"Tôi không có vấn đề gì với sinh viên nước ngoài, nhưng tỷ lệ nhóm này không nên là 31%. Con số đó quá nhiều. Có những người Mỹ muốn theo học tại đó, cũng như các ngôi trường khác, nhưng họ không thể vì có tới 31% sinh viên nước ngoài", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với phóng viên tại sân bay ở Morristown, bang New Jersey hôm 25/5, khi chuẩn bị lên máy bay trở về thủ đô Washington.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời báo chí tại sân bay ở Morristown, New Jersey ngày 25/5. Ảnh: AFP

Harvard đã tuyển sinh khoảng 6.800 sinh viên quốc tế trong năm học 2024-2025, chiếm 27% tổng số sinh viên đang theo học. Sinh viên nước ngoài tại Harvard và các trường khác thường đóng toàn bộ học phí, góp phần thúc đẩy nền kinh tế Mỹ và gián tiếp mang lại nguồn trợ cấp chi phí cho sinh viên Mỹ.

Tổng thống Mỹ cũng nhắc lại quan điểm rằng cần cung cấp thông tin về sinh viên quốc tế. "Chúng ta cấp cho họ hàng tỷ USD, nhưng có tới 31% sinh viên nước ngoài. Chuyện này thật ngớ ngẩn. Chúng tôi mang đến các khoản trợ cấp, nhưng 31% sinh viên nước ngoài đang theo học tại đây và Harvard từ chối cho chúng tôi biết họ là ai. Chúng tôi muốn biết về những người đó", ông Trump nêu, thêm rằng chính phủ sẽ hạn chế trợ cấp cho Harvard.

Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem hôm 22/5 ra lệnh thu hồi giấy phép Chương trình Sinh viên và Trao đổi Du học (SEVP) của Đại học Harvard, cho biết quyết định có hiệu lực ngay lập tức. SEVP là cơ chế cho phép các đại học tại Mỹ tuyển du học sinh và đào tạo sinh viên nước ngoài có visa du học.

Theo bà Noem, đây là hệ quả của việc Harvard "nhiều lần từ chối cung cấp thông tin cần thiết cho Bộ An ninh Nội địa Mỹ, duy trì môi trường trường học không an toàn, thù địch với sinh viên Do Thái, khuyến khích ủng hộ Hamas và áp dụng các chính sách DEI (đa dạng, công bằng, hòa nhập) mang tính phân biệt chủng tộc".

Một thẩm phán liên bang ngày 23/5 ra lệnh chặn động thái của chính quyền ông Trump, sau khi Đại học Harvard đệ đơn kiện với lý do đây là hành động "tùy tiện, thất thường, trái pháp luật và vi hiến".

Trong đơn kiện, Harvard cho biết sinh viên quốc tế là một phần quan trọng của trường và việc không tuyển họ sẽ gây tác hại không thể khắc phục. "Nếu không có sinh viên quốc tế, Harvard không còn là Harvard nữa", đơn kiện cho hay.

Nhà Trắng đang gây sức ép với các trường đại học ở Mỹ trên một số lĩnh vực, nhằm phản ứng lại điều mà chính quyền ông Trump cho là chủ nghĩa bài Do Thái không kiểm soát và đảo ngược các chính sách DEI. Giới chức cũng đã thu hồi thị thực và trục xuất sinh viên nước ngoài tham gia biểu tình phản đối chiến sự ở Gaza, cáo buộc họ ủng hộ nhóm vũ trang Hamas.

Đối với Harvard, chính quyền ông Trump đã đe dọa sẽ rà soát lại khoản tài trợ khoảng 9 tỷ USD cho trường, sau đó đóng băng 2,2 tỷ USD và các thỏa thuận hợp tác trị giá 60 triệu USD. Nhà Trắng còn có ý định trục xuất một nghiên cứu viên của Trường Y Harvard.

Mất sinh viên quốc tế sẽ là tổn thất lớn đối với Harvard, do trường thu học phí hàng chục nghìn USD mỗi năm đối với nhóm này. Harvard hiện là trường đại học giàu nhất nước Mỹ với quỹ hiến tặng lên tới hơn 53 tỷ USD.

Huyền Lê (Theo Hill, AFP)