Quan điểm được Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu khi giải trình tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội, sáng 18/6.

Bộ trưởng Thắng cho biết cơ quan này đã lập các đoàn khảo sát, làm việc và hỗ trợ địa phương phân loại tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính. Bộ cũng báo cáo Chính phủ, Quốc hội xem xét sửa Luật Quản lý sử dụng tài sản công, bổ sung các văn bản hướng dẫn, "cầm tay chỉ việc" địa phương rà soát việc sử dụng trụ sở làm việc, ôtô, máy móc thiết bị sau khi chính quyền địa phương hai cấp đi vào hoạt động.

"Trụ sở dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính sẽ ưu tiên sử dụng cho lĩnh vực giáo dục, y tế, công trình xã hội. Số còn lại dứt khoát các địa phương phải đưa vào quy hoạch, kế hoạch sắp xếp lại để tránh lãng phí", ông Thắng nói.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội sáng 18/6. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội

Cả nước còn 34 tỉnh, thành phố (gồm 6 thành phố thuộc trung ương và 28 tỉnh) sau sắp xếp đơn vị hành chính, theo Nghị quyết của Quốc hội. Từ 1/7 bộ máy chính quyền cấp tỉnh và xã sau sắp xếp đơn vị hành chính sẽ chính thức hoạt động.

Tuần trước, Bộ Tài chính yêu cầu các bộ ngành, địa phương rà soát trụ sở, nhà đất công dư thừa và xử lý trước ngày 20/6, để phục vụ việc sắp xếp đơn vị hành chính. Trường hợp không có phương án xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính sẽ bị truy trách nhiệm, theo Bộ Tài chính.

Trường hợp các bộ ngành, địa phương đã thống nhất hoán đổi, điều chuyển trụ sở làm việc để thực hiện sắp xếp bộ máy theo chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Tài chính cho biết có thể tạm bàn giao để sử dụng ngay. Các thủ tục điều chuyển sẽ được hoàn tất trong 30 ngày sau bàn giao. Các tài sản khác như ôtô, trang thiết bị còn có thể sử dụng nhưng không dùng tới cũng cần báo cáo cơ quan quản lý.

Thảo luận trước đó, Phó đoàn đại biểu tỉnh Hòa Bình Đặng Bích Ngọc bày tỏ lo ngại khi nhiều trụ sở dôi dư bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng. Bà cho rằng sau 1/7 - thời điểm chính quyền địa phương hai cấp hoạt động - đặt ra yêu cầu cao hơn về phòng chống lãng phí trong quản lý tài sản công.

Theo báo cáo của Chính phủ, tính đến cuối 2024, còn 62.739 cơ sở chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án sắp xếp lại và xử lý theo quy định. Số trụ sở dự kiến dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính địa phương là 4.226 trụ sở.

Ông Ngô Quốc Luận (đại biểu Thanh Hóa) cũng đề nghị Chính phủ và các bộ ngành, địa phương tiếp tục rà soát tất cả tài sản, cơ sở vật chất, nhà đất hiện không có nhu cầu sử dụng để bàn giao về cho các địa phương quản lý, sử dụng nhằm tận dụng tối đa nguồn lực tránh thất thoát, lãng phí", ông nói.

Còn ông Nguyễn Văn Cảnh, Giám đốc Khu du lịch Cửa Biển (Bình Định) đề xuất chuyển một số trụ sở dôi dư sau sắp xếp hành chính thành các thư viện mini kết hợp không gian phục vụ cộng đồng với trạm sạc, khu giải khát và nơi gửi xe thông minh.

Năm nay Chính phủ đặt mục tiêu GDP từ 8% trở lên, tạo đà tăng trưởng kinh tế hai chữ số những năm tới. Tăng trưởng quý I đạt 6,93%, cao nhất 5 năm, nhưng thấp hơn kịch bản đề ra (7,7%). Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự báo GDP quý II sẽ khả quan, cao hơn quý I. Song ông thừa nhận để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8% năm nay là thách thức, đòi hỏi nỗ lực lớn trong hai quý còn lại của năm.

"Đây là thách thức lớn, khi dự báo của tăng trưởng thế giới, khu vực thấp trong khi Việt Nam 'đang phải đi ngược dòng'", ông nói, thêm rằng Bộ Tài chính cùng các cơ quan sẽ theo dõi sát diễn biến, phân tích và cập nhật kịch bản để đạt mục tiêu tăng trưởng năm nay.

Một trợ lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế là vốn đầu tư công. Theo báo cáo của Chính phủ, ước giải ngân vốn công tới cuối tháng 5 khoảng 199.300 tỷ đồng, tăng 56.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái. Mức này đạt trên 24% kế hoạch Thủ tướng giao.

Bà Tạ Thị Yên, Phó trưởng ban Công tác đại biểu cho rằng Chính phủ cần đảm bảo giải ngân 100% vốn đầu tư công, nhất là dự án trọng điểm quốc gia, hạ tầng giao thông, năng lượng. Bởi đây là nguồn lực thiết yếu để kích thích tổng cầu, tạo đà tăng trưởng nhanh.

Song bà lo ngại nhiều dự án vẫn chậm tiến độ, giải ngân thấp với rất nhiều lý do chủ quan, khách quan. Một số công trình đã hoàn thành lại có vấn đề về chất lượng như một số tuyến cao tốc, cây cầu bị sụt, lún, nứt, nhà ga sân bay bị mưa dột.

Giải trình, Bộ trưởng Thắng cho biết số lượng dự án đầu tư công trong nhiệm kỳ này được Chính phủ cắt giảm còn 5.000 dự án, dự kiến về còn 3.000 trong nhiệm kỳ tới.

Ông khẳng định tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún được giải quyết triệt để, dòng vốn công tập trung vào các dự án lớn.

"Các dự án trọng điểm quốc gia đều đạt, vượt tiến độ triển khai, đưa vào vận hành, không có dự án nào chậm tiến độ", ông Thắng nói.

Anh Minh