Theo dữ liệu của các trang theo dõi hàng không dân sự, ít nhất 32 máy bay tiếp dầu gồm KC-135R và KC-46A của không quân Mỹ đã khởi hành từ các căn cứ trên khắp nước này trong ngày 16/6. Các máy bay nối đuôi nhau hướng về phía đông, vượt qua Đại Tây Dương rồi đến các địa điểm tại châu Âu và Trung Đông. Chưa rõ chúng có bay kèm tiêm kích hay không.

Biên tập viên Tyler Rogoway của chuyên trang quân sự Mỹ War Zone nhận định máy bay tiếp dầu Mỹ thường triển khai đến những khu vực nêu trên, song động thái triển khai cùng lúc hàng chục chiếc là "điều rất kỳ lạ", đặc biệt giữa lúc xung đột Israel - Iran chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

"Lý do của động thái này chưa rõ ràng, song có nhiều giả thuyết cho rằng chúng sẽ dẫn đến thay đổi đáng kể trong xung đột hiện tại giữa Israel và Iran", Rogoway cho biết.

Máy bay tiếp dầu Mỹ rời căn cứ ra nước ngoài ngày 16/6. Đồ họa: ADS-B Exchange

Giả thuyết đầu tiên là Mỹ quyết định hỗ trợ Israel nhằm đẩy nhanh chiến dịch tập kích Iran, do không quân Israel chỉ sở hữu 7 chiếc máy bay tiếp dầu đời cũ dựa trên khung thân Boeing 707.

"Đây là yếu tố hạn chế lớn trong các cuộc không kích tầm xa vào Iran, giới hạn đáng kể thời gian tiêm kích Israel hiện diện ở khu vực mục tiêu và mức độ xâm nhập sâu vào không phận Iran", Rogoway giải thích.

Khả năng tiếp dầu càng trở nên quan trọng nếu Israel muốn giành ưu thế trên không ở phía đông Iran. Năng lực này còn cho phép tiêm kích Israel dùng bom dẫn đường, vốn có giá rẻ hơn tên lửa nhưng tầm bay ngắn, cũng như đem theo các loại vũ khí xuyên phá hầm ngầm hạng nặng.

Một giả thuyết khác là Mỹ có thể trực tiếp không kích Iran. Máy bay tiếp dầu sẽ hỗ trợ các chiến đấu cơ Mỹ và Israel làm nhiệm vụ. "Tấn công Iran là thay đổi lớn trong chính sách của Mỹ, có thể gây ra tác động lớn trong khu vực và có thể khiến Tehran tập kích các cơ sở của Washington", Rogoway cảnh báo.

Máy bay tiếp dầu KC-46A hoạt động tại Trung Đông tháng 11/2024. Ảnh: USAF

Phi đội máy bay tiếp dầu cũng có thể nhằm chuẩn bị ứng phó kịch bản Iran phong tỏa eo biển Hormuz, tuyến vận chuyển dầu mỏ quan trọng tại Trung Đông.

"Nếu điều này xảy ra, Mỹ cùng đồng minh sẽ phải huy động tiêm kích chế áp phòng không đối phương và giám sát liên tục eo biển Hormuz, săn lùng các bệ phóng tên lửa chống hạm và phòng không có khả năng cơ động cao. Hoạt động này đòi hỏi lượng lớn máy bay tiếp dầu", Rogoway giải thích.

Cuối cùng, Lầu Năm Góc có thể điều máy bay tiếp dầu phục vụ cầu hàng không từ Mỹ đến Trung Đông. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cuối ngày 16/6 thông báo đã ra lệnh triển khai thêm nguồn lực đến Trung Đông để tăng cường khả năng phòng thủ, bảo vệ lực lượng Mỹ tại khu vực.

Máy bay tiếp dầu KC-135R đáp xuống căn cứ tại Trung Đông ngày 29/1. Ảnh: USAF

Xung đột giữa Tel Aviv và Tehran bùng phát từ ngày 13/6 khi Israel không kích phủ đầu Iran bằng chiến dịch "Sư tử Trỗi dậy", khiến nhiều chỉ huy cấp cao và nhà khoa học hạt nhân thiệt mạng. Iran sau đó trả đũa bằng chiến dịch "Lời hứa Đích thực 3". Chiến sự đã bước sang ngày thứ năm và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Các đòn tấn công ăn miếng trả miếng khiến gây thương vong dân thường tại cả hai nước. Giới chức Iran cho biết 224 người đã thiệt mạng và 1.227 người bị thương, chủ yếu là dân thường, trong 5 ngày giao tranh. Tại Israel, 24 dân thường đã thiệt mạng và 592 người bị thương.

Nguyễn Tiến (Theo War Zone, AFP, AP)