ThS.BS.CKI Đào Duy An Duy, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết đau khớp gối do chơi thể thao là tình trạng phổ biến, xảy ra khi người chơi gặp phải chấn thương hoặc vận động sai cách. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp.

Căng cơ, bong gân là những tổn thương phần mềm quanh khớp gối do vận động quá sức hoặc khởi động không kỹ. Căng cơ xảy ra khi các sợi cơ bị kéo giãn quá mức, gây đau, co cứng hoặc yếu cơ. Trong khi đó, bong gân là hiện tượng dây chằng quanh khớp bị giãn hoặc rách do lực tác động bất ngờ, thường gặp khi đổi hướng đột ngột hoặc tiếp đất sai kỹ thuật. Căng cơ, bong gân là chấn thương nhẹ nhưng nếu chủ quan không điều trị đúng cách, có thể trở thành mạn tính, làm giảm khả năng vận động về lâu dài.

Chấn thương dây chằng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau khớp gối, đặc biệt là dây chằng chéo trước (ACL). Tình trạng này thường xảy ra do thay đổi hướng đi đột ngột hoặc tiếp đất không đúng cách khi luyện tập, chơi thể thao.

Rách sụn chêm khớp gối. Sụn chêm chịu trách nhiệm giảm ma sát giữa xương đùi và xương chày. Do đó, khi thực hiện các chuyển động xoay gối đột ngột, sụn có thể bị tổn thương, gây đau và sưng tấy.

Tổn thương sụn khớp. Trong quá trình chơi thể thao, nhất là các môn vận động mạnh như bóng đá, chạy bộ, tennis, khớp gối thường phải chịu lực nén lớn, xoay vặn hoặc chấn thương đột ngột. Những tác động này dễ gây tổn thương sụn khớp, dẫn đến đau, sưng và giảm khả năng vận động khớp gối.

Bác sĩ Duy giải thích tình trạng khớp gối cho người bệnh. Ảnh minh họa: Bệnh viện cung cấp

Viêm gân bánh chè thường gặp ở người chơi các môn thể thao như bật nhảy, nhảy xa, nhảy cao... Nguyên nhân là do gân bánh chè, nối giữa xương bánh chè và xương chày bị viêm do lặp lại động tác bật nhảy.

Viêm bao hoạt dịch đầu gối là tình trạng bao hoạt dịch lớp mô mềm bao quanh khớp gối bị viêm, gây sưng, nóng, đỏ, đau, nhất là khi gập duỗi hoặc đứng lâu. Viêm bao hoạt dịch thường xuất hiện sau các hoạt động lặp lại như nhảy, chạy hoặc quỳ gối nhiều lần. Nếu không được nghỉ ngơi và điều trị sớm, tình trạng này có thể kéo dài và ảnh hưởng đến khả năng vận động.

Hội chứng dải chậu chày xảy ra khi dải mô này bị ma sát quá mức với xương đùi gần đầu gối, gây viêm và đau rát vùng ngoài gối. Cơn đau thường tăng lên khi chạy xuống dốc, đi cầu thang hoặc gập duỗi đầu gối liên tục.

Trật khớp lồi cầu đùi - bánh chè cũng có thể gây đau khớp gối dù ít phổ biến. Trật khớp có thể gây sưng đau dữ dội và hạn chế khả năng vận động, xương bánh chè có thể lệch sang trái hoặc phải.

Thoái hóa khớp gối có thể xảy ra ở vận động viên hoặc người chơi thể thao cường độ cao, nhất là khi có chấn thương khớp tái phát hoặc sụn khớp bị mài mòn theo thời gian. Người bệnh bị đau âm ỉ, cứng khớp vào buổi sáng và có thể tiến triển thành mạn tính nếu không được kiểm soát kịp thời.

Bác sĩ kiểm tra tình trạng khớp gối người bệnh trước khi phẫu thuật. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Bác sĩ Duy khuyến cáo người bệnh đi khám nếu đau khớp gối sau khi chơi thể thao kèm theo các biểu hiện bất thường như đau không giảm sau vài ngày nghỉ ngơi, gối sưng to hoặc biến dạng, khó chịu khi đi lại hoặc leo cầu thang, có dấu hiệu nhiễm trùng (sốt, da đỏ ấm), mất cảm giác hoặc tê buốt vùng chân dưới gối... Tùy tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm, chụp X-quang, chụp MRI 3 Tesla, CT 100.000 lát cắt... để đánh giá chính xác tình trạng bệnh và điều trị phù hợp.

Người chơi thể thao thường xuyên, luyện tập cường độ cao hoặc có tiền sử chấn thương nên kiểm tra sức khỏe xương khớp định kỳ để kịp thời phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn liên quan đến đau khớp gối và kịp thời điều trị.

Phi Hồng