Các nhà đầu tư gom hàng trăm tỷ USD cổ phiếu Tesla sau khi ông Donald Trump đắc cử tháng 11/2024, đặt cược rằng yếu tố chính trị quan trọng hơn lợi nhuận. Nhưng chỉ trong ba giờ giao dịch hôm 5/6, họ nhận ra rủi ro của canh bạc đó.

Cổ phiếu Tesla đã giảm hơn 14% khi giới đầu tư ồ ạt bán tháo vì cuộc khẩu chiến giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người giàu nhất thế giới. Đến cuối phiên, vốn hóa công ty xe điện của Elon Musk bốc hơi 150 tỷ USD, nhiều hơn số tiền cần thiết để mua tất cả cổ phiếu Starbucks và hàng trăm công ty khác trên sàn.

Tranh cãi bắt nguồn từ việc Elon Musk chỉ trích dự luật ngân sách của tổng thống sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách, khiến ông Trump thất vọng. Căng thẳng gia tăng khi Musk tuyên bố ông Trump sẽ không thể đắc cử nếu không có sự giúp đỡ của ông. Đáp lại, ông Trump ám chỉ chính phủ liên bang có thể cắt tài trợ và hợp đồng cho các công ty của Musk, bao gồm Tesla và SpaceX.

"Cách dễ nhất để tiết kiệm ngân sách, hàng tỷ USD, là hủy bỏ các hợp đồng và chính sách trợ giá từ chính phủ cho Elon", ông Trump viết trên Truth Social. "Tôi luôn ngạc nhiên khi Biden không làm điều đó!", ông bình luận thêm.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và tỷ phú Elon Musk tại Nhà Trắng ngày 30/5. Ảnh: AP

Công ty tên lửa SpaceX đã nhận hàng tỷ USD từ chính phủ Mỹ để đưa phi hành gia và hàng hóa lên Trạm Vũ trụ Quốc tế, thực hiện các vụ phóng và nhiều nhiệm vụ khác cho NASA. Hiện SpaceX đang chạy đua phát triển tên lửa hạng nặng để NASA đưa phi hành gia lên Mặt Trăng vào năm sau.

Starlink - công ty con của SpaceX - chuyên cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh được cho là hưởng lợi từ mối quan hệ thân thiết giữa Musk và Trump thời gian qua. Trong chuyến công du cùng ông Trump tới Trung Đông tháng trước, Musk tuyên bố Arad Saudi đã phê duyệt Starlink cho mục đích hàng không và hàng hải.

Dù chưa rõ yếu tố chính trị đóng vai trò thế nào, hàng loạt thỏa thuận gần đây tại Bangladesh, Pakistan, Ấn Độ và các nước khác được ký kết trong bối cảnh ông Trump đe dọa áp thuế và các đối tác phải gấp rút tìm cách làm ông hài lòng. Giới chuyên gia hoài nghi liệu Starlink còn tiếp tục thuận lợi mở rộng thị trường quốc tế sau khi Musk rời Nhà Trắng và bất hòa với Tổng thống Trump.

Với Tesla, cổ phiếu công ty này thậm chí còn hưởng lợi mạnh mẽ hơn cả nhờ mối quan hệ thân thiết của Musk với ông Trump. Sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11, các nhà đầu tư đã đổ xô vào cổ phiếu này, giúp giá trị công ty tăng thêm hơn 450 tỷ USD trong vài tuần. Nhà đầu tư tin rằng hãng xe sẽ phát đạt khi Tổng thống Trump nới lỏng giám sát Tesla. Họ đặt cược chính quyền mới sẽ chấp nhận kế hoạch của Musk về hàng triệu chiếc ôtô không người lái sẽ chạy bon bon trên đường phố Mỹ.

Nhưng sau khi đạt mức cao nhất mọi thời đại vào ngày 17/12, mã này bắt đầu đi xuống khi Musk dấn thân vào con đường chính trị và ảnh hưởng đến danh tiếng của Tesla. Gần đây, nó tăng trở lại sau khi tỷ phú tuyên bố sẽ tập trung nhiều hơn vào Tesla và đợt ra mắt taxi không người lái (robotaxi) sắp tới của công ty.

Sau 8 tuần khởi sắc, cổ phiếu Tesla quay đầu vì cuộc đấu khẩu. Nỗi bất an của nhà đầu tư đã chuyển thành khoản lỗ lớn trên sổ sách đối với số cổ phiếu Tesla do Musk trực tiếp nắm giữ, với mức giảm 20 tỷ USD chỉ trong một ngày.

Vấn đề của Tesla là doanh số xe điện đang gặp khó, với suy giảm mạnh ở châu Âu, danh tiếng tổn hại ở phương Tây và chịu cạnh tranh lớn từ các đối thủ Trung Quốc. Do đó, Musk cần hiện thực hóa lời hứa về kỷ nguyên robotaxi càng sớm càng tốt. Ông định thử nghiệm dịch vụ tại Austin, Texas trong tháng này.

Tuy nhiên, giới đầu tư lo ngại không khí bất hòa khiến ông Trump bớt sốt sắng trong việc thúc đẩy tương lai taxi không người ở Mỹ, giáng đòn mạnh vào Tesla. "Mục tiêu của chương trình robotaxi là triển khai tại 20 đến 25 thành phố vào năm sau. Nếu môi trường quản lý bị siết chặt hơn, lộ trình có thể chậm hơn", nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities nhận định.

Diễn biến cổ phiếu Tesla trong cuộc khẩu chiến của Musk với ông Trump. Đồ họa: Reuters

Chỉ sau một phiên 5/6, tài sản của Elon Musk bốc hơi 98 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index. Musk ban đầu dường như chưa tỏ ra nao núng, ít nhất là với lời đe dọa cắt hợp đồng SpaceX. Ông thậm chí đe dọa ngừng hợp tác với NASA. Trên mạng xã hội X, ông tuyên bố "sẽ bắt đầu ngừng vận hành tàu vũ trụ Dragon ngay lập tức".

Tàu vũ trụ Dragon - được phát triển với sự hỗ trợ từ các hợp đồng chính phủ - là một phần thiết yếu giúp duy trì hoạt động của Trạm Vũ trụ Quốc tế. Vị thế của Musk ở chỗ SpaceX hiện là công ty Mỹ duy nhất có khả năng đưa phi hành đoàn lên và trở về từ trạm vũ trụ, thông qua tàu vũ trụ Dragon dành cho bốn người.

Trong khi, tàu Starliner của Boeing mới chỉ thực hiện một chuyến chở người, và chuyến bay thử nghiệm năm ngoái tệ đến mức hai phi hành gia NASA đi nhờ tàu của SpaceX để về Trái Đất. Starliner hiện vẫn bị đình chỉ.

Nếu không có Dragon của Musk, NASA chỉ còn lựa chọn duy nhất là tàu Soyuz của Nga, có sức chứa ba người mỗi lần phóng. Thông thường, mỗi chuyến gồm hai người Nga và một phi hành gia Mỹ. Trong khi mỗi chuyến của SpaceX cũng có một phi hành gia Nga đi kèm theo thỏa thuận hoán đổi chỗ.

Tuy nhiên, đến tối 5/6, Musk phát tín hiệu không muốn leo thang thêm. Đáp lại lời kêu gọi từ một người dùng trên nền tảng X đề nghị ông và Trump "bình tĩnh và lùi lại vài bước ít ngày", Musk viết: "Lời khuyên hay. Được rồi, chúng tôi sẽ không cho ngừng hoạt động Dragon nữa".

Tương tự, đáp lại lời kêu gọi giảng hòa của nhà quản lý quỹ đầu cơ Bill Ackman, tỷ phú Elon Musk viết: "Anh không sai".

Phiên An (theo AP)