Cuộc kiểm tra do tổ chức Toxic-Free Pioneer thực hiện trên 5 nền tảng thương mại điện tử lớn hồi đầu tháng 5. Họ chọn 10 mẫu dép trẻ em phổ biến (cỡ không quá 170 mm) để gửi đi phân tích tại các cơ quan giám định độc lập. Kết quả cho thấy một nửa số mẫu vượt mức giới hạn cho phép, có mẫu vượt 509 lần, mẫu khác vượt 496 lần và từng tiêu thụ hơn một triệu đôi.

Đáng lưu ý, trong số 25 mẫu vượt ngưỡng tiêu chuẩn, có tới 80% không dán nhãn, tức không có thông tin về thương hiệu, nhà sản xuất hay tiêu chuẩn áp dụng. Việc thiếu thông tin này gây khó khăn trong truy xuất nguồn gốc và làm tăng rủi ro cho người tiêu dùng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phthalate là hormone môi trường có thể bắt chước tác động của estrogen. Phơi nhiễm dài hạn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nam giới, tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ hoặc gây dị tật bẩm sinh nếu thai phụ tiếp xúc quá mức. Chất này có thể thẩm thấu qua da và tích tụ trong cơ thể người.

Phthalate là chất hóa dẻo phổ biến, có khả năng gây rối loạn nội tiết nếu tiếp xúc lâu dài. Với trẻ em, điều này có thể dẫn đến dậy thì sớm, hen suyễn, dị ứng và rối loạn tăng động giảm chú ý. Theo Trung tâm Phát triển Phúc lợi Công cộng Bảo vệ Môi trường Không Rác thải Thâm Quyến, nhiều mẫu dép trẻ em làm từ nhựa PVC chứa phthalate ở mức báo động, từng dẫn đầu bảng tìm kiếm nóng trên Weibo.

Phthalate là nhóm hóa chất có thể can thiệp vào hoạt động bình thường của hệ nội tiết, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và điều hòa hormone trong cơ thể. Ở trẻ nhỏ, tiếp xúc với phthalate có liên quan đến nguy cơ dậy thì sớm, rối loạn hành vi, chậm phát triển trí tuệ và rối loạn phát triển thần kinh. Ở người trưởng thành, phthalate có thể làm giảm chất lượng tinh trùng, gây rối loạn nội tiết sinh sản và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa như tiểu đường và béo phì. Với trẻ em, điều này có thể dẫn đến dậy thì sớm, hen suyễn, dị ứng và rối loạn tăng động giảm chú ý.

Giày trẻ em được bán tại một sàn thương mại điện tử của Trung Quốc. Ảnh: HK01

Tại Trung Quốc, tiêu chuẩn GB 30585-2014 quy định rõ hàm lượng phthalate trong các bộ phận tiếp xúc của giày trẻ em dưới 14 tuổi (cỡ không quá 170 mm) không được vượt quá 0,1%. Tuy nhiên, thực tế kiểm tra cho thấy việc vi phạm tiêu chuẩn vẫn phổ biến.

Thống kê từ ba năm qua của Toxic-Free Pioneer cho thấy tỷ lệ dép trẻ em vượt giới hạn phthalate lần lượt là 88%, 82% và 50%. Dù xu hướng có giảm, mức độ vi phạm vẫn ở mức đáng lo ngại.

Tổ chức này khuyến cáo phụ huynh nên mua sản phẩm từ các kênh uy tín, tránh hàng không rõ nguồn gốc. Khi mua trực tuyến, cần kiểm tra kỹ thông tin về tên sản phẩm, nhà sản xuất, địa chỉ, tiêu chuẩn thực hiện và chứng nhận chất lượng. Trường hợp sản phẩm không đạt yêu cầu, người tiêu dùng có quyền khiếu nại với nền tảng.

Bên cạnh đó, các sàn thương mại điện tử cần tăng cường kiểm tra ngẫu nhiên các mẫu giày dép, đặc biệt là dép PVC trẻ em, mặt hàng có nguy cơ cao, đồng thời yêu cầu đơn vị kinh doanh cung cấp đầy đủ thông tin sản phẩm trên website để đảm bảo minh bạch và an toàn cho người tiêu dùng.

Thục Linh (Theo HK01)