Yêu cầu được Tổng Bí thư đưa ra trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy ba tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long, ngày 3/6. Đây là các địa phương dự kiến hợp nhất thành tỉnh mới, tên gọi là Vĩnh Long.

Tổng Bí thư yêu cầu tỉnh mới phải chủ động chuyển mình từ tư duy nhiệm kỳ sang tư duy chiến lược dài hạn, phải có tầm nhìn và sự kiên định, nhất quán; từ quản lý hành chính sang kiến tạo phát triển; từ hành động đơn lẻ sang phối hợp tổng thể giữa cấp ủy, chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, hợp nhất chỉ thành công nếu gắn với đổi mới tư duy quản trị: tinh gọn bộ máy, minh bạch vận hành, hiện đại công nghệ, linh hoạt điều phối. Tỉnh mới cần trở thành trung tâm tăng trưởng có sức lan tỏa, đủ năng lực dẫn dắt vùng bước vào giai đoạn phát triển mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc. Ảnh: TTXVN

Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh là ba tỉnh ở cửa ngõ Đồng bằng sông Cửu Long, có lợi thế kinh tế biển, nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và tiềm năng du lịch. Tốc độ tăng trưởng kinh tế tiếp tục được duy trì khá. Quý I/2025, GRDP Vĩnh Long tăng 8,1%; 6 tháng đầu năm, Trà Vinh tăng 8,75%, Bến Tre tăng 7,18% - đều cao hơn trung bình cả nước. Sau sáp nhập Vĩnh Long mới có diện tích 6.263 km2, dân số 3,7 triệu người.

Ba tỉnh hiện đã báo cáo Trung ương đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (Bến Tre còn 48 xã, phường; Vĩnh Long còn 35; Trà Vinh còn 41). Các tỉnh cũng đã định hình khung đội ngũ cán bộ lãnh đạo cho các xã, phường mới.

Đến nay 3 tỉnh đã giải quyết chế độ cho 345 người, tiếp tục rà soát, giải quyết chính sách cho nhóm người còn lại. Các tỉnh đã có phương án sử dụng đối với trụ sở dôi dư, không để xảy ra thất thoát, lãng phí.

Về công tác chuẩn bị sáp nhập, ba tỉnh đã hoàn thành đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (Bến Tre còn 48 xã, phường; Trà Vinh 41; Vĩnh Long 35), đồng thời định hình bộ máy lãnh đạo mới. Đến nay, đã giải quyết chế độ cho 345 cán bộ dôi dư, tiếp tục rà soát để xử lý chính sách với các trường hợp còn lại. Các địa phương cũng đã có phương án sử dụng trụ sở dôi dư, tránh thất thoát, lãng phí.

Tổng Bí thư đánh giá cao những nỗ lực vừa qua và cho rằng đây là tiền đề quan trọng để hình thành một đơn vị hành chính - kinh tế có sức cạnh tranh cao. Tuy nhiên, ông lưu ý tính liên kết kinh tế giữa ba tỉnh và với toàn vùng vẫn còn rời rạc. Hạ tầng thiếu đồng bộ, nhất là các tuyến kết nối ra biển, cảng cạn, đường ven biển và các hành lang kinh tế đường thủy. Các ngành có lợi thế như dừa, thủy sản, nông nghiệp hữu cơ, năng lượng sạch vẫn phát triển manh mún, chưa hình thành chuỗi giá trị tích hợp.

Tổng Bí thư nhấn mạnh ba địa phương có cơ cấu kinh tế và lợi thế ngành nghề mang tính bổ sung tự nhiên; dân cư ổn định, tương đồng về văn hóa – là nền tảng thuận lợi để hợp nhất thành một thực thể phát triển hài hòa, toàn diện. Việc sáp nhập không chỉ là tổ chức lại bộ máy, mà còn là cơ hội để chuyển sang mô hình phát triển vùng, đủ quy mô để thu hút đầu tư lớn, triển khai các dự án hạ tầng, số hóa quản trị, phát triển kinh tế xanh và ứng phó biến đổi khí hậu.

Với vị trí nằm giữa hạ lưu sông Tiền, sông Hậu và giáp biển, tỉnh mới sẽ hội tụ đủ điều kiện trở thành trung tâm kinh tế, logistics, nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và dịch vụ biển của vùng. Đây là tiền đề để xây dựng mô hình vùng kinh tế sinh thái, đô thị ven sông – ven biển đặc thù, hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu và hòa cùng xu thế chuyển đổi mô hình tăng trưởng bền vững cho toàn miền Tây Nam Bộ.

Nam An