Ngành năng lượng, một trong những trụ cột của an ninh và phát triển kinh tế quốc gia, đang trải qua cuộc chuyển dịch cách mạng trong kỷ nguyên số. Trong hội thảo "Tăng tốc chuyển đổi ngành năng lượng với AI Insights" do Viettel Solutions tổ chức tại Hà Nội, các chuyên gia đã bàn luận về những thách thức và cơ hội hiện tại. Trong đó, chìa khóa thành công được chỉ ra là việc xây dựng hạ tầng số đủ mạnh.

Ông Nguyễn Chí Linh, Phó giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp Viettel Solutions chia sẻ tại hội thảo. Ảnh: Tuấn Linh

Theo các chuyên gia, ngành năng lượng đang đối diện thách thức kép là khối lượng dữ liệu khổng lồ và áp lực tối ưu chi phí vận hành. Một nhà máy điện trung bình có từ 40 đến 50 hệ thống lõi, 65.000 - 70.000 điểm dữ liệu cập nhật theo giây. Khối lượng dữ liệu này cần được quản lý hiệu quả để không trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Chí Linh, Phó giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp Viettel Solutions, chia sẻ rằng nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn do dữ liệu phân tán và thiếu tính kết nối. "Một dự án cho thấy có doanh nghiệp sở hữu 10.600 trường dữ liệu, nhưng 70% thu thập thủ công và thiếu kiểm soát", ông nói. "Dữ liệu nếu không được quản lý đúng cách sẽ trở thành gánh nặng thay vì tài sản của một doanh nghiệp. Ngoài ra là yêu cầu về bảo mật và an ninh thông tin".

Quản trị dữ liệu là một trong những yếu tố hàng đầu trong chuyển đổi số ngành năng lượng. Dữ liệu này cần được xem là tài sản chiến lược, nền tảng cho các quyết định quản trị và phát triển. Tại hội thảo, Viettel Solutions đề xuất cách tiếp cận bắt đầu từ 5 câu hỏi cốt lõi về loại dữ liệu và bức tranh tổng thể của doanh nghiệp.

AI được đánh giá là lực đẩy chiến lược tại nhà các máy điện ở hiện tại và tương lai. Ảnh: Tuấn Linh

Theo đó, doanh nghiệp cần chiến lược dữ liệu rõ ràng, từ xác định kiến trúc hệ thống đến triển khai công nghệ phù hợp để biến dữ liệu thành "trái tim số". Đặc biệt với ngành năng lượng, quản trị dữ liệu phải theo sát 11 mảng của khung quản trị để đảm bảo thống nhất và hiệu quả. Đại diện Viettel Solutions nhấn mạnh, cần xác định rõ chiến lược dữ liệu trước khi đầu tư vào công nghệ. Sự đồng hành của một đối tác có kinh nghiệm cũng rất quan trọng để triển khai chiến lược một cách bài bản.

Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo (AI) và trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Gen AI) cũng mở ra giai đoạn phát triển mới cho ngành năng lượng. Trí tuệ nhân tạo (AI) là đòn bẩy nâng hiệu suất và ra quyết định thông minh, giúp tối ưu sản lượng điện, dự báo nhu cầu tiêu thụ và giảm thiểu tiêu hao nhiên liệu nhờ khả năng phân tích dòng dữ liệu liên tục từ các cảm biến.

AI hiện diện ở mọi cấp độ ra quyết định, hỗ trợ giám sát tình trạng thiết bị và bảo trì dự báo. Tuy nhiên, AI không thể phát huy trọn vẹn tiềm năng nếu thiếu nền tảng dữ liệu quy hoạch bài bản và hạ tầng đủ mạnh.

Hạ tầng điện toán đám mây (Cloud) cũng được xem là bệ phóng phù hợp để hiện thực hóa tiềm năng của AI và biến dữ liệu thành "trái tim số". Viettel Cloud cung cấp hệ sinh thái Make in Vietnam với giải pháp triển khai AI nội địa thông qua Viettel Kubernetes Engine (VKE) và GPU-as-a-Service.

Hệ sinh thái Viettel Cloud được phát triển phù hợp cho các nhà máy điện trong nước. Ảnh: Tuấn Linh

Trong đó, VKE là nền tảng điều phối container (Kubernetes) được Viettel phát triển và làm chủ, giúp doanh nghiệp triển khai các mô hình AI/ML không cần vận hành hạ tầng phức tạp. Kết hợp là hạ tầng GPU nội địa hiệu năng cao, cung cấp linh hoạt theo giờ, cụm hoặc tác vụ, có thể tối ưu chi phí theo quy mô sử dụng. Hệ sinh thái đi kèm gồm AI Studio, GenAI Studio và API inference, hỗ trợ doanh nghiệp vận hành AI trọn vòng đời, từ huấn luyện đến triển khai.

Đại diện Viettel Solutions cho biết, nhà cung cấp này đang triển khai mô hình hybrid cloud linh hoạt, kết hợp giữa hạ tầng tại chỗ và đám mây, đặt tại các trung tâm dữ liệu chuẩn quốc tế của Viettel. Bên cạnh đó, họ cung cấp các giải pháp đảm bảo vận hành liên tục như phục hồi sau thảm họa (DR) và bảo vệ an ninh bởi Trung tâm Điều hành An ninh mạng (SOC).

Sự kết hợp giữa Viettel Solutions và các hãng công nghệ toàn cầu như Intel mang đến giải pháp phần cứng - phần mềm tối ưu và đồng bộ, giúp tiết kiệm điện năng tiêu thụ ở cấp độ phần cứng. Theo phân tích từ các hãng tư vấn như McKinsey, mô hình nhà máy điện số trong tương lai sẽ dịch chuyển từ việc ghi nhận – báo cáo thủ công sang một nền vận hành hoàn toàn dựa trên dữ liệu thời gian thực. Trong đó, các tổ máy, hệ thống, thiết bị cảm biến sẽ "giao tiếp" liên tục qua dữ liệu số, và AI sẽ là "bộ não" phân tích để hỗ trợ quyết định nhanh hơn, chính xác hơn.

"Với năng lực làm chủ công nghệ lõi AI, dữ liệu lớn (Big Data), IoT, hạ tầng trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây, Viettel Solutions đang đồng hành nhiều doanh nghiệp, nhà máy, tổ chức trong hành trình chuyển đổi số ngành năng lượng một cách thực chất và hiệu quả", đại diện Viettel Solutions nói.

Tuấn Vũ