U giáp biên là một thể đặc biệt của khối u biểu mô buồng trứng, nằm ở ranh giới giữa lành và ác, còn gọi là tổn thương trung gian, chiếm khoảng 10-20% u biểu mô buồng trứng, theo BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Kết quả siêu âm của bà Ngân tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho thấy u ở buồng trứng bên phải kích thước 15x18x10 cm, nhiều hạch chậu hai bên. Kết quả xét nghiệm dấu ấn sinh học và đánh giá nguy cơ cho thấy u thuộc nhóm nguy cơ ác tính.

Các bác sĩ quyết định phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng, mạc nối lớn, đồng thời sinh thiết phúc mạc rãnh đại tràng hai bên. Giải phẫu bệnh sau mổ cho thấy người bệnh có u tuyến thanh dịch giáp biên ở buồng trứng phải, các cơ quan còn lại như tử cung, vòi trứng, buồng trứng trái, hạch nạo sinh thiết đều không có tế bào bất thường. "Điều này cho thấy các tế bào u chỉ khu trú trong khối u buồng trứng, chưa lây lan đến bộ phận khác", bác sĩ Mỹ Nhi cho hay.

Kíp mổ cắt toàn bộ tử cung, buồng trứng cho bà Ngân. Ảnh: Tuệ Diễm

U buồng trứng giáp biên không xâm lấn không đơn thuần là u lành do có khả năng tái phát, biến đổi theo thời gian. U có sự bất thường trong cấu trúc tế bào, khả năng phát triển nhưng chưa đủ đặc điểm để xếp vào loại ác tính, vẫn có nguy cơ tiến triển thành ung thư trong tương lai. Bà Ngân lớn tuổi và không có nhu cầu sinh sản nên được phẫu thuật triệt để.

Sau mổ 3 ngày, bà được xuất viện. Bác sĩ khuyến cáo tái khám sau 4 tuần mổ, tái khám định kỳ 3 tháng trong hai năm đầu tiên theo dõi, sau đó tái khám mỗi 6 tháng.

Theo bác sĩ Mỹ Nhi, khối u giáp biên có đặc tính nằm giữa lành và ác nên điều trị cần cá nhân hóa tùy theo độ tuổi, nhu cầu sinh sản, tình trạng buồng trứng của người bệnh. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân u buồng trứng giáp biên khoảng 95%, sau 10 năm là 90%. Phụ nữ mắc bệnh có tiên lượng tốt nếu phát hiện sớm và xử trí đúng. Tiên lượng này còn phụ thuộc vào phân nhóm mô học khối u, với các loại như u thanh dịch và u nhầy thường có kết quả điều trị tốt hơn. Tuy nhiên, những đặc điểm như có nhú nhỏ, có u hai bên buồng trứng hoặc xâm lấn vi thể có thể làm tăng nguy cơ tái phát.

U buồng trứng thường phát triển âm thầm, tùy theo kích thước khối u có thể gây ra các triệu chứng khác nhau. Phần lớn u vô tình được phát hiện khi đi khám sức khỏe, có siêu âm vùng bụng hoặc khi mổ lấy thai. Phụ nữ có dấu hiệu bụng to bất thường, chướng bụng kéo dài hoặc thay đổi cân nặng không rõ nguyên nhân nên đi khám. Hiện chưa có phương pháp tầm soát ung thư buồng trứng, do đó phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ mỗi 6-12 tháng hoặc khám sớm khi có biểu hiện đau vùng chậu, rối loạn kinh nguyệt, sờ thấy khối u, bụng to bất thường...

Tuệ Diễm

*Tên người bệnh đã được thay đổi