Trả lời:

Nhiều người nghĩ chỉ khi đến tuổi 45-50 mới cần tầm soát ung thư đường tiêu hóa. Tuy nhiên, trên thực tế, người có lối sống ít vận động, thường xuyên sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, uống rượu bia, có nguy cơ cao mắc các bệnh tiêu hóa như ung thư dạ dày và đại trực tràng sớm hơn.

Cho đến nay vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây ung thư đường tiêu hóa. Tuy nhiên, đối với ung thư dạ dày, nhiễm HP là một trong những yếu tố nguy cơ cao. Vi khuẩn HP gây viêm teo niêm mạc dạ dày, dị sản ruột lan rộng tiến triển thành loạn sản, ung thư. Ăn mặn cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, nhất là ở người nhiễm HP.

Những người thừa cân, béo phì, ít vận động, ăn nhiều thịt đỏ, hút thuốc lá có khả năng mắc ung thư đại trực tràng cao hơn nhiều so với người có lối sống lành mạnh. Ung thư đường tiêu hóa thường không có triệu chứng hoặc có triệu chứng không rõ ràng ở giai đoạn sớm. Tuy nhiên, trên thực tế lâm sàng, có thể phát hiện ung thư khi người bệnh đi khám do triệu chứng thông thường như đau thượng vị, chứng khó tiêu chức năng...

Người gần 40 tuổi nhưng có lối sống không lành mạnh như ít vận động, ăn nhiều thịt đỏ, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn, nguy cơ mắc ung thư đường tiêu hóa có thể cao hơn. Nếu có thêm các yếu tố như hút thuốc, uống rượu bia, béo phì hay tiền sử gia đình từng mắc ung thư, bạn cần tầm soát sớm ngay từ tuổi 40.

Bác sĩ Khanh tư vấn cho người bệnh. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Tầm soát ung thư tiêu hóa bằng nội soi hiện đại không chỉ giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, khi chưa có triệu chứng, mà còn có thể phát hiện và xử lý các tổn thương tiền ung thư như polyp hay loạn sản niêm mạc. Các phương pháp điều trị ít xâm lấn như cắt niêm mạc (EMR) hay cắt tách dưới niêm mạc (ESD) có thể được thực hiện để loại bỏ tổn thương mà không cần phẫu thuật hay hóa trị, tiên lượng điều trị rất tốt.

Nếu điều trị ung thư dạ dày, đại tràng ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đến 90%. Trong khi đó, ở giai đoạn muộn, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn dưới 30%. Trì hoãn tầm soát không chỉ khiến bệnh phát hiện muộn mà còn kéo theo chi phí điều trị cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng sống. Thay vì chờ đến khi có triệu chứng hay đến tuổi khuyến cáo tầm soát, bạn có thể chủ động thực hiện nội soi tiêu hóa ngay khi sang tuổi 40.

TS.BS Vũ Trường Khanh

Trưởng khoa Tiêu hóa

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội