Nội dung trên được Bộ Tài chính đưa ra sau khi đề xuất phương thức đánh thuế 20% trên chênh lệch giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng tại hồ sơ dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (thay thế).

Bộ này thừa nhận việc thu thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp 20% trên lãi chuyển nhượng cần có lộ trình phù hợp. Việc này nhằm đảm bảo đồng bộ với quá trình hoàn thiện các chính sách liên quan (đất đai, nhà ở), hay mức độ sẵn sàng của cơ sở dữ liệu, hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký, chuyển nhượng đất đai, bất động sản.

"Qua đó, có thể tạo điều kiện cho cơ quan thuế có đủ thông tin và cơ sở pháp lý liên quan đến hoạt động chuyển nhượng bất động sản để thu đúng số tiền thuế phải nộp", Bộ Tài chính nêu.

Bất động sản khu đông TP HCM với các dự án chung cư, nhà phố, đất nền, tháng 2/2025. Ảnh: Quỳnh Trần

Ở khía cạnh này, các chuyên gia cũng cho rằng để thực hiện hiệu quả chính sách đánh thuế 20% trên lãi chuyển nhượng, yêu cầu tiên quyết là hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai. Chẳng hạn, Nhà nước cần xây dựng hệ thống dữ liệu thị trường bất động sản minh bạch, liên thông thủ tục hành chính liên quan đến giá, giao dịch bất động sản (công chứng, thuế...) trên nền tảng điện tử. Đồng thời, cơ quan quản lý cần có chế tài đủ mạnh để xử lý các trường hợp kê khai sai giá trị giao dịch.

Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là một nguồn thu quan trọng trong hệ thống thuế thu nhập cá nhân. Từ năm 2015, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Thuế thu nhập cá nhân, mức thu thống nhất là 2% trên giá chuyển nhượng bất động sản.

Cũng theo Bộ Tài chính, phương án tính thuế 20% trên lãi mua bán bất động sản được họ đưa ra sau khi tiếp thu các ý kiến góp ý về việc cần nghiên cứu quy định để đảm bảo đúng theo bản chất giao dịch kinh tế.

Bộ này tính toán so với mức thuế 2% trên giá chuyển nhượng đang áp dụng, việc thu thuế 20% trên thu nhập sẽ điều tiết thuế ở mức tương đương. Thậm chí, trong một số trường hợp chênh lệch giữa giá bán và mua ít hơn, không phát sinh thu nhập hoặc bị lỗ, việc thu 20% trên thu nhập sẽ có lợi hơn cho cá nhân.

Trong khi đó, theo các chuyên gia, việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng bất động sản thể hiện rõ định hướng điều tiết hoạt động đầu cơ, "lướt sóng" - nguyên nhân góp phần đẩy giá nhà đất tăng nóng thời gian qua.

Ngoài phương thức đánh thuế 20% trên lãi, tại hồ sơ dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), nhà điều hành cũng đề xuất tỷ lệ thu thuế với bất động sản theo thời gian nắm giữ để hạn chế đầu cơ. Cụ thể, trường hợp không xác định được giá mua và chi phí liên quan, thuế tính theo giá bán và thời gian sở hữu, với thuế suất dao động 2-10%.

Phương án tính thuế thu nhập cá nhân trong giao dịch địa ốc tại dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) của Bộ Tài chính. Minh họa: Anh Tú

Theo Bộ Tài chính, kinh nghiệm một số quốc gia cho thấy các công cụ thuế thu nhập cá nhân được sử dụng để tăng chi phí và giảm sức hấp dẫn của hành vi đầu cơ bất động sản trong nền kinh tế. Một số nước còn áp dụng thuế với phần lãi từ giao dịch phù hợp với tần suất, thời gian mua bán lại bất động sản.

Hiện Bộ này lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương, tổ chức, cá nhân về hồ sơ dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Họ cho biết tiếp tục tham khảo kinh nghiệm của các nước có điều kiện tương đồng để có đề xuất phù hợp với Việt Nam, trước khi báo cáo các cấp có thẩm quyền quyết định.

Phương Dung