Hoàn tất việc đào tạo từ tháng 10/2024, song đến nay chị Trần Thị Tuyết, 33 tuổi, ở huyện Hoài Đức, Hà Nội, chưa thể thi lấy bằng lái B1 nên dự định mua ôtô phải hoãn lại. "Chờ đợi thật sự rất sốt ruột, trong khi không thấy thông tin gì từ phía các cơ sở sát hạch", chị Tuyết nói, cho biết có thể phải chờ thêm vài tháng nữa do lượng người chờ thi rất đông.

Giống chị Tuyết, anh Lê Thành Long, 28 tuổi, ở quận Nam Từ Liêm, đợi thi giấy phép lái xe đã nửa năm. Liên tục liên lạc với trung tâm nhận hồ sơ hỏi về ngày thi, anh Long đều không nhận được câu trả lời. "Có lần trung tâm nói 19/5 sẽ có đợt thi, nhưng không thấy gọi", anh kể.

Trì hoãn thi bằng lái khiến anh Long không thể mua ôtô như dự định gây bất tiện trong công tác do hay phải đi làm xa. Nhưng điều khiến anh lo lắng hơn là có thể quên kiến thức lý thuyết và mô phỏng đã học. Thời gian tới việc thi tuyển cũng có thay đổi, đặc biệt là lý thuyết, buộc anh phải học lại từ đầu. Giấy khám sức khỏe của anh cũng đã hết hạn.

Dạy lái xe gần 10 năm, chưa khi nào ông Trần Khánh ở Hà Nội lại gặp nhiều khó khăn như hiện nay. Trước đây mỗi 2,5 tháng, nhóm dạy lái xe của ông có thể đào tạo xong 7 học viên. Nhưng kể từ ngày 1/3, lượng học viên chưa được sát hạch dồn từ đầu năm đã lên tới hơn trăm người.

Chưa biết khi nào mới tổ chức sát hạch khiến việc tuyển sinh gặp khó. Nhiều lần đăng tải thông tin tuyển học viên trên các nền tảng mạng xã hội, ông Khánh không nhận thêm được người nào. "Không được thi nên chẳng ai đăng ký học", ông buồn bã nói. Hai ôtô phục vụ đào tạo của ông Khánh đành bỏ không.

Từ ngày 1/3, cảnh sát giao thông toàn quốc bắt đầu tiếp nhận các nhiệm vụ tổ chức sát hạch, cấp giấy phép lái xe ôtô; đổi, cấp lại bằng lái; cấp giấy phép lái xe quốc tế... từ ngành giao thông vận tải. Thống kê của ngành chức năng, ngay khi chuyển giao nhiệm vụ, cả nước đã có hơn 705.105 người hoàn tất đào tạo lái xe nhưng chưa được dự thi sát hạch. Trong đó có 340.483 người thuộc diện cấp giấy phép lái xe ôtô và 364.622 người diện cấp giấy phép môtô.

Nhiều học viên hoàn tất công tác đào tạo song chưa được thi lấy bằng. Ảnh: Việt An

Từ cuối tháng 4 đến giữa tháng 5, đã có hơn 10 tỉnh thành tổ chức lại việc sát hạch, chủ yếu ở những tỉnh thành có lượng hồ sơ ít. Hôm 14/5, Cảnh sát giao thông TP HCM lần đầu tổ chức thi sát hạch bằng lái trong bối cảnh 119.000 hồ sơ tồn đọng. Hà Nội đang tồn gần 73.000 hồ sơ và sẽ mở thi trở lại từ hôm nay song chủ yếu cho người thi lấy bằng C.

"Với số hồ sơ tồn đọng lớn như vậy ở Hà Nội, các học viên sẽ phải tranh nhau sát hạch, sẽ dẫn tới quá tải. Các học viên của tôi không biết đến bao giờ mới được thi", ông Khánh nói.

Lý giải việc tổ chức sát hạch đào tạo lái xe bị chậm ở nhiều địa phương, trong văn bản gửi Bộ Tài chính hồi tháng 5/2025, Bộ Công an cho biết gặp khó về nguồn kinh phí mua phôi thẻ PET, vật tư phục vụ công tác cấp, đổi giấy phép lái xe, cấp giấy phép lái xe quốc tế và thuê phần mềm, đường truyền phục vụ công tác này qua cổng dịch vụ công. Khi tiếp nhận chuyển giao từ Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng), Bộ Công an chưa nhận bàn giao kinh phí.

Các địa phương cũng phải trải qua thủ tục đấu thầu rộng rãi lựa chọn trung tâm sát hạch lái xe theo quy định của Luật Đấu thầu 2023, mất nhiều thời gian, dẫn đến việc triển khai nhiệm vụ sát hạch lái xe trong thời gian qua bị chậm trễ. Vướng mắc này trước đây đã được Sở Giao thông Vận tải cả nước nhiều lần tổng hợp, báo cáo với Bộ Tài chính từ khi xây dựng Luật Đấu thầu.

Một lý do khác hiện cả nước có 160 trung tâm sát hạch được cấp phép đủ điều kiện hoạt động, tuy nhiên khi đấu thầu chỉ có một trung tâm trúng thầu trên một địa bàn dẫn tới tình trạng quá tải, người dân phải chờ đợi để được ôn luyện, sát hạch. Nhiều trung tâm đủ điều kiện, nhưng không trúng thầu dẫn tới không thể tổ chức sát hạch lái xe, gây lãng phí nguồn lực, đồng thời không bảo đảm quyền được lựa chọn điểm tham gia sát hạch lái xe của người dân.

Một trung tâm đào tạo lái xe ở huyện Hoài Đức vắng bóng học viên. Ảnh: Việt An

Nhằm tháo gỡ khó khăn, Bộ Công an đề nghị Bộ Tài chính điều chỉnh dự toán ngân sách và điều chỉnh dự toán đã giao cho các đơn vị sử dụng ngân sách để có kinh phí mua phôi thẻ PET; cho phép cơ quan sát hạch lái xe được lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt đối với gói thầu có một hoặc một số điều kiện đặc thù để thuê trung tâm sát hạch lái xe và tổ chức sát hạch.

Trong văn bản trả lời ngày 22/5, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công an phối hợp với Bộ Xây dựng thống nhất số liệu điều chỉnh dự toán để có cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền về nguồn kinh phí mua phôi thẻ PET, vật tư... Trong khi chờ điều chỉnh dự toán ngân sách, Bộ Tài chính thống nhất thực hiện theo phương án Bộ Công an chủ động cân đối, phân bổ dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2025 của Bộ để thực hiện nhiệm vụ liên quan đến cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe.

Về việc tổ chức thi sát hạch lái xe, Bộ Tài chính cho rằng việc thuê trung tâm sát hạch để giải quyết hơn 705.000 trường hợp tồn đọng là cần thiết và cấp bách nên đề nghị Bộ Công an nghiên cứu Nghị định 24/2024 quy định chi tiết một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu để áp dụng việc lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.

Việt An