Trong bản ghi nhớ được công bố cuối tuần trước, Bộ trưởng Lục quân Mỹ Dan Driscoll ra lệnh cho quân chủng "giải thể các đội hình lỗi thời, trong đó có các đơn vị thiết giáp và tác chiến được chỉ định".

Ông Driscoll cũng xác nhận lục quân Mỹ đã chấm dứt chương trình chế tạo phương tiện tấn công M10 Booker. "Chúng tôi đã hiểu sai về Booker. Lục quân Mỹ muốn phát triển mẫu xe tăng nhỏ, tốc độ cao và có thể thả dù xuống những nơi mà xe tăng chủ lực không thể tới được. Tuy nhiên, Booker có khối lượng lên tới 38-42 tấn, không thể thả dù được", ông nói.

Xe M10 Booker bắn thử tại thao trường Aberdeen, bang Maryland, Mỹ tháng 4/2024. Ảnh: US Army

Ngoài thiết kế không phù hợp yêu cầu đề ra, một vấn đề khác khiến giới chức lục quân và nhiều nghị sĩ Mỹ cảm thấy khó chịu là điều khoản về quyền sửa chữa trong kế hoạch bảo trì dòng xe M10 Booker. Theo hợp đồng, lục quân Mỹ phải chọn đơn vị cung cấp phụ tùng và bảo dưỡng là hãng chế tạo General Dynamics, thay vì sử dụng các đơn vị kỹ thuật trực thuộc.

"Chúng tôi sở hữu máy in 3D và có thể chế tạo một bộ phận với giá 2-20 USD, nhưng lại từ bỏ quyền làm điều này khi ký hợp đồng. Đây là những điều gây hại cho binh sĩ và chúng tôi không muốn nhượng bộ doanh nghiệp tư nhân trong vấn đề này nữa", Bộ trưởng Driscoll cho hay.

M10 Booker được ví như xe tăng hạng nhẹ, phát triển từ nguyên mẫu thiết giáp Griffin của General Dynamics. Xe được trang bị pháo chính cỡ nòng 105 mm, súng máy M2HB 12,7 mm và súng M240B 7,62 mm, có tầm hoạt động 400-560 km và tốc độ tối đa 64 km/h. Mỗi vận tải cơ C-17 có thể mang theo hai xe M10, thay vì chỉ một xe tăng chủ lực M1 Abrams.

Chương trình M10 bắt đầu từ năm 2018 với tên gọi Xe chiến đấu thế hệ tiếp theo. Lục quân Mỹ tháng 6/2022 trao hợp đồng trị giá 1,14 tỷ USD cho General Dynamics để chế tạo 96 xe M10 đầu tiên, đồng thời đặt kế hoạch mua khoảng 500 chiếc để trang bị ít nhất 14 xe cho mỗi lữ đoàn bộ binh xung kích.

Xe M10 Booker tại căn cứ Vệ binh Quốc gia North Carolina tháng 8/2024. Ảnh: US Army

Quyết định hủy bỏ chương trình M10 nằm trong quá trình tái cấu trúc Lầu Năm Góc theo lệnh của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth. Trong bản ghi nhớ công bố ngày 1/5, ông Hegseth yêu cầu loại biên các vũ khí, phương tiện đời cũ như xe đa dụng Humvee và trực thăng để chuyển sang hệ thống mới như phương tiện không người lái (drone).

Ông Hegseth cũng yêu cầu tái cấu trúc các biên đội trực thăng tấn công có người lái, tăng cường bầy drone giá rẻ có khả năng áp đảo đối phương. Bản ghi nhớ cũng yêu cầu lãnh đạo lục quân Mỹ kiểm kho, chấm dứt cấp ngân sách cho các vũ khí lỗi thời, hủy bỏ hoặc cắt giảm những chương trình không hiệu quả.

Nguyễn Tiến (Theo Business Insider, AP)