Dữ liệu do Bộ Nội vụ Nhật Bản công bố ngày 17/7 cho thấy giá gạo tại nước này trong giai đoạn tháng 3-5 đã tăng lần lượt 92,5-101% so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ lệ này trong tháng 6 là 99,2%.

Tỷ lệ lạm phát cơ bản của Nhật giảm xuống 3,3% trong tháng 6, so với mức 3,7% vào tháng 5. Chỉ số giá tiêu dùng tăng 3,4%, trong khi tháng 5 là 3,3%.

Tỷ lệ ủng hộ của người dân dành cho chính quyền Thủ tướng Shigeru Ishiba đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ông nhậm chức tháng 10/2024, do bất mãn về lạm phát, giá gạo tăng vọt và các vụ bê bối trong đảng cầm quyền.

Liên minh của ông Ishiba đã mất đa số ghế tại Hạ viện Nhật Bản trong cuộc bầu cử hồi tháng 10/2024. Đây là kết quả tồi tệ nhất trong 15 năm qua đối với đảng Dân chủ Tự do (LDP), đảng cầm quyền tại Nhật Bản gần như liên tục kể từ năm 1955.

Các cuộc thăm dò ý kiến trước cuộc bầu cử ngày 20/7 cho thấy liên minh cầm quyền có thể mất thế đa số ở Thượng viện, đồng nghĩa ông Ishiba sẽ phải từ chức sau chưa đầy một năm tại nhiệm.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tại Tokyo ngày 10/7. Ảnh: AFP

Thủ tướng Nhật Bản cũng đang chịu áp lực phải đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ trước khi mức thuế mới 25% có hiệu lực ngày 1/8. Ôtô Nhật Bản nhập khẩu vào Mỹ sẽ phải chịu mức thuế nặng nề, bên cạnh thép và nhôm.

Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn các công ty Nhật sản xuất nhiều hơn tại Mỹ và Tokyo phải mua thêm hàng hóa của Washington, đặc biệt là khí đốt, dầu mỏ, ôtô và gạo, để giảm thâm hụt thương mại 70 tỷ USD.

Ông Ishiba đã cử phái viên thương mại Ryosei Akazawa tới Washington 7 lần nhằm nỗ lực đạt thỏa thuận. Ông cũng dự kiến tiếp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trong ngày 18/7.

Một trong những nguyên nhân khiến giá gạo tăng ở Nhật Bản là tình trạng thiếu hụt do mùa hè khô hạn kéo dài cách đây hai năm, gây thiệt hại mùa màng trên toàn quốc. Các chuyên gia cho biết một số thương nhân đã tích trữ gạo từ thời điểm đó nhằm thu lợi về sau.

Vấn đề trở nên tồi tệ hơn khi người dân Nhật Bản năm ngoái mua gạo tích trữ vì chính phủ cảnh báo về nguy cơ xảy ra động đất rất lớn. Chính phủ Nhật hồi tháng 2 thực hiện bước đi hiếm hoi là giải phóng kho dự trữ khẩn cấp, biện pháp thường chỉ được áp dụng khi xảy ra thiên tai.

Huyền Lê (Theo AFP)