"Iran có nhiều lựa chọn để đáp trả kẻ thù và sẽ áp dụng dựa trên tình huống cụ thể. Phong tỏa eo biển Hormuz là một trong những phương án tiềm năng", hãng thông tấn Mehr của Iran dẫn lời nghị sĩ Behnam Saeedi, thành viên Ủy ban An ninh Quốc gia Quốc hội Iran, cho biết hôm nay.

Nghị sĩ Ali Yazdikhah sau đó khẳng định Tehran sẽ duy trì tuyến thương mại tự do ở eo biển Hormuz và Vùng Vịnh, miễn là lợi ích quốc gia sống còn của Iran không bị đe dọa. "Nếu Mỹ tham chiến và hỗ trợ Israel, chúng tôi có quyền hợp pháp để làm gián đoạn hoạt động vận chuyển dầu của Washington và đồng minh", ông cho biết.

Xuồng tuần tra của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran ở vịnh Ba Tư tháng 4/2024. Ảnh: AFP

Nghị sĩ Yazdikhah nhấn mạnh Iran đến nay vẫn kiềm chế, không phong tỏa eo biển Hormuz vì các quốc gia trong khu vực và nhiều nước khác đang hưởng lợi từ vùng biển. "Tốt nhất là không quốc gia nào ủng hộ Israel đối đầu với Iran. Kẻ thù của Iran biết rõ rằng chúng tôi có hàng chục cách để làm eo biển Hormuz mất an toàn và điều này hoàn toàn khả thi đối với chúng tôi", ông cảnh báo.

Các phát biểu được đưa ra sau tờ Wall Street Journal cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cân nhắc các biện pháp quân sự để hỗ trợ Israel trong xung đột với Iran. Ba quan chức Mỹ giấu tên nói rằng ông Trump đã phê duyệt kế hoạch tấn công Iran, song chưa ra lệnh thực hiện vì vẫn chờ xem Tehran có từ bỏ chương trình hạt nhân hay không.

Hormuz là eo biển hình chữ V ngược nằm giữa Iran, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Oman, kết nối Vịnh Ba Tư ở phía bắc với Vịnh Oman, thông ra Biển Arab. Eo biển dài 161 km, điểm hẹp nhất 33 km, luồng hàng hải theo mỗi hướng chỉ rộng khoảng 3 km.

Dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy 30% nguồn cung dầu của thế giới, 20% sản lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) được vận chuyển qua eo Hormuz.

Eo Hormuz có mực nước không quá sâu, khiến tàu hàng rất dễ trúng thủy lôi nếu chúng được rải xuống biển. Trong trường hợp Iran quyết định phong tỏa eo biển, họ có thể dễ dàng dùng tên lửa bờ hoặc tàu chiến cỡ nhỏ tấn công, ngăn chặn tàu chở dầu, khí đốt và các mặt hàng chiến lược đi qua.

Vị trí eo biển Hormuz. Đồ họa: CNN

Các cường quốc dầu mỏ ở Trung Đông gần như không có phương án nào khác để xuất khẩu dầu nếu eo Hormuz bị phong tỏa. Arab Saudi, UAE chỉ xuất khẩu phần nào dầu qua đường ống trên bộ, trong khi Iraq, Kuwait, Qatar và Bahrain chỉ bán dầu qua đường biển.

Richard Bronze, nhà phân tích tại công ty dữ liệu năng lượng Energy Aspects, mô tả eo biển Hormuz là "yết hầu" của thị trường dầu toàn cầu. "Bất kỳ sự gián đoạn nào xảy ra ở đây cũng sẽ có tác động lớn đến nguồn cung và giá dầu thế giới", ông cho hay.

Như Tâm (Theo Reuters, AFP)