Ngày 24/7, bác sĩ Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết bệnh nhân ban đầu được chẩn đoán có thể bị hạ canxi máu - tình trạng nồng độ canxi trong máu thấp hơn mức cho phép, gây tê bì chân tay, chóng mặt hoặc co giật. Tuy nhiên, khi thăm khám, bác sĩ không tìm thấy dấu hiệu của hạ canxi máu, kết quả xét nghiệm canxi trong máu vẫn bình thường.

Khai thác tiền sử bệnh án cho thấy tình trạng này đã kéo dài. Mỗi lần có triệu chứng, cô gái đều được tiêm canxi tĩnh mạch, sau đó được kê canxi uống khi xuất viện, nhưng bệnh vẫn tái phát.

Sau khi khám chuyên sâu, các bác sĩ xác định nguyên nhân chính là tăng thông khí cấp tính. Đây là tình trạng thở nhanh và sâu hơn bình thường, thường xảy ra khi bệnh nhân lo lắng, hoảng loạn hoặc bị kích thích quá mức. Tăng thông khí khiến cơ thể thải ra quá nhiều khí carbonic (CO2), làm máu trở nên kiềm hóa (pH tăng). Điều này có thể dẫn đến co thắt mạch máu não, gây ra các triệu chứng thần kinh như chóng mặt, lú lẫn.

Ngoài ra, sự kiềm hóa máu cũng làm giảm lượng canxi tự do, thường đi kèm với giảm tạm thời kali và magie. Điều này gây ra các triệu chứng giống như hạ canxi máu, làm nặng thêm tình trạng tê bì, co rút chân tay. Sau khi cơn tăng thông khí cấp tính qua đi, bác sĩ đã thăm khám lâm sàng để tìm nguyên nhân và tư vấn tâm lý cho bệnh nhân nhằm tránh tái phát.

Trường hợp của bệnh nhân trên không phải là hiếm. Trung bình mỗi tháng, bác sĩ Bảy tiếp nhận 2-3 bệnh nhân tương tự, đa số là nữ giới trẻ tuổi. Họ đều có tiền sử khó thở và co rút kéo dài, dù đã được tiêm canxi tĩnh mạch, uống thuốc nhưng bệnh vẫn tái phát.

Bác sĩ Bảy cho rằng đa số bệnh nhân tăng thông khí thường thấy các triệu chứng giảm bớt hoặc biến mất sau khi tiêm canxi, khiến họ tin rằng mình thực sự bị hạ canxi. Tuy nhiên, sự cải thiện này chủ yếu là do tâm lý được trấn an, giảm hoảng loạn và nhịp thở chậm lại.

Nếu gặp phải tình trạng này tại nhà hoặc cộng đồng, cách xử lý đơn giản là trấn an người bệnh bình tĩnh, hướng dẫn họ hít thở chậm, hoặc úp tay vào vùng mũi miệng (hoặc đeo khẩu trang) để hạn chế lượng CO2 bị mất đi, bác sĩ cho hay.

Minh họa tình trạng co rút tay. Ảnh: Bác sĩ cung cấp

Tăng thông khí là tình trạng nhịp hô hấp trong cơ thể tăng nhanh và sâu hơn mức bình thường. Các triệu chứng rất đa dạng, bao gồm khó thở, chóng mặt, dị ứng, cảm giác mệt mỏi toàn thân, đau ngực, tay chân yếu hoặc tê ngứa ran.

Theo các nhà khoa học, nguyên nhân phổ biến nhất của tăng thông khí là phản ứng của cơ thể trước những cơn lo lắng hoặc sợ hãi, buộc chúng ta thở quá mức. Khoảng 50% bệnh nhân rối loạn hoảng sợ cho biết họ thường xuất hiện các triệu chứng tăng thông khí. Ngược lại, 25% người bệnh mắc hội chứng tăng thông khí cũng có biểu hiện rối loạn hoảng sợ.

Hầu hết mọi người không nhận ra mình đang mắc chứng tăng thông khí cho đến khi cảm giác khó thở và các triệu chứng khác trở nên thường xuyên hơn. Điều này khiến việc kiểm soát hoàn toàn các cơn lo âu trở nên khó khăn.

Để phòng ngừa, mỗi người có thể học các kỹ thuật thở và thư giãn như thiền, thái cực quyền, yoga hoặc khí công. Ngoài ra, việc duy trì tập thể dục thường xuyên (đi bộ, chạy bộ, đạp xe) và xây dựng thói quen giữ bình tĩnh trong mọi tình huống cũng rất quan trọng, áp dụng cho cả người chưa mắc và đã có triệu chứng.

Thúy Quỳnh