Ủy ban Sau đại học của Trường Đại học Nữ sinh Sookmyung ở Seoul ngày 24/6 thông báo hủy bằng thạc sĩ năm 1999 của bà Kim Keon-hee, cựu đệ nhất phu nhân Hàn Quốc. Quyết định của trường diễn ra sau nhiều năm trì hoãn, dù công chúng liên tục lên án và có bằng chứng cho thấy một nửa luận văn của bà Kim là đạo văn.

Với nhiều nhà phê bình, quyết định này chậm trễ nhưng mang tính bước ngoặt, cho thấy công chúng ngày càng đòi hỏi sự minh bạch không chỉ từ quan chức mà cả người thân của họ.

Bà Kim Keon-he tại điểm bỏ phiếu bầu cử tổng thống ở quận Seocho, Seoul, ngày 3/6. Ảnh: Yonhap

Giới phân tích nhận định quyết định này có thể thay đổi chuẩn mực dành cho các đệ nhất phu nhân tương lai. "Trong lịch sử chính trị hiện đại, hiếm khi vợ của một lãnh đạo liên tục là tâm điểm tranh cãi như vậy", ông Choi Jin, Viện trưởng Viện Lãnh đạo Tổng thống, nhận xét. "Từ nay trở đi, công chúng sẽ quan sát và đánh giá cả quan chức lẫn người nhà".

Bà Kim, 52 tuổi, vợ của tổng thống bị phế truất Yoon Suk-yeol, liên tục đối mặt với rắc rối pháp lý và làn sóng chỉ trích thời gian gần đây.

Đại học Kookmin thông báo thu hồi bằng tiến sĩ của bà Kim vì bằng thạc sĩ không còn giá trị. Bà Kim được trao bằng tiến sĩ năm 2008 cho luận án với đề tài "dùng nhân vật ảo để tạo ra nội dung bói toán". Đây là đề tài ít phổ biến và sau này trở nên nhạy cảm về mặt chính trị, khi có thông tin cho rằng bà thường hỏi ý kiến thầy bói để đưa ra quyết định. Luận án này cũng bị điều tra đạo văn.

Vợ chồng bà Kim thường xuyên xem bói và tham khảo ý kiến của các nhà huyền học, trong đó một số người đang bị điều tra vì tình nghi trục lợi nhờ quan hệ với người có quyền lực. Từ khi nhập viện tuần trước vì trầm cảm, bà Kim không còn xuất hiện trước công chúng và nhiều lần bỏ qua lệnh triệu tập của công tố viên.

Các chuyên gia nhận định trước đây nhờ chồng từng làm tổng công tố viên, bà Kim né được hậu quả pháp lý nhưng tình hình hiện nay đã thay đổi. Một ban luật sư đặc biệt gồm 205 nhà điều tra độc lập, trong đó có 40 công tố viên, đang chuẩn bị mở cuộc điều tra toàn diện theo yêu cầu của quốc hội.

Công tố viên đặc biệt Min Joong-ki trả lời phóng viên về việc thành lập nhóm 40 công tố viên điều tra bà Kim, trên đường đến văn phòng ở Seoul ngày 24/6. Ảnh: Yonhap

Họ chia thành 8 nhóm chuyên trách, mỗi nhóm sẽ điều tra 16 hành vi sai trái mà bà Kim bị cáo buộc, trong đó có nhận quà xa xỉ như túi Chanel, vòng cổ Graff trị giá 44.000 USD từ một thành viên của Giáo hội Thống nhất, thao túng cổ phiếu Deutsch Motors năm 2009-2012. Bà cũng bị nghi ngờ can thiệp vào việc đề cử ứng viên trong cuộc bầu cử bổ sung năm 2022 và tổng tuyển cử năm 2024.

Cuộc điều tra cũng sẽ xem xét cáo buộc văn phòng tổng thống của ông Yoon đã gây áp lực lên cơ quan thực thi pháp luật nhằm ém nhẹm một vụ buôn ma túy năm 2023, được cho là liên quan đến một số quan chức thuế. Bản thân ông Yoon cũng đang bị một nhóm 60 công tố viên khác điều tra về cáo buộc lạm quyền khi ban bố thiết quân luật năm ngoái.

Chuyên gia Choi nhận xét bà Kim khiến công chúng phẫn nộ vì "vi phạm chuẩn mực cơ bản của một đệ nhất phu nhân" và cảnh báo hành động của bà đã tạo ra một tiền lệ đáng lo ngại.

"Bà ấy liên quan đến nhiều bê bối, thậm chí còn nhiều hơn cả chồng. Bà phải chịu trách nhiệm ngang chồng khi làm xấu hình ảnh đất nước và đẩy quốc gia vào khủng hoảng", ông kết luận.

Hồng Hạnh (Theo Chosun/Yonhap)