Trong góc nhìn của Đông y, tình trạng mất ngủ ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh không chỉ là vấn đề sinh lý thông thường mà còn là sự mất cân bằng của các tạng phủ trong cơ thể như can thận suy hư và hư nhiệt nội sinh.

Khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh, chức năng của thận bắt đầu suy giảm, tinh huyết hao tổn. Thận và can có mối quan hệ tương sinh (thủy sinh mộc), nên khi thận hư sẽ ảnh hưởng đến can. Khi chức năng của can bị suy yếu, khí huyết không được điều hòa, dẫn đến sự rối loạn trong hệ thống thần kinh, gây ra các triệu chứng như trằn trọc, dễ cáu gắt và khó ngủ.

Giai đoạn mãn kinh, cơ thể phụ nữ có sự thay đổi lớn về nội tiết tố, dẫn đến âm huyết giảm sút. Theo nguyên lý âm dương của Đông y, âm hư thì dương vượng. Sự thiếu hụt "âm" (tức là tinh huyết, chất dịch) làm cho "dương" (nhiệt) trở nên mạnh hơn, tạo ra hư nhiệt nội sinh. Nhiệt này thường bốc lên trên, quấy nhiễu tâm thần.

Tình trạng "can thận suy hư" và "hư nhiệt" thường gặp ở phụ nữ giai đoạn này có thể được cải thiện bằng chế độ ăn uống và xoa bóp bấm huyệt, như sau:

Ăn nhiều thực phẩm màu đen, tính bình hoặc mát

Nên bổ sung các loại thực phẩm như vừng đen, gạo lứt đen, mộc nhĩ đen, táo tàu đen, đậu đen, nấm đông cô, gà ác, hạt dẻ, nho đen. Trong số đó, vừng đen, đậu đen, mộc nhĩ đen, nho đen, nấm đông cô thuộc tính bình.

Các thực phẩm khác không có màu đen như củ mài, dâu tằm, hạt sen cũng có tác dụng cải thiện giấc ngủ.

Hạt sen cũng có tác dụng cải thiện giấc ngủ, phụ nữ thời kỳ mãn kinh nên bổ sung. Ảnh: Bùi Thủy

Ngâm chân trước khi ngủ

Nhiệt độ da chân khoảng 34-35 độ C, vì vậy nước ngâm chân cần cao hơn. Nhiệt độ nước tùy thuộc vào mùa và nhiệt độ phòng. Mùa hè, nhiệt độ nước khoảng 40 độ C, mùa đông khoảng 42 độ C.

Ngâm chân 10 phút trước khi ngủ giúp tuần hoàn máu, thư giãn, ổn định tinh thần, giúp ngủ sâu giấc.

Massage bấm huyệt

Kết hợp massage bấm huyệt các huyệt đạo giúp an thần trong 10 phút ngâm chân sẽ giúp dễ ngủ hơn.

Ngoài ba phương pháp trên, cần điều chỉnh thói quen sinh hoạt. Hạn chế uống đồ uống chứa caffeine sau buổi trưa. Giảm lượng nước uống trước khi ngủ để tránh đi tiểu đêm. Cần điều chỉnh các thói quen không còn phù hợp để cơ thể khỏe mạnh.

Mỹ Ý (Theo HK01)