Trong cuộc họp báo tại phòng Bầu Dục ở Nhà Trắng với Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 5/6, Thủ tướng Đức Friedrich Merz bày tỏ mong muốn bàn về cách thức chấm dứt chiến sự Ukraine, cuộc xung đột đẫm máu nhất ở châu Âu từ khi Thế chiến II kết thúc.
"Tôi có mặt ở đây, thưa ngài Tổng thống, để thương thảo về cách chúng ta có thể đóng góp cho mục tiêu này. Tất cả chúng ta đang tìm biện pháp và công cụ để chấm dứt cuộc chiến. Ngày mai, 6/6, là ngày kỷ niệm nước Mỹ giúp chấm dứt một cuộc chiến ở châu Âu", ông nói.
6/6 là ngày kỷ niệm 81 năm chiến dịch Overlord, khi quân đồng minh do Mỹ dẫn đầu đổ bộ vào châu Âu chống lại Đức Quốc xã, mở đầu bằng các cuộc tấn công lên bãi biển ở Normandy của Pháp.
"Đó chắc hẳn không phải ngày dễ chịu đối với ngài", ông Trump nói đùa.
Ông Merz thừa nhận "không phải ngày dễ chịu", trước khi ngừng lại rồi nói: "Thưa ngài Tổng thống, đó là ngày giải phóng đất nước tôi khỏi chế độ Đức Quốc xã".
Thủ tướng Đức tiếp tục cho hay người Đức hiểu rõ họ nợ nước Mỹ vì đã giúp họ thoát khỏi chế độ Đức Quốc xã, khẳng định Mỹ "một lần nữa đang ở vị thế rất mạnh để làm điều gì đó trong cuộc chiến ở Ukraine và chấm dứt nó. Vì vậy, hãy nói về những gì chúng ta có thể cùng nhau làm, và những gì chúng ta sẵn sàng làm".
Ông Trump tiếp tục nói về việc ông Merz thúc đẩy hợp tác quốc phòng với Ukraine và khởi động dự án chế tạo vũ khí chung với Kiev. Tổng thống Mỹ đánh giá cao việc Đức tăng ngân sách quốc phòng và đóng góp cho NATO trước khi nhắc đến quan điểm của đại tướng Mỹ Douglas MacArthur về nước Đức sau hai cuộc thế chiến.
MacArthur (1880-1964) là tướng Mỹ chỉ huy khu vực Tây Nam Thái Bình Dương trong Thế chiến II, giám sát quá trình quân Đồng minh chiếm đóng Nhật Bản thời hậu chiến và từng lãnh đạo lực lượng Liên Hợp Quốc trong Chiến tranh Triều Tiên.
"Tôi không chắc tướng MacArthur có nhận định tích cực về động thái này hay không. Có lẽ là không, nhưng tôi thì có", Tổng thống Mỹ nói tiếp. "Ông ấy từng nói, đừng bao giờ để nước Đức tái vũ trang. Tôi luôn nghĩ về lời nói này".
Tổng thống Mỹ sau đó khẳng định "tôi nghĩ là tốt", trước khi bổ sung: "Nhưng tới một thời điểm nhất định, sẽ có lúc chúng ta phải nói xin đừng vũ trang nữa, nếu các anh không phiền".
Ông Trump tiếp tục đùa rằng Mỹ sẽ "theo dõi chăm chú" các động thái tái vũ trang của Đức với thái độ hoài nghi.
Trái với lập trường trong nhiệm kỳ đầu, khi được hỏi liệu Mỹ có tiếp tục đóng quân ở Đức hay không, ông đáp: "Có. Chúng ta sẽ bàn thêm sau. Nhưng nếu họ muốn quân Mỹ ở đó, thì được thôi". Đức là nơi đặt một số căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ tại châu Âu.
"Mỹ có rất nhiều binh lính ở đó, khoảng 45.000 người, giống như một thành phố", ông Trump tiếp tục nói, lưu ý sự hiện diện của binh sĩ Mỹ tốt cho kinh tế Đức vì họ được "trả lương cao" và "chi tiêu rất nhiều tiền" ở Đức.
Đức và Ukraine đã ký biên bản ghi nhớ về hợp tác sản xuất vũ khí tầm xa trong chuyến thăm Đức của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 28/5. Thủ tướng Đức ca ngợi dự án là khởi đầu cho hình thức hợp tác quân sự - công nghiệp mới giữa hai nước, khẳng định nó có "tiềm năng to lớn".
Hồng Hạnh (Theo Independent)
