Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Cory Booker bắt đầu đăng đàn phát biểu tại Thượng viện Mỹ từ 19h ngày 31/3, tuyên bố sẽ diễn thuyết "đến khi còn đủ sức" để phản đối hàng loạt chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump, mà theo ông là đang gây tổn hại nghiêm trọng đến người dân Mỹ.

Booker, 55 tuổi, sau đó phát biểu xuyên đêm, qua hết giờ làm việc trong ngày 1/4 và kết thúc vào khoảng 20h cùng ngày. Văn phòng của ông cho biết tới lúc rời khỏi bục, ông đã diễn thuyết trong 25 tiếng 5 phút liên tục, vượt qua kỷ lục vào năm 1957 của cố thượng nghị sĩ Strom Thurmond là 24 tiếng 18 phút.

Nghị sĩ Dân chủ Cory Booker, bang New Jersey, diễn thuyết tại Thượng viện Mỹ ngày 1/4. Ảnh: AP

Bài diễn thuyết của Booker không nhằm ngăn cản một dự luật cụ thể nào, nhưng đã khiến mọi hoạt động lập pháp tại Thượng viện Mỹ bị đình lại vì họ không thể cắt ngang bài phát biểu của ông.

"Tôi quyết định phá vỡ trạng thái hoạt động bình thường của Thượng viện vì tôi tin đất nước chúng ta đang trong cơn khủng hoảng", ông nói.

Booker cũng đề cập đến nguy cơ chính quyền Trump và đảng Cộng hòa cắt giảm chương trình bảo hiểm y tế phổ thông Medicaid, đồng thời bày tỏ không hài lòng với nhiều đề xuất ngân sách mơ hồ từ đảng Cộng hòa.

Ông cảnh báo đất nước sắp rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng, từ những bất cập trong chính sách y tế cho đến nguy cơ suy giảm các quyền dân chủ.

Ông nhắc lại cố thượng nghị sĩ John McCain như một hình mẫu đấu tranh cho quyền lợi y tế người dân, đồng thời bày tỏ sự phẫn nộ khi thấy đấu đá chính trị đang một lần nữa phủ bóng lên vấn đề này của người Mỹ.

Booker xúc động nhắc đến cố hạ nghị sĩ John Lewis, biểu tượng phong trào dân quyền và đấu tranh đòi quyền lợi cho người da màu, là người ông ngưỡng mộ và nguyện làm điều khiến ông ấy tự hào.

"Hiến pháp Mỹ đang tồn tại ở đâu? Trên giấy hay trong tim chúng ta", ông nêu bức xúc về những động thái và quyết sách từ chính quyền Trump đang thách thức truyền thống nền chính trị Mỹ trong hơn hai tháng qua.

Trong suốt quá trình này, thượng nghị sĩ bang New Jersey không rời bục phát biểu, trừ lúc cầu nguyện buổi trưa và trả lời câu hỏi từ các đồng nghiệp tại Thượng viện. Ông không xin nghỉ lấy sức, bởi điều này sẽ khiến chủ tọa có lý do chấm dứt bài diễn thuyết và tiếp tục các hoạt động khác của Thượng viện.

Booker cho hay trong vài ngày trước khi diễn thuyết, ông đã không ăn và hạn chế uống nước để giảm nhu cầu vệ sinh. Tuy nhiên, điều này khiến ông bị chuột rút khi đứng phát biểu trong thời gian dài.

Nhiều thượng nghị sĩ Dân chủ, trong đó có lãnh đạo phe thiểu số Chuck Schumer, đã luân phiên tham gia nêu ý kiến ủng hộ ông. Schumer ca ngợi Booker thể hiện "sức mạnh và niềm tin mãnh liệt", còn các nghị sĩ khác thì động viên, ôm hoặc ra dấu hiệu "thích" khi bước vào phòng họp.

Thanh Danh (Theo AP, CNN)