Ngày 11/6, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) công bố báo cáo về vai trò của đồng euro trên thị trường quốc tế. Theo đó, trong năm 2024, giá trị đồng tiền này chiếm 16% dự trữ ngoại hối toàn cầu. Vàng vượt lên đứng thứ hai với 20%. Đứng đầu vẫn là đôla Mỹ với 46%.
Năm 2024, việc giá tăng 30% đã góp phần giúp tỷ trọng của vàng trong dự trữ toàn cầu tăng mạnh. Năm nay, giá vàng tiếp tục tăng thêm 27%, có thời điểm lập kỷ lục tại 3.500 USD một ounce.
"Lượng vàng các ngân hàng trung ương nắm giữ ở mức cao, cộng với giá tăng, đã giúp vàng trở thành tài sản dự trữ lớn thứ hai thế giới theo giá thị trường năm 2024, chỉ sau đôla Mỹ", ECB nhận định.
 |
Vàng thỏi trong một hầm chứa ở Munich (Đức) tháng 1/2025. Ảnh: Reuters |
Dù vàng không sinh lãi và có chi phí lưu trữ cao, các nhà đầu tư toàn cầu vẫn coi đây là tài sản an toàn hàng đầu, nhờ thanh khoản cao, ít chịu rủi ro từ các lệnh trừng phạt.
"Các ngân hàng trung ương vẫn đang mua vàng với tốc độ kỷ lục", báo cáo viết. 2024 là năm thứ 3 liên tiếp nhóm này mua hơn 1.000 tấn vàng. Con số này tương đương 20% sản xuất vàng toàn cầu hàng năm, và gấp đôi sức mua trung bình năm của thập kỷ trước.
Năm 2024, dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương chạm 36.000 tấn, theo số liệu của ECB. "Các ngân hàng trung ương toàn cầu hiện nắm giữ lượng vàng gần bằng mức năm 1965", báo cáo viết. Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), các quốc gia mua nhiều nhất năm ngoái là Ấn Độ, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan.
Những năm gần đây, các ngân hàng trung ương tìm cách giảm phụ thuộc vào đồng USD do lo ngại bất ổn địa chính trị và nợ công của Mỹ. Xu hướng "phi đô la hóa" đang tăng tốc, đặc biệt tại các nước đang phát triển, kể từ sau chiến sự tại Ukraine.
"Nhu cầu vàng cho mục đích dự trữ tiền tệ đã tăng vọt sau xung đột Nga - Ukraine năm 2022 và duy trì ở mức cao", ECB viết. Báo cáo cho biết vàng được coi là biện pháp phòng ngừa nguy cơ bị đóng băng tài sản tài chính do trừng phạt. Trong 3 năm qua, "các nước có quan hệ địa chính trị gần gũi với Trung Quốc và Nga" mua vàng nhiều hơn các nước khác.
Financial Times cho biết năm ngoái, một khảo sát với 57 ngân hàng trung ương có nắm giữ vàng cho thấy lo ngại về trừng phạt, kỳ vọng thay đổi trong hệ thống tiền tệ toàn cầu, và mong muốn giảm phụ thuộc vào USD đã thúc đẩy các nước mới nổi và đang phát triển mua vàng.
Bên cạnh đó, giá vàng hiện không còn diễn biến ngược chiều với các tài sản khác. Vài năm qua, nhà đầu tư chọn vàng làm công cụ phòng ngừa rủi ro chính trị nhiều hơn là phòng ngừa lạm phát.
Hà Thu (theo Reuters, Financial Times)
