Dù vậy định kiến về nhóm người là con một vẫn tồn tại. Họ thường xuyên nhận được câu nói như "Chắc bạn sẽ rất buồn khi lớn lên một mình", "Chắc bố mẹ đã nuông chiều bạn?" hoặc "Bạn khó kết bạn, đúng không?".
Các chuyên gia tâm lý chỉ ra những vấn đề thường gặp ở người không có anh chị em.
Khao khát kết nối
Người trưởng thành là con một thường cảm thấy cô đơn do thiếu mối quan hệ anh chị em trong gia đình nhỏ.
Rebecca Greene, nhà trị liệu tâm lý tại Mỹ, cho biết họ có ít người thân để dựa vào hơn người có anh chị em. Dịp lễ những đứa con một thường trở nên cô đơn vì thiếu các buổi tụ họp gia đình lớn.
Do đó, khi trưởng thành, nhiều người trong nhóm này tìm kiếm bạn bè thân thiết để lấp đầy khoảng trống.
Greene khuyến nghị nếu không có gia đình, họ nên tự xây dựng cộng đồng bằng cách kết nối với bạn bè, các tổ chức và môi trường có người cùng chí hướng. Ngoài ra, việc mời bạn bè thân dự các dịp lễ và sự kiện quan trọng cũng giúp họ tạo dựng mối quan hệ thân thiết tương tự anh chị em.
Chăm sóc bố mẹ già
Nghiên cứu của Rebecca Greene cho thấy đa số con một cảm thấy áp lực khi phải đảm nhận toàn bộ trách nhiệm chăm sóc cha mẹ già. Nếu sống gần, họ thường đưa cha mẹ đi khám bệnh, giúp nấu ăn và hỗ trợ quản lý tài chính. Trường hợp sống xa, gánh nặng càng lớn hơn.
Chuyên gia gợi ý họ nên tìm sự hỗ trợ từ quản lý chăm sóc người già, nhân viên xã hội và người đồng hành, đồng thời lên kế hoạch chăm sóc từ sớm.
"Bạn cần trao đổi với bố mẹ và bạn đời để thống nhất kế hoạch, tránh áp lực dồn hết lên một người", cô nói.
Áp lực phải hoàn hảo
Việc được cha mẹ quan tâm nhiều giúp con một gần gũi hơn, nhưng cũng khiến họ cảm thấy bị giám sát chặt chẽ.
Clark, nhà tâm lý học tại Trung tâm Sức khỏe Tâm thần Springfield (Mỹ), cho biết con một thường chịu áp lực phải xuất sắc, dẫn đến tính cầu toàn hoặc tính cách kiểu A, tức là xu hướng cạnh tranh cao, đặt tiêu chuẩn khắt khe, dễ căng thẳng và sợ thất bại, gây nỗi sợ làm người khác thất vọng.
Việc nhận thức được mối liên hệ này và có không gian an toàn để xử lý như liệu pháp tâm lý giúp con một bớt khắt khe với chính mình.
Độc lập trong mối quan hệ
"Đây vừa là ưu điểm, vừa là nhược điểm", Priya Tahim, nhà tư vấn chuyên nghiệp và sáng lập trung tâm Kaur Counseling (Mỹ) nhận định. Họ thường tự lập, biết tự tạo niềm vui và hài lòng khi ở một mình.
Greene, chuyên gia phát triển kỹ năng lãnh đạo tại tổ chức Leadership Solutions, cho biết con một thường chủ động, có khả năng lãnh đạo và làm việc sáng tạo. Tuy nhiên, nhiều người có thể cho họ là hách dịch hoặc thích áp đặt.
Bà gợi ý họ tập trung cải thiện kỹ năng hợp tác qua giao tiếp rõ ràng để diễn đạt cảm xúc hoặc nhu cầu của mình.
Dễ bị định kiến
Greene cho biết vấn đề này thường được con một chia sẻ trong các nhóm hỗ trợ. Ở Mỹ, thế hệ trước thường có hai đến ba con, nên nhiều người xem có anh chị em là trải nghiệm điển hình.
Bà cũng nhấn mạnh con một thường bị khắc họa tiêu cực trên phim ảnh như được nuông chiều, ích kỷ và thiếu kỹ năng xã hội.
"Cần nhiều hình ảnh tích cực hơn về điểm mạnh của con một, không nên đánh giá họ chỉ vì thiếu anh chị em", bà nói.
Bà đề xuất người không có anh chị em tham gia các nhóm Facebook dành cho con một hoặc dành cho cha mẹ có con một. Đây là các nhóm có hàng nghìn thành viên, là nơi tốt để hỏi, nhận tài liệu và học kinh nghiệm. Liệu pháp cũng giúp khám phá ảnh hưởng tuổi thơ đến con người, dù bạn là con đầu, con giữa hay con một.
Ngọc Ngân (Theo Huffpost)
