"Bệnh mạn tính đồng nghĩa với chữa không khỏi, phải theo dõi thường xuyên, lâu dài, dùng nhiều loại thuốc, đòi hỏi bác sĩ phải biết đánh giá lão khoa toàn diện", GS.TS.BS Nguyễn Đức Công, Phó chủ tịch Hội Lão khoa Việt Nam, nói tại hội nghị khoa học Bệnh viện Quân y 175, ngày 31/5.

Tỷ lệ người cao tuổi của Việt Nam ngày càng tăng nhanh, nằm trong nhóm 10 nước già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Nước ta bắt đầu giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011 với số người từ 65 tuổi trở lên chiếm 7% tổng dân số. Dự kiến, thời gian chuyển từ giai đoạn già hóa dân số (10-20% dân số là người cao tuổi) sang dân số già (trên 20% dân số là người cao tuổi) của Việt Nam chỉ từ 17-20 năm, ngắn hơn so với nhiều nước.

Ước tính năm 2025, Việt Nam có 16,1 triệu người cao tuổi, chiếm trên 16% dân số. Cục Thống kê và Dân số dự báo Việt Nam bước vào thời kỳ dân số già từ năm 2036, số người cao tuổi tăng lên 25,2 triệu người vào năm 2069.

Theo giáo sư Công, người cao tuổi thường bị đe dọa bởi các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, béo phì, viêm khớp, đái tháo đường, suy tim, bệnh thận mạn tính, trầm cảm, Alzheimer và chứng mất trí nhớ, bệnh tự miễn, viêm gan virus... Đây là nguyên nhân gây tử vong, tàn tật hàng đầu hiện nay.

Thống kê tại Mỹ ghi nhận 75% người từ 65 tuổi trở lên bị ít nhất một bệnh mạn tính và 50% mắc ít nhất hai bệnh mạn tính. So với nhiều nước, người cao tuổi Việt Nam có số năm sống chung với bệnh tật cao hơn, mắc nhiều bệnh nền hơn.

"Thực tế này đòi hỏi việc đào tạo bác sĩ, nhân lực cho ngành lão khoa tại thật sự quan trọng và cần thiết", giáo sư nói.

Bác sĩ khám cho người bệnh cao tuổi tại bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần

Người cao tuổi thường được phân nhóm sức khỏe thành lão hóa thành công (tinh thần và sức khỏe tốt, có thể làm việc tốt), lão hóa thông thường (già đi, yếu dần dần nhưng vẫn có thể tham gia các hoạt động thông thường hàng ngày), suy yếu (nằm một chỗ, phụ thuộc người thân). Tùy vào từng phân nhóm, bác sĩ sẽ có những quyết định, kế hoạch phù hợp để tối ưu hóa sức khỏe của người cao tuổi. Do đó, việc đánh giá lão khoa toàn diện có vai trò quan trọng, giúp kịp thời phát hiện những hạn chế về mặt sức khỏe, tâm lý xã hội, chức năng ở người cao tuổi.

Người cao tuổi cần lưu ý những nguyên tắc ăn uống hợp lý, giảm muối, mỡ, đường. Tập luyện thường xuyên để cơ thể lưu thông máu, tinh thần luôn vui vẻ. Sử dụng thêm thuốc bổ để bù đắp thiếu hụt các chất trong cơ thể.

Khi có bệnh mạn tính, cần xác định tâm lý chung sống hòa bình với bệnh suốt đời. Uống thuốc và tái khám đúng hẹn, không tự ý bỏ thuốc. Theo dõi sức khỏe kịp thời điều chỉnh đơn thuốc cũng như chú ý chế độ dinh dưỡng, luyện tập phù hợp, phòng tránh biến chứng. Đến ngay cơ sở y tế ngay nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường.

Lê Phương