Trưa 16/5, mức án được TAND cấp cao tại Hà Nội tuyên sau một ngày xét xử.
Cựu đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, 62 tuổi, được cấp phúc thẩm chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt do xuất hiện các tình tiết giảm nhẹ mới.
Theo đó, ông Nhưỡng được tòa giảm một năm tù ở tộiLợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng với người khác để trục lợi, xuống còn 12 năm. Mức án 3 năm tù ở tội Cưỡng đoạt tài sản được giữ nguyên, do HĐXX đánh giá số tiền cưỡng đoạt lớn, không có căn cứ giảm án cho ông Nhưỡng ở tội này. Tổng hợp cựu Đại biểu Quốc hội này bị phạt 12 năm tù.
Nói lời sau cùng, ông Nhưỡng cho hay thực sự ăn năn hối cải. Như phiên tòa trước, ông đã xin lỗi Đảng, Nhà nước, cử tri và nhân dân, những người luôn đặt niềm tin và ủng hộ. Từ khi bị bắt tạm giam đến phiên tòa hôm nay, bị cáo bày tỏ đã nghiêm chỉnh cải tạo bản thân, bệnh nặng, "ngày nào cũng phải uống thuốc".
Ông phân trần trong vụ "bảo kê" cho giang hồ Cường "quắt" để cưỡng đoat tiền doanh nghiệp là "nạn nhân bị Cường lợi dụng danh tiếng, ảnh hưởng..." và bị chủ toà ngắt lời.
 |
Phiên tòa do thẩm phán Phạm Văn Nam làm chủ tọa. Ảnh: Danh Lam |
Tiếp lời, ông Nhưỡng hứa nói ngắn gọn, cho hay cũng như "anh Vân" (bị cáo Lê Thanh Vân), khi là Đại biểu Quốc hội, nhận rất nhiều đơn thư của người dân và đã cố gắng "hết sức mình vì lợi ích cử tri và doanh nghiệp".
"Quá trình tố tụng có sai sót song không thay đổi bản chất vụ án"
Hai bị cáo còn lại kháng cáo kêu oan đều bị HĐXX bác bỏ do không có căn cứ, là cựu đại biểu Lê Thanh Vân và cựu chuyên viên Vụ pháp luật Văn phòng Chủ tịch nước Nguyễn Văn Vương. Án sơ thẩm của họ do đó được giữ nguyên, án tù lần lượt 7 năm và 14 năm, cùng về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
Trước đó trong phần tự trình bày, ông Vân nói trong hơn một giờ, cho rằng cơ quan điều tra, tố tụng và tòa sơ thẩm có nhiều vi phạm "đặc biệt nghiêm trọng", quy chụp hoạt động bình thường của một Đại biểu Quốc hội thành vi phạm hình sự. Ông Vân khẳng định vô tư khách quan khi giúp cử tri, không nhằm mục đích hưởng lợi.
Ông thừa nhận việc gọi điện, ký chuyển đơn đến lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và lãnh đạo Chính phủ, liên quan đến dự án của 2 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Song, ông cho rằng chỉ xuất phát từ mong muốn bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp.
Về việc giúp Công ty Trường Sinh, ông Vân thừa nhận gọi điện cho Bí thư tỉnh Quảng Ninh. Doanh nghiệp sau đó khi tình cờ gặp lại tại phòng làm việc của ông Nhưỡng, đã chạy theo "dúi vào túi" 10 triệu đồng để cảm ơn, không phải 60 triệu. Ông Vân khẳng định đã trả lại.
Các luật sư và VKS đối đáp từ chiều qua đến trưa nay trong khoảng 7 giờ. Các luật sư của ông Vân chung quan điểm đề nghị tuyên thân chủ vô tội, và trả tự do tại tòa.
4 luật sư liệt kê loạt 10 hành vi sai phạm của cơ quan điều tra, tố tụng và tòa án sơ thẩm như việc bắt giữ người, thu thập chứng cứ, lấy lời khai, chứng cứ buộc tội có biểu hiện quy chụp, lấy lời khai bị can và nhân chứng, người liên quan không khách quan, các bản cung với bị can được lấy khi không được ghi âm, ghi hình...
Một số có dấu hiệu vi phạm quy định tố tụng "đặc biệt nghiêm trọng", hai lời khai của hai nhân chứng cách nhau 3 tháng "giống hệt nhau từng dấu chấm dấu phẩy"...
Đối đáp qua 4 lượt, VKS giữ nguyên quan điểm khẳng định bị cáo Vân "không oan. Theo cơ quan công tố, việc ông Vân chuyển đơn cử tri theo luật là không sai nhưng việc chuyển đơn để nhằm hưởng lợi ích vật chất là sai.
Trước quan điểm của luật sư cho rằng các sự giúp đỡ này của ông Vân đều "vô tư khách quan", VKS phản đối và viện dẫn chính lời khai của ông Vân khi điều tra cũng nêu "do người quen nên giúp". "Vậy không phải quen biết trước, không phải chỗ thân tình thì có giúp không?", VKS đối đáp.
Các đơn thư, sự vụ đều do ông Vân biết qua các quan hệ cá nhân, tiếp dân không tại trụ sở, không có đơn thư nhưng đã lập tức gọi điện tác động đến các quan chức địa phương, ảnh hưởng hoạt động đúng đắn của cơ quan có thẩm quyền. Các lời khai bằng chứng và tin nhắn đều thể hiện rõ rằng ông Vân có sự thúc giục, tác động rõ ràng, không đơn thuần là chuyển đơn của cử tri một cách vô tư.
Các lời khai của nhân chứng không mâu thuẫn nhau, phù hợp các bằng chứng buộc tội khác, do đó theo Bộ luật Tố tụng Hình sự, theo VKS, không cần thiết đối chất.
Về việc 7 bản cung của bị cáo Vương trong vụ việc được lấy mà không có ghi âm, ghi hình, VKS cho hay "đã hỏi ý kiến nhưng Vương từ chối". Hơn nữa, đó không phải các tài liệu duy nhất cơ quan công tố dùng buộc tội bị cáo.
Quan điểm này bị luật sư của ông Vân phải đối, cho rằng việc ghi âm, ghi hình khi lấy cung là bắt buộc theo luật, chứ không phải là lựa chọn, hoặc có thể làm hay không làm tùy theo ý muốn bi can. Người bào chữa cho rằng đây là vi phạm tố tụng, không đánh giá nghiêm trọng hay đặc biệt nghiêm trọng, nhưng mong HĐXX cần cân nhắc".
Trong lượt đối đáp thứ 5, cũng là lượt cuối cùng, VKS thừa nhận trong quá trình điều tra, tố tụng "có sai sót, nhưng không làm thay đổi bản chất phạm tội của các bị cáo và bản chất vụ án", tái khẳng định ông Vân "không oan".
Trong khi đó, người kêu oan còn lại là bị cáo Vương phủ nhận vai trò "khởi xướng, chủ mưu" trong sự việc liên quan dự án 36 ha tại Hạ Long và nhờ vả, hứa hẹn lợi ích vật chất với hai ông Nhưỡng và Vân.
Ông Vương bị cáo buộc trực tiếp gặp ông Nhưỡng và Vân nhờ can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó thủ tướng thường trực. Mục đích của Vương là giúp đỡ để Công ty Hạ Long được tiếp tục triển khai dự án 36 ha.
Sau khi đã nhận 3,3 tỷ đồng của Công ty Hạ Long và được hứa sẽ nhận 10% số đất của dự án 36 ha, Vương hứa cho ông Nhưỡng và Vân mỗi người một lô đất 1.000 m2 giá trị 1,9 tỷ đồng. Trong phi vụ này, Vương bị xác định nhằm hưởng lợi 13.349 m2 đất dự án, trị giá hơn 26 tỷ đồng.
Vương tại tòa khẳng định thấy dự án tiềm năng, muốn nó được triển khai tiếp với mục đích sau đó mua lại. Vương nói đã "lừa dối" hai cựu đại biểu Quốc hội khi nói tặng đất Đông Anh cho họ vì thực chất đất không phải của mình.
Sau nhiều lần xét hỏi và bào chữa, đối đáp, ông Vương nói gần như khóc, thừa nhận hành vi, nhưng vẫn kêu oan. Ông cho rằng mình "có tội, nhưng không phải tội này", mà là tội Vu khống, vì đã nói những điều không đúng về hai cựu đại biểu Nhưỡng và Vân. Vương nói "cảm thấy rất ấm ức", và "không muốn sống oan thế này".
Đánh giá toàn bộ diễn biến sau đó, HĐXX xác định quá trình tố tụng, những người có thẩm quyền "có ít nhiều sai sót, nhưng không làm ảnh hưởng bản chất vụ án". Cấp sơ thẩm cũng cần rút kinh nghiệm, tòa nêu.
Thanh Lam
