"Không thành phố nào trong khu vực có quy mô như TP HCM mới. Do đó, tầm nhìn của TP HCM cũng vượt ra khỏi địa phương, vùng mà phải hướng ra quốc tế", Tổng Bí thư Tô Lâm nói tại buổi làm việc với Thường vụ Thành ủy TP HCM, Tỉnh ủy Bình Dương, Bà Rịa -Vũng Tàu, sáng 18/6.

Ba địa phương này sẽ sáp nhập theo Nghị quyết của Quốc hội, trung tâm hành chính đặt tại TP HCM, vận hành từ 1/7. Về GDP và đóng góp ngân sách, TP HCM mới đứng thứ đầu cả nước, được đánh giá là một cực tăng trưởng rất quan trọng. Ở tầm quốc tế, quy mô của TP HCM mới có thể lớn hơn một số quốc gia trong khu vực Đông Nam Á như Singapore, Lào, Campuchia.

Theo Tổng Bí thư, TP HCM mới có lợi thế chiến lược nhờ nền tảng phát triển từ ba địa phương. Thành phố là đầu tàu kinh tế, nơi triển khai đề án Trung tâm tài chính quốc tế, thử nghiệm thể chế mới và công nghệ tài chính. TP HCM thuộc top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á, top 110 toàn cầu; đứng thứ hai khu vực về Fintech và thuộc top 30 toàn cầu về Blockchain, cho thấy tiềm năng trở thành trung tâm công nghệ tài chính số.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương. Ảnh: Quỳnh Trần

Trong khi đó, Bình Dương là tiêu biểu cho hành trình 40 năm Đổi mới khi từ tỉnh nông nghiệp vươn lên thành tỉnh công nghiệp và đô thị hàng đầu. Thu nhập bình quân đầu người cao nhất cả nước, với gần 200 triệu đồng và tỷ lệ đô thị hóa 87%. Địa phương đã thu hút 4.500 dự án FDI với tổng vốn gần 45 tỷ USD.

Bà Rịa - Vũng Tàu đang vươn mình thành trung tâm kinh tế biển quốc gia với cụm cảng Cái Mép - Thị Vải là một trong 21 cảng nước sâu hàng đầu thế giới, có năng lực cạnh tranh khu vực và quốc tế. Phát triển chuỗi dự án du lịch cấp cao tại Hồ Tràm, Long Hải, Vũng Tàu và thí điểm chính sách đặc thù cho Côn Đảo để trở thành trung tâm du lịch sinh thái di sản tầm vóc quốc tế.

Với những ưu điểm vượt trội đó, người đứng đầu Đảng yêu cầu TP HCM mới cần tái kiến trúc không gian phát triển vùng theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối, vượt xa giới hạn cũ của mô hình đô thị truyền thống. "Phải từ bỏ tư duy phân mảnh nội thành - ngoại thành, thành phố - tỉnh lân cận mà phải là một hệ sinh thái đô thị vùng có cấu trúc đa trung tâm, vận hành theo logic kinh tế, chức năng chuỗi giá trị", ông yêu cầu.

Theo Tổng Bí thư, tầm nhìn mới cho TP HCM mới là trở thành "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á - một đô thị thông minh, xanh, sáng tạo, tiêu biểu không chỉ về sức mạnh kinh tế mà cả sự phong phú về văn hóa, nghệ thuật, thể thao, giải trí và phong cách sống hiện đại, năng động.

TP HCM mới được định hướng trở thành trung tâm tài chính, thương mại, logistics, công nghệ cao và du lịch biển tầm khu vực. Thành phố phát triển trên nền tảng công nghệ số, kinh tế xanh, bền vững, xã hội hài hòa và văn minh, kết tinh giá trị tiên tiến châu Á và thế giới. Mục tiêu là điểm đến hấp dẫn của nhân tài, giới sáng tạo, doanh nhân trong và ngoài nước; nơi thuận lợi cho khởi nghiệp, đổi mới, hình thành xu hướng và mô hình phát triển mới.

TP HCM sau sáp nhập có diện tích 6.770 km2 với hơn 13,6 triệu dân, gồm 168 phường, xã và đặc khu Côn Đảo. Đồ họa: Khánh Hoàng

Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng TP HCM mới không chỉ là đầu tàu kinh tế mà phải là đô thị hiện đại, có ảnh hưởng toàn cầu. Mục tiêu đến 2035-2045, thành phố thuộc nhóm đô thị thu nhập cao hàng đầu châu Á, nằm trong top 30 trung tâm tài chính, công nghệ sáng tạo; thu hút tập đoàn lớn đặt trụ sở, trung tâm R&D và vào top 50 thành phố thông minh đáng sống nhất thế giới.

Bên cạnh thuận lợi, Tổng Bí thư cho rằng TP HCM mới đối mặt nhiều thách thức như: hạ tầng quá tải, không gian phát triển bó hẹp, dân số tăng nhanh, ô nhiễm môi trường, ngập úng và giao thông ùn tắc. Các chỉ số PCI, cải cách hành chính, hài lòng người dân đều thấp.

Với Bình Dương, Tổng Bí thư nhận định tỉnh còn phụ thuộc sản xuất gia công, thiếu trung tâm đào tạo nhân lực và đổi mới sáng tạo. Bà Rịa - Vũng Tàu còn hạn chế liên kết vùng, logistics rời rạc, du lịch mang tính mùa vụ.

Từ các thuận lợi cũng như thách thức, Tổng Bí thư yêu cầu TP HCM kế thừa, tích hợp có chọn lọc các chính sách hiệu quả từ ba địa phương sau sáp nhập. Bên cạnh phát triển kinh tế, thành phố cần đảm bảo an ninh, quốc phòng, an toàn xã hội, hướng đến mục tiêu phồn vinh không chỉ về tăng trưởng mà còn tạo dựng xã hội công bằng, hạnh phúc cho người dân.

Lê Tuyết