Sinh ra trong một gia đình lao động tại phía Nam Chicago, Dennis khởi nghiệp chỉ với 1.600 USD vay từ cha mẹ. Ở tuổi 25, ông đã sở hữu 1 triệu USD và nhanh chóng nâng con số đó lên 200 triệu USD vào thập niên 1980. Năm 1986, ông sánh ngang những tên tuổi như George Soros hay Michael Milken trong giới tài chính toàn cầu.

Năm 1983-1984, Dennis cùng cộng sự William Eckhardt khởi xướng một cuộc thử nghiệm táo bạo: tuyển người không có kinh nghiệm để huấn luyện thành trader chuyên nghiệp. Thông báo đăng trên The Wall Street Journal và các báo tài chính đã thu hút hàng nghìn ứng viên - từ nhân viên an ninh, diễn viên, đến game designer.

Dennis ví việc huấn luyện này như "nuôi rùa ở Singapore" - một phép ẩn dụ cho quá trình ươm mầm trong môi trường kiểm soát. Những người được chọn - gọi là Turtle Traders - được đào tạo chỉ trong hai tuần, trước khi bắt đầu giao dịch với tiền thật từ quỹ của Dennis.

Richard Dennis là một trong những nhà giao dịch hợp đồng tương lai xuất sắc thế giới. Ảnh: Trusted broker

Turtle Trading là một hệ thống giao dịch theo xu hướng (trend-following) với kỷ luật thép, bao gồm sáu nguyên tắc then chốt:

Giao dịch theo xu hướng

Hệ thống được thiết kế để nhận diện các xu hướng dài hạn qua các tín hiệu kỹ thuật như đường trung bình động. Trader sẽ mua khi giá bứt phá khỏi vùng tích lũy và giữ lệnh cho đến khi xu hướng kết thúc.

Định cỡ vị thế

Các Turtle tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc "rủi ro 1%": không giao dịch nào được phép làm mất quá 1% tổng tài khoản. Nếu tài khoản có 100.000 USD, mức lỗ tối đa cho mỗi giao dịch là 1.000 USD. Cách này giúp bảo toàn vốn và duy trì cuộc chơi lâu dài.

Vào và thoát lệnh rõ ràng

Trader vào lệnh khi giá vượt khỏi vùng biên xác định, và dùng trailing stop để bảo vệ lợi nhuận. Có hai cách đặt điểm dừng lỗ: Gần điểm vào: tạo vị thế lớn hơn nhưng dễ bị "quét lệnh". Xa hơn: ít bị nhiễu nhưng vị thế nhỏ hơn.

Quản lý rủi ro nghiêm ngặt

Mỗi giao dịch đều có lệnh dừng lỗ (stop-loss) để hạn chế thua lỗ tối đa. Hệ thống yêu cầu tính toán chính xác trước khi vào lệnh, thay vì xử lý cảm tính trong quá trình giao dịch.

Nhà đầu tư theo dõi bảng điện chứng khoán. Ảnh: DNSE

Tư duy hệ thống

Trader không được tự ý phá vỡ nguyên tắc, dù có linh cảm tốt. Mọi quyết định đều dựa trên quy tắc cụ thể và có thể kiểm chứng.

Kỷ luật

Học trò của Dennis không chỉ học cách giao dịch, mà còn học cách tuân thủ quy tắc đến cùng - yếu tố được xem là khác biệt lớn nhất giữa người thắng và kẻ thua trên thị trường.

Thí nghiệm của Dennis vượt xa kỳ vọng. Jerry Parker, một trong các Turtle, từng kiếm 35 triệu USD vào năm 1993 và lọt top 25 người thu nhập cao nhất Phố Wall. Hầu hết các học viên đều đạt thành công đáng kể, nhiều người sau này còn trở thành nhà quản lý quỹ độc lập.

Hơn 40 năm trôi qua, hệ thống Turtle Trading vẫn được xem là một trong những mô hình giao dịch kinh điển, được giảng dạy trong nhiều khóa học tài chính. Trong thời đại mà nhiều nhà đầu tư bị cuốn vào tâm lý đám đông hay "giao dịch theo linh cảm", phương pháp của Richard Dennis nhấn mạnh nguyên tắc đầu tư đơn giản: thành công bền vững chỉ đến khi có hệ thống rõ ràng và kỷ luật.

Anh Vũ