Các quan chức chính quyền bang Texas hôm 16/3 xác nhận phần lớn lực lượng cảnh sát, đặc nhiệm và Vệ binh Quốc gia đã rút khỏi khu vực trải dài khoảng hơn 3.100 km tiếp giáp với sông Rio Grande ở biên giới Mexico. Đây là lần đầu động thái này diễn ra trong vòng 4 năm qua.

Chris Olivarez, người phát ngôn Cơ quan An ninh Công cộng Texas (DPS), khẳng định đó là "thành quả hòa bình" từ chính sách biên giới hiện nay của Tổng thống Donald Trump.

Thống đốc Texas Greg Abbott năm 2021 phát động Chiến dịch Ngôi sao Đơn độc (OLS), dựa trên biệt hiệu và lá cờ của bang Texas, để ứng phó cuộc khủng hoảng biên giới. Khoảng 10.000 cảnh sát, đặc nhiệm và lính Vệ binh Quốc gia bang Texas được triển khai để tuần tra biên giới, bắt người vượt biên và chuyển họ đến các thành phố có lãnh đạo là thành viên đảng Dân chủ.

Chiến dịch tiêu tốn khoảng 11 tỷ USD, gồm kinh phí hoạt động cho các lực lượng và những dự án gia cố biên giới, trong đó có 70.000 điểm giăng dây thép gai, tường biên giới và chốt kiểm soát ở thung lũng Eagle Pass.

Binh sĩ Mỹ giám sát biên giới giáp với Mexico tại bang Texas ngày 20/2. Ảnh: BQP Mỹ

Gần hai tháng sau khi Tổng thống Trump nhậm chức, tình hình biên giới Texas - Mexico đã được cải thiện, lực lượng hành pháp ghi nhận số lượng người vượt biên qua sông Rio Grande giảm đáng kể.

"Chúng tôi có quá nhiều binh sĩ, nhân viên an ninh và hạ tầng giám sát, nhưng số người vượt biên lại giảm. Vì vậy, các lực lượng đã được tái bố trí về công việc chống tội phạm truyền thống. Nếu có diễn biến mới, chúng tôi sẽ nhanh chóng điều động họ trở lại", ông Olivarez bình luận.

Chiến dịch OLS vẫn được duy trì, song phần lớn đơn vị sẽ được điều động hỗ trợ Cơ quan Thực thi Nhập cư và Hải quan Mỹ (ICE), truy tìm người cư trú bất hợp pháp trong các thành phố thuộc địa phận Texas. DPS duy trì lực lượng tuần tra đường không và đường thủy ở Rio Grande, nhưng sẽ điều chỉnh quy mô phù hợp với thực tế.

Theo Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ, số vụ vượt biên được phát hiện ở đường biên giới tây nam, từ bang California đến Texas, đã giảm mạnh trong một năm qua, từ 140.641 vụ trong tháng 2/2024 còn 8.347 vụ trong tháng 2/2025. Riêng ở Texas, con số này giảm từ 53.460 trường hợp xuống còn 5.016.

Ở khu vực Juarez thuộc bang Chihuahua của Mexico, người di cư ngần ngại vượt biên vào bang Texas của Mỹ vì cảm thấy rủi ro bị trục xuất hoặc xét xử cao hơn trước. Trước loạt chính sách cứng rắn của Tổng thống Trump, các băng đảng tội phạm buôn người tại địa phương cũng tăng mức giá cho các chuyến vượt biên lên khoảng 2.000-2.500 USD mỗi người.

"Tôi biết một vài người vượt biên. Họ bị bắt ngay khi bước qua biên giới và lập tức bị trục xuất về Mexico bằng đường không. Tôi không muốn đánh cược tiền và mạng sống của mình", Angel, một cựu binh Venezuela đến Juarez hai tháng trước, cho biết.

Anh từ bỏ kế hoạch xin tị nạn nhân đạo tại Mỹ, theo chương trình CBP One áp dụng dưới chính quyền cựu tổng thống Joe Biden, và chọn làm việc ở một bãi xe tại Juarez. Ngay sau khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã hủy chương trình CBP One cùng hàng nghìn đơn xin tị nạn được nộp từ trước.

Thanh Danh (Theo NY Post, El Pais)