Vảy nến là tình trạng rối loạn hệ miễn dịch khiến các tế bào da phát triển quá nhanh. Bệnh có thể dẫn đến viêm da, nứt nẻ, bong tróc vảy trắng, xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối, da đầu và các vùng khác trên cơ thể, song triệu chứng khác nhau tùy từng người. Bệnh được chia làm ba giai đoạn theo sự phát triển của triệu chứng.

Giai đoạn 1: Bùng phát

Các triệu chứng phát triển nặng hơn, kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng trước khi giảm nhẹ. Điều này là do các tế bào da phát triển ở các lớp sâu hơn và di chuyển lên bề mặt diễn ra nhanh hơn. Quá trình này thường mất khoảng một tháng nhưng có thể diễn ra chỉ trong vài ngày với người bệnh vảy nến.

Các đợt bùng phát có thể khó dự đoán nhưng thường xảy ra do phản ứng với các tác nhân kích thích, bao gồm:

- Căng thẳng.

- Bệnh tật có thể gây bùng phát 2-6 tuần sau khi nhiễm trùng.

- Chấn thương trên da dẫn đến các triệu chứng khoảng 10-14 ngày sau đó tại vị trí chấn thương.

- Thay đổi thời tiết chẳng hạn không khí khô hoặc ánh nắng mặt trời.

- Dị ứng, một số loại thực phẩm, rượu bia hoặc các yếu tố môi trường.

Tránh các tác nhân gây bệnh có thể ngăn ngừa các cơn bùng phát triệu chứng vảy nến.

Giai đoạn 2: Cải thiện

Khi bắt đầu điều trị vảy nến, các mảng bong tróc vảy thu hẹp, giảm đau và ngứa. Bác sĩ có thể sử dụng Chỉ số Diện tích và Mức độ Nghiêm trọng của bệnh vảy nến (PASI) để theo dõi phản ứng của người bệnh với phương pháp điều trị. Chỉ số này đánh giá mức độ đỏ, độ dày và bong tróc của các mảng vảy nến theo thang điểm 0-4, với 0 là giảm hoàn toàn và 4 là rất nghiêm trọng. Điểm số này cũng ước tính tỷ lệ phần trăm vùng đầu và cổ, thân và các chi dưới bị vảy nến.

Thời gian điều trị phụ thuộc vào phương pháp. Ví dụ, các phương pháp điều trị tại chỗ như thoa kem và thuốc mỡ thường là lựa chọn đầu tiên được bác sĩ khuyên dùng. Có thể mất đến 6 tuần trước khi người bệnh nhận thấy các triệu chứng cải thiện. Các loại thuốc khác có tác dụng phụ mạnh hơn gồm bỏng rát và kích ứng da. Tuy nhiên, triệu chứng có thể giảm trong vòng một tuần.

Giai đoạn 3: Thuyên giảm

Trong giai đoạn thuyên giảm, da người bệnh thường không có triệu chứng. Hầu hết người bệnh có thời gian giảm triệu chứng trong vòng 1-12 tháng, tuy nhiên, không có nghĩa là đã khỏi vảy nến và bệnh vẫn có thể tái phát.

Điều trị đúng cách giúp kéo dài giai đoạn giảm triệu chứng vảy nến. Một nghiên cứu năm 2021 tại Mỹ đã khảo sát 930 người bệnh với diện tích vảy nến dưới 3% cơ thể. Trong đó, 51,7% đang trong giai đoạn thuyên giảm, thời gian trung bình kéo dài 31 tháng và 79,1% người thuyên giảm cho biết đang được điều trị liên tục.

Bệnh vảy nến có thể kéo dài, một số loại có thể tồn tại suốt đời. Theo Viện Quốc gia về Viêm khớp, Cơ xương và Bệnh da Mỹ, thời gian giảm bệnh phụ thuộc vào loại vảy nến, mức độ nghiêm trọng. Các phương pháp điều trị có thể giảm mức độ nghiêm trọng, thời gian và tần suất bùng phát đồng thời đẩy nhanh quá trình phục hồi.

Anh Ngọc (Theo Medical News Today)