Nhiều người Mỹ từng nghĩ rằng muỗi, loài ưa thích khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, sẽ không thể phát triển ở những vùng khô nóng kiểu sa mạc như ở bang Nevada. Tuy nhiên, những gì xảy ra ở thành phố Las Vegas đã cho thấy họ đã nhầm.

Quần thể muỗi ở miền nam Nevada đang bùng nổ do biến đổi khí hậu, đô thị hóa, khả năng thích nghi di truyền và kháng thuốc, trong khi giới chức cùng người dân địa phương tại Las Vegas và phần còn lại của hạt Clark không đề phòng trước tình trạng này.

"Mọi người cho rằng muỗi không thể phát triển mạnh trong điều kiện sa mạc, nhưng rõ ràng giống muỗi ở đây đã thích nghi với hệ sinh thái địa phương", Louisa Messenger, chuyên gia sức khỏe môi trường ở Đại học Nevada, Las Vegas, nói.

Các loài sinh trưởng mạnh ở đây gồm muỗi vằn, tác nhân truyền sốt xuất huyết, và muỗi culex, loài có thể mang virus Tây Sông Nile. Các chuyên gia từ Đại học Nevada đã phát hiện muỗi ở Las Vegas đang dần kháng thuốc diệt côn trùng, có thể đe dọa sức khỏe cộng đồng tại thành phố du lịch này.

"Tình trạng đó giống như một quả bom hẹn giờ vậy", bà Messenger nói, đề cập đến nguy cơ bùng phát các loại bệnh truyền nhiễm, virus, sốt xuất huyết.

Muỗi hoành hành ở Las Vegas, năm 2023. Ảnh: FOX5

Các chuyên gia lo ngại Las Vegas dễ bị tổn thương trước bệnh truyền nhiễm do muỗi, đặc biệt khi dịch sốt xuất huyết đang gia tăng ở Bắc Mỹ và Nam Mỹ, với 13 triệu ca trên khắp châu lục năm 2024. Giới chức cũng phát hiện lượng cá thể muỗi dương tính với virus Tây Sông Nile cao kỷ lục trong năm ngoái.

"Las Vegas đón hơn 48 triệu lượt khách mỗi năm. Chỉ cần vài vết muỗi đốt là virus có thể bắt đầu lây truyền", bà Messenger cảnh báo.

Năm nay, giới chức y tế chưa ghi nhận ca nhiễm virus Tây Sông Nile nào ở người. Bà Messenger cho biết các nhà khoa học vẫn chưa xác định được những yếu tố cụ thể nào thúc đẩy bùng phát dịch qua các năm.

"Chúng tôi quan sát thấy các yếu tố chồng lấn, rất khó tách biệt. Điều duy nhất có thể khẳng định là có những năm dịch bùng phát mạnh, nhưng cũng có những năm không ghi nhận ca nào, rất khó dự đoán", chuyên gia Đại học Nevada nói.

Những gì diễn ra tại Las Vegas cũng được ghi nhận trên khắp vùng sa mạc Tây Nam của Nevada và xa hơn nữa.

Hồ sơ của giới chức y tế Nam Nevada cho thấy muỗi hiện diện khắp Thung lũng Las Vegas trong nhiều năm qua, hầu hết chứa virus gây bệnh truyền nhiễm. Lượng cá thể muỗi vằn đã bùng nổ kể từ lần đầu tiên được phát hiện ở Las Vegas.

Khu trung tâm Las Vegas, bang Nevada. Ảnh: AFP

Ngoài mang đến nguy cơ bùng dịch sốt xuất huyết, muỗi vằn còn rất hung dữ vào ban ngày, đốt người liên tục. Khác với muỗi culex vốn ưa sinh sản gần các nguồn nước lớn, muỗi vằn thường đẻ trứng tại các vũng nước tù.

"Chỉ cần vài cm nước là đủ, như nước mưa đọng trong lốp xe cũ, xe đẩy, vật chứa nhỏ. Đây là một trong những lý do khiến muỗi lây lan nhanh chóng", Vivek Raman, quan chức phụ trách chương trình giám sát muỗi của hạt, nói.

Quá trình đô thị hóa ở Las Vegas cũng vô tình thúc đẩy sự lây lan của muỗi. Theo chuyên gia Messenger, các sân golf, hồ nhân tạo và các hình thức tưới tiêu khác đã biến vùng đất sa mạc Nevada này thành môi trường lý tưởng cho muỗi.

Biến đổi khí hậu cũng có thể là một yếu tố, khi thời tiết ấm hơn làm tăng độ ẩm trong không khí và mưa, hai điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh sôi.

Sở Y tế Nam Nevada đang triển khai các chương trình nâng cao nhận thức trong cộng đồng về cách phòng tránh muỗi đốt, diệt các điểm sinh sản của muỗi xung quanh nơi ở. Các chuyên gia khuyến cáo giới chức các địa phương sẽ cần sớm phối hợp hành động để kiểm soát nguy cơ từ sự bùng phát của muỗi.

Trong những năm tới, phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh sẽ là chìa khóa để ngăn "quả bom hẹn giờ" từ đàn muỗi bùng nổ và bảo vệ người dân cùng du khách ở Las Vegas, theo bà Messenger.

Đức Trung (Theo NBC News, AP)