Số gạo trên mang thương hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" của một doanh nghiệp tại Cần Thơ, được xuất khẩu chiều 5/6. Giá xuất mỗi tấn gạo loại này khoảng 820 USD, cao hơn gấp đôi so với gạo 5% tấm của Việt Nam hiện nay.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi Trường Trần Thanh Nam, việc xuất khẩu thành công gạo phát thải thấp là kết quả của quá trình chuyển dịch sản xuất sang phát triển bền vững, sử dụng hiệu quả đất đai. Việc này giúp gia tăng giá trị cho gạo Việt.

Hiện có 7 doanh nghiệp được Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu Gạo Việt xanh phát thải thấp, thuộc chương trình một triệu ha lúa chất lượng cao, với sản lượng hơn 19.000 tấn năm nay.

Gạo phát thải thấp được sản xuất, đóng bao tại nhà máy của doanh nghiệp ở quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ. Ảnh: Châu Thành

Đề án Phát triển bền vững một triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, được Thủ tướng phê duyệt cuối 2023. Đề án nhằm phát triển bền vững ngành lúa gạo Việt Nam và tăng thu nhập của nông dân, giảm phát thải nhà kính, góp phần thực hiện các cam kết quốc tế.

Đến nay, chương trình đã triển khai 7 mô hình điểm tại 5 địa phương, gồm Kiên Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Đồng Tháp và Cần Thơ. Theo kết quả bước đầu, mô hình này giúp giảm chi phí sản xuất gạo 8,2-24,2% nhờ tiết kiệm 30-50% lượng giống, 30-70 kg phân bón mỗi ha, giảm 1-4 lần phun thuốc bảo vệ thực vật và 30-40% nước tưới.

Thu hoạch lúa trồng theo quy trình chất lượng cao, phát thải thấp tại Cần Thơ. Ảnh: An Bình

Mô hình trồng lúa phát thải thấp cũng giúp năng suất tăng 2,4-7%. Thu nhập của người nông dân tăng 12-50%, tương đương lợi nhuận thêm 4-7,6 triệu đồng mỗi ha so với canh tác truyền thống.

Theo thống kê, mô hình chuyên canh này góp phần giảm trung bình 2-12 tấn CO2 tương đương mỗi ha. Toàn bộ sản lượng lúa thu hoạch được các doanh nghiệp cam kết bao tiêu, với giá cao hơn 200-300 đồng mỗi kg.

Đến nay, 12 tỉnh, thành trong vùng đề án đã đăng ký tham gia với tổng diện tích hơn một triệu ha. Hiện, mỗi năm vùng đồng bằng sông Cửu Long sản xuất 24-25 triệu tấn lúa, chiếm hơn 50% sản lượng lúa và trên 90% lượng gạo xuất khẩu cả nước.

An Bình