Những năm gần đây, Việt Nam đã trở thành một lựa chọn thay thế phổ biến của doanh nghiệp để đa dạng hóa chuỗi sản xuất. Tuy nhiên, với việc ông Trump mới đưa Việt Nam vào nhóm các nước bị áp mức thuế đối ứng cao nhất - lên tới 46%, các tập đoàn lớn trong lĩnh vực may mặc, đồ nội thất và đồ chơi có thể sớm bị tăng chi phí.

Một phần chi phí tăng lên có thể được tính vào giá bán tới người tiêu dùng cuối cùng. Giới đầu tư đang lo ngại thuế quan khiến giá cả cao, có thể làm suy giảm doanh thu và thu hẹp biên lợi nhuận của doanh nghiệp.

Nike có thể là một trong những trường hợp điển hình khi sản xuất khoảng một nửa số giày dép tại Trung Quốc và Việt Nam. Trong đó, sản lượng từ các nhà máy tại Việt Nam chiếm 25%. Nỗ lực khôi phục thương hiệu và cải thiện kết quả kinh doanh dưới thời CEO mới Elliott Hill cũng có khả năng bị chậm lại bởi thuế đối ứng. Kết thúc phiên giao dịch hôm 3/4 tại thị trường Mỹ, cổ phiếu hãng đồ thể thao này giảm 14,44%.

Không chỉ Nike, nhiều doanh nghiệp Mỹ khác trong ngành giày dép cũng đang phải phụ thuộc nhiều vào hoạt động sản xuất tại Việt Nam. Theo dữ liệu của Hiệp hội thương mại và kinh doanh giày dép Mỹ ((FDRA), năm 2023, gần một phần ba lượng giày dép nhập khẩu vào Mỹ đến từ Việt Nam.

Tháng 11/2024, Steve Madden - thương hiệu chuyên giày dép nữ cho biết sẽ giảm lượng sản phẩm đưa vào thị trường Mỹ từ Trung Quốc đến 45% trong năm 2025. Động thái này được hãng đưa ra ngay sau khi ông Trump chiến thắng cuộc bầu cử Tổng thống. CEO Steve Madden - Edward Rosenfeld thông tin Việt Nam là một trong những quốc gia mà hãng đẩy nhanh chuyển hướng đến sản xuất. Trước những thông tin tiêu cực về thuế đối ứng, mã này lao dốc hơn 16% sau phiên giao dịch hôm qua.

Việt Nam cũng đang là quốc gia lớn thứ hai về nhà cung cấp của Deckers Brands. Công ty này sở hữu loạt thương hiệu giày như Hoka, Ugg, Teva, AHNU. Tính đến đầu tháng 4, họ có 68 đối tác cung ứng tại Việt Nam.

Tương tự, VF Corporation - công ty sở hữu các thương hiệu thời trang và phụ kiện như The North Face, Timberland, Vans và Jansport cũng có đến 17% sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam tính đến cuối năm ngoái. Cổ phiếu của Deckers giảm gần 14,5%, trong khi mã của VF Corporation mất đến trên 28%.

Hãng thời trang American Eagle có sản lượng hàng hoá từ Trung Quốc và Việt Nam tương đương nhau ở mức 10 - 20%. Tại một sự kiện tháng trước, CFO công ty Michael Mathias thông tin rằng họ đặt mục tiêu cắt giảm sản lượng từ hai thị trường này xuống còn một chữ số trong nửa cuối năm nay để đối phó với thuế quan.

Còn CEO American Eagle Jay Schottenstein nhắc lại 8 năm trước tại nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, hãng cũng đã phải đối mặt với những thách thức và tìm ra kế hoạch mới. Ông Schottenstein nói rằng sắp tới sẽ có sự thay đổi, nhưng ông sẽ không vội vàng.

Ngoài lĩnh vực giày dép và thời trang, ngành nội thất của Mỹ cũng ngày càng tăng sự phụ thuộc vào Việt Nam. Năm 2023, khoảng 26,5% sản phẩm trong ngành này nhập khẩu vào Mỹ có nguồn gốc "Made in Vietnam". Con số này chỉ kém hàng từ Trung Quốc chưa đến 3%.

Trong một cuộc họp về kết quả kinh doanh tháng 2, CEO Niraj Shah của hãng đồ nội thất Wayfair nói rằng sự dịch chuyển sản xuất khởi Trung Quốc là xu hướng ngày càng tăng kể từ khi ông Trump ban hành các chính sách thuế trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên. Theo Shah, Việt Nam cùng Campuchia, Indonesia, Thái Lan, Philippines đã phát triển thành những căn cứ sản xuất của các doanh nghiệp và hàng hoá của Wayfair cũng đến từ đây.

Cổ phiếu của hãng đồ nội thất Mỹ này cũng mất gần 25,6% sau phiên hôm qua. Wayfair cho biết sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường.

Hiện tại, Việt Nam cũng đóng vai trò lớn với các hãng đồ chơi của Mỹ như Hasbro, SpinMaster, Mattel, Crayola. Trong đó, Crayola hợp tác với GFT Group - một trong những nhà sản xuất đồ chơi lớn nhất Đông Nam Á. GFT hiện có 5 nhà máy tại miền Bắc với hơn 15.000 công nhân. Cổ phiếu các hãng Hasbro, Mattel cũng giảm hơn 10% hôm 3/4.

Curtis McGill - đồng sáng lập Hey Buddy Hey Pal dự kiến mức thuế 46% có thể làm tăng giá đồ chơi tại Mỹ. Tuy nhiên, theo McGill, các doanh nghiệp Mỹ có thể đàm phán với nhà cung cấp tại Việt Nam để giảm bớt mức tăng này. Thực tế, nhiều hãng đồ chơi cũng đã thảo luận với các nhà sản xuất để yêu cầu hỗ trợ bởi họ cũng gặp áp lực về phải duy trì giá bán với các nhà bán lẻ.

Theo Peter Baum, CEO Baum Essex nói rằng thuế quan đã gây thiệt hại lớn cho các công ty của ông. "Đây là cách bắt đầu một cuộc suy thoái toàn cầu. Sau 80 năm và năm thế hệ, Trump vừa khiến chúng tôi phá sản", Baum nói.

Với trụ sở tại New York, Baum Essex là nhà sản xuất các sản phẩm cho nhiều thương hiệu như Nautica, Betsey Johnson và Steve Madden. Trước đó, năm 2019, họ đã chuyển nhà máy từ Trung Quốc sang Philippines, Campuchia, Việt Nam và Ấn Độ.

Anh Tú (theo CNBC)