Thử nghiệm tiến hành trên 165 người, chia làm hai nhóm: tiêm vaccine và tiêm giả dược. Sau đó, họ tiếp xúc với norovirus - mầm bệnh gây tiêu chảy và nôn mửa trên người.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine hồi đầu tháng 3. Trong số 71 người tham gia tiêm vaccine thử nghiệm sau đó cố tình tiếp xúc với norovirus, 57,1% bị nhiễm trùng. Ở nhóm tiêm giả dược, có 81,5% nhiễm virus. Từ đó, nhóm nghiên cứu kết luận vaccine giảm được 30% nguy cơ nhiễm trùng.

Tuy nhiên, thử nghiệm còn có hạn chế do lượng virus mà người thử nghiệm tiếp xúc cao hơn so với mức thường gặp. Chủng virus sử dụng trong thử nghiệm không gây phần lớn ca nhiễm trên toàn cầu. Vì vậy, vẫn chưa rõ vaccine có khả năng bảo vệ trong thế giới thực hay không. Nhóm nghiên cứu hiện nỗ lực cải tiến vaccine và thử nghiệm trên nhiều nhóm đối tượng khác nhau, như người già và trẻ nhỏ.

Tình trạng nôn mửa do norovirus gây ra có thể trở nặng. Ảnh minh họa: Vecteezy

Norovirus còn được gọi là virus gây nôn mùa đông nhờ đặc tính phổ biến vào những tháng lạnh ở nhiều quốc gia trên thế giới. Virus gây viêm dạ dày cấp tính với triệu chứng nôn mửa. Người nhiễm bệnh có thể tự hồi phục, song virus có thể gây bệnh nặng trên trẻ nhỏ, người già hoặc người trẻ tuổi có hệ miễn dịch yếu.

Ước tính mỗi năm, norovirus gây khoảng 200.000 ca tử vong, 70.000 trong số đó là trẻ em ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Norovirus có khả năng lây lan cao qua thực phẩm, nước, bề mặt bị ô nhiễm hoặc qua tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh, trong đó có các hạt khí dung từ chất thải tiêu chảy hoặc chất nôn.

Tiến sĩ Juyeon Park, nghiên cứu viên chính của dự án vaccine, đang công tác tại Đại học Texas ở Austin, Mỹ, cho biết các trường hợp nhiễm norovirus vào mùa đông tại nước này đã tăng gấp đôi so với đỉnh điểm các năm trước. Con số này cho thấy norovirus phổ biến, tiến hóa nhanh chóng, cần một loại vaccine phòng ngừa.

Việc phát triển vaccine phòng ngừa norovirus rất khó khăn do virus này giỏi ngụy trang, thường xuyên đột biến để vượt qua hệ thống miễn dịch, tạo ra một loạt biến thể di truyền. Ngoài vaccine đường uống đang thử nghiệm, thế giới cũng có một số ứng cử viên vaccine đang trong quá trình phát triển lâm sàng, bao gồm vaccine mRNA của Moderna, vaccine tiểu đơn vị. Các mũi tiêm được kỳ vọng sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch chống lại nhiễm trùng, giảm lượng virus mà người nhiễm thải ra qua phân và chất nôn, ngăn chặn sự lây truyền.

Chi Lê (Theo Gavi)