Trẻ sơ sinh thở khò khè thường trong lúc ngủ hoặc bú. Hầu hết nguyên nhân do vi khuẩn tấn công khiến phế quản co thắt, sưng, phù nề. Từ đó, cơ thể tiết nhiều dịch tiết gây ứ đọng, tắc nghẽn cuống phổi hoặc phế quản, trẻ hô hấp khó khăn, thở khò khè.

Cách kiểm tra trẻ sơ sinh có thở khò khè hay không là áp tai gần miệng hoặc mũi của trẻ. Khi trẻ ngủ, tiếng thở lạ có thể không đều, khá giống với tiếng ngáy nhẹ. Một số trường hợp trẻ thở mạnh, bố mẹ nghe thấy tiếng thở khò khè ở khoảng cách xa.

Theo BS.CKII Phạm Lê Mỹ Hạnh, Trưởng khoa Sơ sinh, Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, thở khò khè có khả năng là dấu hiệu của nhiều nguyên nhân khác nhau như nghẹt mũi thông thường hoặc các bệnh hô hấp như viêm tiểu phế quản, viêm phổi, hen suyễn hoặc dị tật bẩm sinh. Bố mẹ đưa trẻ đến bác sĩ khám để chẩn đoán chính xác nguyên nhân, có phương pháp điều trị phù hợp.

Bác sĩ Hạnh hướng dẫn phụ huynh thực hiện một số cách giảm khò khè dưới đây để trẻ bớt khó chịu.

Vệ sinh mũi

Nếu trẻ dị ứng với bụi bẩn hoặc chất lượng không khí kém, bác sĩ khuyến khích vệ sinh mũi họng hàng ngày. Khi đường mũi họng thông thoáng sạch sẽ, không còn đờm trong miệng, trẻ có thể hết thở khò khè, phòng tránh những bệnh lý như viêm họng, nghẹt mũi, viêm mũi.

Người lớn có thể nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý 0,9% mỗi bên mũi, đợi khoảng 5 giây rồi đỡ bé dậy, dùng khăn mềm nhẹ nhàng lau sạch mũi cho trẻ hoặc dụng cụ hút mũi chuyên dụng để hút dịch nhầy. Các cơ quan trong đường mũi, đường dẫn khí của trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển nên bố mẹ cần thực hiện nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương niêm mạc mũi. Hãy khử trùng các dụng cụ trước và sau mỗi lần sử dụng.

Tăng cữ bú

Mẹ nên cho trẻ bú đủ sữa và tăng cữ bú hàng ngày để bổ sung nước. Nước làm loãng đờm và dịch nhầy giúp trẻ dễ tống xuất ra ngoài. Trường hợp uống sữa công thức, mẹ nên pha và cho trẻ bú đúng theo liều lượng hướng dẫn.

Cho trẻ bú sữa giúp bổ sung nước, làm loãng đờm, giảm thở khò khè. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Sử dụng thuốc theo chỉ định

Tất cả loại thuốc được sử dụng cho trẻ sơ sinh cần tuân theo đúng chỉ định của bác sĩ. Bố mẹ không tự ý cho trẻ dùng thuốc bởi có thể nguy hiểm cho trẻ. Không cho trẻ sơ sinh dùng mật ong để giảm thở khò khè vì có thể gây ngộ độc.

Duy trì nhiệt độ phòng phù hợp

Giữ nhiệt độ phòng ở mức 26-28 độ C là phù hợp với trẻ. Không để gió điều hòa thổi thẳng vào cơ thể trẻ, nhất là vùng đầu, mặt, cổ và ngực. Chọn chế độ gió nhẹ nhất hoặc chế độ đảo gió tự động để không khí lưu thông đều.

Phụ huynh nên tắt điều hòa 2-3 lần một ngày, mỗi lần khoảng 15-30 phút, mở cửa phòng để không khí lưu thông với bên ngoài. Tắt điều hòa và mở cửa phòng 3-5 phút trước khi ra ngoài để trẻ dần thích nghi với nhiệt độ bên ngoài, tránh sốc nhiệt. Tương tự, cho trẻ ở nhiệt độ phòng bình thường một vài phút trước khi vào phòng điều hòa. Lựa chọn quần áo dài tay, chất liệu dễ chịu, thông thoáng để giữ ấm cơ thể khi con nằm điều hòa.

Bố mẹ giữ phòng ngủ của con sạch sẽ, thông thoáng, không bụi bẩn, lông thú cưng, phấn hoa hay khói thuốc lá. Tránh đưa trẻ đến những nơi đông người khi có dịch bệnh.

Đi khám khi có dấu hiệu bất thường

Bác sĩ khuyến cáo bố mẹ đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức nếu có các biểu hiện bao gồm thở khò khè kéo dài, thở khó khăn, thở nhanh, thở dốc, co rút lồng ngực khi hít thở, tím tái, sốt cao, nôn ói, bỏ bú, li bì hoặc bứt rứt, khó chịu.

Ngọc Châu