Chiều 13/5, sau hai ngày xét xử, TAND TP HCM tuyên phạt ông Trần Văn Vẹn (cựu chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Lương thực miền Nam - Vinafood II) mức án 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Vì sức khỏe yếu, ông Vẹn vắng mặt trong suốt quá trình xét xử.

Với vai trò đồng phạm, Trương Thanh Phong (cựu ủy viên HĐQT, tổng giám đốc Tổng Công ty Lương thực miền Nam - Vinafood II) lĩnh 4 năm 6 tháng tù; Trần Bảy (cựu trưởng phòng Kế hoạch Chiến lược) lĩnh 3 năm tù; hai bị cáo còn lại bị phạt 2 năm 6 tháng tù treo đến 2 năm 6 tháng tù.

Những người này bị xác định gây ra sai phạm tại Vinafood II, khiến khu đất đắc địa 7.890 m2 tại 132 Bến Vân Đồn, quận 4, rơi vào tay tư nhân gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước. Tuy nhiên, theo HĐXX, các bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ, đều đã hơn 65 tuổi. Trong đó, bị cáo Vẹn 76 tuổi, đang điều trị bệnh, vai trò hạn chế so với Phong nên không cần cách ly ra ngoài xã hội, thể hiện sự khoan hồng đối với bị cáo.

Các cựu lãnh đạo Công ty Vinafood II được tại ngoại tham gia phiên tòa. Ảnh: Hải Duyên

Về trách nhiệm dân sự, tòa tuyên buộc Công ty Nguyễn Kim (người có quyền, nghĩa vụ liên quan) phải nộp hơn 68,7 tỷ đồng cho người đại diện phần vốn nhà nước tại Công ty Vinafood II để sử dụng đúng quy định.

Theo tòa, tại thời điểm chuyển nhượng khu đất tại đường Bến Vân Đồn, Công ty Nguyễn Kim đã chiếm hơn 97% cổ phần tại Công ty Vĩnh Hội. Đồng thời, từ năm 2011 đến 2015, Công ty Nguyễn Kim thoái vốn và bán toàn bộ cổ phần cho Công ty CP Phú Mỹ Hưng để công ty này thực hiện dự án trên khu đất nói trên.

"Qua việc chuyển nhượng này, Công ty Nguyễn Kim thu lợi rất lớn so với tiền bỏ ra, trong đó có hưởng lợi từ hành vi phạm tội của các bị cáo. Vì vậy, buộc Công ty Nguyễn Kim hoàn trả toàn bộ tiền thu lợi bất chính cho người đại diện vốn nhà nước tại Vinafood II", HĐXX nêu quan điểm và không buộc các bị cáo phải chịu trách nhiệm liên đới.

Đối với Công ty Cổ phần đầu tư Phú Mỹ Hưng (đã thực hiện dự án trên khu đất với tên thương mại là Millennium 132 Bến Vân Đồn), tòa xác định là bên "nhận chuyển nhượng ngay tình", được cấp phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất và đã chuyển nhượng cho người mua hợp pháp, không liên quan đến hành vi phạm tội của các bị cáo. Từ đó, HĐXX kiến nghị hủy bỏ ngăn chặn giao dịch nhà đất đối với dự án nêu trên của Công ty Phú Mỹ Hưng.

Bản án xác định, khu đất 123 Bến Vân Đồn là tài sản thuộc sở hữu nhà nước được giao cho Công ty Vinafood II (doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước) quản lý, sử dụng. Năm 2005, Bộ Tài chính chấp thuận cho Vinafood II chuyển đổi mục đích sử dụng đất khu đất này và làm chủ đầu tư dự án xây dựng chung cư cao tầng kết hợp trung tâm thương mại - dịch vụ, cao ốc văn phòng cho thuê.

Quá trình thực hiện, khi chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, các thành viên HĐQT Vinafood II (thời điểm năm 2007) gồm: Trần Văn Vẹn, Trương Thanh Phong và các thành viên khác đã thống nhất góp vốn bằng quyền sử dụng đất, cùng với các công ty con và đối tác thành lập Công ty Cổ phần Vĩnh Hội để thực hiện dự án.

Năm 2010, Vinafood II được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với khu đất 132 Bến Vân Đồn. Ông Trương Thanh Phong với tư cách Tổng Giám đốc, ký tờ trình chấp thuận việc chuyển quyền sử dụng khu đất cho Công ty Vĩnh Hội. Các ủy viên HĐQT đều ký tên "đồng ý".

Đầu năm 2011, ông Phong ký hợp đồng, điều chỉnh mục đích góp vốn bằng quyền sử dụng đất, hình thành pháp nhân mới là Công ty Vĩnh Hội, chấm dứt quyền quản lý, sử dụng của Vinafood II đối với khu đất. Thời điểm này giá trị khu đất là 241 tỷ đồng, song Vinafood II tự ấn định góp vốn 127 tỷ đồng.

Hành vi của các bị cáo gây thiệt hại hơn 113 tỷ đồng. Sau khi chuyển quyền sử dụng đất, số cổ phần của Vinafood II tại Công ty Vĩnh Hội vẫn giữ nguyên là 1,5 triệu cổ phần. Thực hiện chủ trương thoái vốn đầu tư ngoài ngành, Vinafood II thuê Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt tổ chức bán đấu giá, thu được 45 tỷ đồng.

Như vậy, sau khi trừ 45 tỷ đồng thu về từ việc bán cổ phần thoái vốn, thì thiệt hại các bị cáo gây ra được xác định là thất thoát là gần 69 tỷ đồng.

Từ năm 2009 đến 2015, Công ty Nguyễn Kim mua 99,32% vốn điều lệ Công ty Vĩnh Hội và bán lại cho Công ty Cổ phần đầu tư Phú Mỹ Hưng.

Đến nay, Công ty Cổ phần đầu tư Phú Mỹ Hưng đã thực hiện dự án trên khu đất với tên thương mại là Millennium 132 Bến Vân Đồn, gồm 2 block, 653 căn hộ ở, 387 văn phòng cho thuê, 17 căn hộ thương mại và đã bán hết cho khách hàng. Tuy nhiên, người mua vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu.

Hải Duyên