Tướng Carlos Fernando Silva, tư lệnh Lực lượng Không quân Vũ trụ Colombia, ngày 3/4 thông báo nước này dự kiến mua 16-24 chiến đấu cơ Jas 39 Gripen của Thụy Điển. Ông cho biết phi đội này sẽ thay thế các tiêm kích Kfir do Israel sản xuất trong biên chế, giúp Bogota đảm bảo ưu thế trên không và bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Tổng giá trị hợp đồng và thời gian bàn giao chưa được công bố. Tướng Silva thêm rằng phi đội Kfir sẽ tiếp tục làm nhiệm vụ trong lúc chờ hoàn tất hợp đồng với Thụy Điển. Chúng sẽ được thay thế dần sau khi không quân Colombia tiếp nhận máy bay Gripen.

"Phi đội chúng tôi sắp mua được trang bị những công nghệ tiên tiến nhất và hoàn toàn mới", Tổng thống Colombia Gustavo Petro viết trên X sau đó.

Chính phủ Tổng thống Petro đã xem xét nhiều lựa chọn khác nhau, trong đó có dòng Rafale của Pháp và F-16 Mỹ, trước khi đưa ra quyết định lựa chọn dòng Gripen.

Tiêm kích JAS 39 thuộc biên chế không quân Czech tại triển lãm hàng không ở Anh tháng 7/2024. Ảnh: AFP

Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Pal Jonson xác nhận hai nước đang thảo luận về thương vụ Gripen. Theo đại sứ Thụy Điển tại Colombia Helena Storm, thông tin trên là "minh chứng cho quan hệ tốt đẹp giữa hai nước".

Thông báo được đưa ra sau khi Colombia cắt quan hệ ngoại giao với Israel hồi giữa năm ngoái, nhằm phản đối chiến dịch của Tel Aviv tại Dải Gaza. Tuy nhiên, nỗ lực thay thế phi đội Kfir không phải động thái mới, do các chính quyền tiền nhiệm ở Colombia đều bày tỏ ý định này.

Colombia mua tổng cộng 22 tiêm kích Kfir từ Israel vào cuối những năm 1980. Phi đội này đã lạc hậu và cần bảo trì thường xuyên, song chỉ doanh nghiệp Israel mới làm được việc đó. Không quân Colombia từng triển khai Kfir cho các chiến dịch tấn công doanh trại phiến quân trong quá khứ.

Jas 39 Gripen là tiêm kích hạng nhẹ một động cơ do tập đoàn Saab của Thụy Điển sản xuất và đưa vào biên chế không quân nước này từ năm 1996. Tổng cộng 300 chiếc đã được xuất xưởng, phục vụ trong lực lượng vũ trang của 7 nước trên thế giới. Biến thể mới nhất là JAS 39E/F có giá gần 85 triệu USD mỗi chiếc.

Phiên bản JAS 39E có chiều dài khoảng 15 mét, sải cánh hơn 8 mét, trần bay 15 km, vận tốc tối đa 2.470 km/h và bán kính chiến đấu hơn 1.500 km. Nó được trang bị pháo Mauser cỡ nòng 27 mm và 10 giá treo vũ khí với tổng tải trọng 5,3 tấn.

Phạm Giang (Theo Reuters, AP)