Việt Nam sẽ thí điểm sàn giao dịch tiền số theo yêu cầu của Thủ tướng đưa ra đầu tháng 3.

Tại diễn đàn Vietnam Investment 2025 ngày 2/6, ông Tô Trần Hòa, Phó trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Bộ Tài chính) cho biết theo dự thảo Nghị quyết về thí điểm phát hành và giao dịch tài sản mã hóa được Bộ Tài chính trình Chính phủ, công ty vận hành sàn giao dịch tài sản số phải có vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng.

Trong đó, 35% vốn phải do ít nhất hai tổ chức là ngân hàng, công ty chứng khoán, quản lý quỹ, bảo hiểm hoặc doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ nắm giữ. 65% còn lại được sở hữu bởi các tổ chức, không phải cá nhân.

Tại Việt Nam, nhà đầu tư cần số vốn tối thiểu 3.000 tỷ đồng để thành lập một ngân hàng thương mại, còn với công ty vận tải hàng không là 300 tỷ. Như vậy, vốn cần có khi thành lập của công ty vận hành sàn giao dịch tài sản số dự kiến gấp 3 lần ngân hàng và 33 lần công ty hàng không.

Ông Tô Trần Hòa, Phó trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Ảnh: BTC

Giải thích điều kiện vốn tối thiểu lên tới 10.000 tỷ đồng, ông Hòa cho hay công ty vận hành sàn giao dịch tài sản số dự kiến hoạt động trong nhiều lĩnh vực gồm mở thị trường giao dịch, thanh toán, lưu ký tài sản... Ngoài ra, tài sản số là loại tài sản nhiều rủi ro, nên công ty này cần đủ nguồn lực để bù đắp thiệt hại, hoàn trả cho nhà đầu tư khi cần. Tại Việt Nam, các công ty bảo hiểm chưa cung cấp dịch vụ hỗ trợ rủi ro liên quan đến tài sản mã hóa.

Cũng theo ông Hòa, bên cạnh lĩnh vực hoạt động chính, công ty vận hành tài sản số còn có thể đầu tư lĩnh vực khác như đầu tư cơ sở hạ tầng, tài sản... do đó "mức 10.000 tỷ đồng là hợp lý".

Tuy nhiên, bà Đoàn Mai Hạnh, Giám đốc cao cấp Kinh doanh và tự doanh thị trường tài chính, Công ty Chứng khoán Kỹ thương (TCBS) nói mức tối thiểu 10.000 tỷ đồng là thách thức với doanh nghiệp. Chưa kể, tổ chức thành lập cần đưa ra cách thức quản lý vốn hiệu quả, đảm bảo thanh khoản, phòng chống rủi ro.

Bên cạnh đó, điều kiện 35% vốn công ty vận hành tài sản số do ngân hàng, công ty chứng khoán, quản lý quỹ... nắm giữ, theo bà Hạnh có thể dẫn tới việc khó thống nhất giữa nhóm cổ đông của các tổ chức này. Điều này ảnh hưởng đến mục tiêu kinh doanh, điều hành doanh nghiệp trong quá trình vận hành.

Ngoài ra, việc quy định "cứng" các lĩnh vực được phép tham gia lập công ty vận hành sàn giao dịch tài sản số, bà Hạnh lo ngại sẽ khiến nhóm này trở nên có lợi thế hơn. Đại diện TCBS cũng cho rằng tài sản mã hóa là lĩnh vực mới, tiềm ẩn rủi ro như định giá, tội phạm công nghệ cao, an ninh mạng... Vì thế bà đề nghị bổ sung quy định chặt chẽ về tổ chức tham gia cung cấp dịch vụ, vận hành loại tài sản này, nhất là trong giai đoạn thử nghiệm.

Ở khía cạnh này, ông Tô Trần Hòa cho biết công ty vận hành sàn tài sản số cần có những nền tảng cơ bản trong lĩnh vực tài chính, công nghệ... Sự tham gia của các đơn vị thuộc các lĩnh vực ngân hàng, chứng khoán, quản lý quỹ hay công nghệ sẽ giúp công ty vận hành hoạt động được ngay, rút ngắn thời gian xây dựng và đầu tư.

Trước đó, chia sẻ tại các phiên họp đại hội đồng cổ đông thường niên 2025, lãnh đạo Techcombank, VPBank... cho biết họ sẵn sàng tham gia thị trường tiền số khi có cơ hội và khung pháp lý được cơ quan quản lý hoàn thiện, thông qua.

Hồi tháng 3, Bộ Tài chính trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về thí điểm phát hành và giao dịch tài sản mã hóa. Theo Bộ này, thị trường tài sản mã hóa phát triển nhanh, mang lại cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Việc triển khai cơ chế thử nghiệm (sandbox) sẽ giúp các cơ quan quản lý theo dõi, đánh giá thực tiễn hoạt động của thị trường trước khi áp dụng chính thức. Đây cũng là cách tiếp cận được nhiều quốc gia áp dụng nhằm tạo sự cân bằng giữa kiểm soát rủi ro, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Trọng Hiếu