nhóm các rối loạn tuyến thượng thận di truyền, có thể khiến tuyến này sản xuất quá nhiều androgen (hormone nam), dẫn đến nồng độ testosterone cao.

Hội chứng Cushing

Hội chứng Cushing xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều cortisol (hormone căng thẳng), phá vỡ sự cân bằng hormone. Nó có thể do khối u tuyến thượng thận hoặc tình trạng ảnh hưởng đến tuyến yên (một tuyến trong não kiểm soát sản xuất hormone). Bên cạnh mất cân bằng hormone, người mắc hội chứng Cushing thường dễ bị bầm tím, mệt mỏi, tăng cân, trầm cảm, giảm ham muốn tình dục.

Khối u

Dù ít gặp nhưng một số khối u có thể gây ra mức testosterone cao ở phụ nữ như khối u tuyến thượng thận, buồng trứng, tuyến yên.

Phương pháp điều trị testosterone cao ở phụ nữ tùy thuộc vào nguyên nhân, có thể dùng thuốc hoặc thay đổi lối sống theo chỉ định của bác sĩ.

Lê Nguyễn (Theo Health)