Theo dữ liệu chính thức công bố trung tuần tháng 6, Malaysia chỉ ghi nhận 93.500 ca sinh trong quý I/2025, giảm 11,5% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm tới 28% so với mức 130.000 ca vào đầu những năm 2000. Đây là mức thấp nhất từng được công bố tại quốc gia 34 triệu dân này.

Giới chức và các nhà lãnh đạo tôn giáo cảnh báo tình trạng này có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng nhân khẩu học trong tương lai gần, khi dân số già hóa nhanh và tỷ lệ sinh tiếp tục xuống thấp hơn mức thay thế.

"Chỉ có ba bang Terengganu, Kelantan và Pahang ghi nhận tỷ lệ sinh cao hơn ngưỡng thay thế 2,1 con trên một phụ nữ", Tổng cục trưởng Thống kê Mohd Uzir Mahidin cho biết. Các khu vực thành thị như Kuala Lumpur và trung tâm công nghiệp Penang hiện có tỷ lệ sinh thấp nhất nước.

Mức sinh thay thế được xem là điều kiện cần thiết để dân số duy trì ổn định. Tình trạng sụt giảm dưới mức này cho thấy xu hướng suy giảm nhân khẩu học dài hạn, đặt ra nhiều thách thức về kinh tế, xã hội cho tương lai đất nước.

Bộ trưởng Phụ nữ, Gia đình và Phát triển Cộng đồng Nancy Shukri dẫn kết quả khảo sát chính phủ, cho thấy gần 87% người độc thân ở Malaysia chọn trì hoãn hôn nhân hoặc sống độc thân, vì tài chính và áp lực công việc.

"Đây là một thách thức lớn chúng ta cần giải quyết, vì nó không chỉ ảnh hưởng tới đời sống gia đình mà còn tới sự phát triển toàn diện của quốc gia", bà nói.

Các em bé mới sinh tại một bệnh viện ở Malaysia. Ảnh: Firdaus Latif

Tình trạng già hóa cũng trở nên nghiêm trọng hơn. Dự kiến đến năm 2040, một số bang sẽ có gần 25% dân số từ 60 tuổi trở lên. Nguyên nhân chính là tuổi thọ tăng và làn sóng người trẻ di cư ra nước ngoài để tìm cơ hội tốt.

Tại bang Sabah, một trong những khu vực nghèo nhất, tỷ lệ sinh giảm từ 5,5 con trên một phụ nữ năm 1980, xuống còn 1,4 năm 2022, trong khi con số lý tưởng duy trì dân số là 2,1. Di cư nội địa sang bán đảo Malaysia và các quốc gia khác càng làm trầm trọng thêm tình trạng này.

Trước thực trạng đáng lo ngại, các nhà lãnh đạo tôn giáo và chính phủ đã liên tục lên tiếng. Năm ngoái, Bộ trưởng Tôn giáo Mohd Na'im Mokhtar cho rằng sống không con "không thể chấp nhận được" với người Hồi giáo Malay, nhóm chiếm gần 70% dân số cả nước.

"Hôn nhân đi kèm với trách nhiệm. Đàn ông là người lãnh đạo, phụ nữ là người mẹ", ông nói tại một sự kiện vào tháng 6.

Hội đồng An ninh Quốc gia cũng từng đưa ra tuyên bố hiếm hoi vào tháng 7/2024, cảnh báo xu hướng không sinh con có thể gây bất ổn cấu trúc xã hội.

"Điều này có thể dẫn đến căng thẳng giữa các nhóm dân tộc và tầng lớp xã hội, cuối cùng gây ra xung đột và khủng hoảng trong nước", tuyên bố nêu.

Thục Linh (Theo Malay Mail)