Sau khi người này đứng tên mua xong, chị Ngọc dự định làm hợp đồng mua bán chính thức để chuyển lại sở hữu tài sản sang tên mình. Nhưng dù là người thân quen, trong quá trình này, chị vẫn lo ngại rủi ro khi người đứng tên hộ có thể "chơi xấu", chiếm đoạt nhà mình.

Chị mong muốn được tư vấn cách để không vướng vào loạt rủi ro, tranh chấp này. "Có cách nào để chứng minh đó là tài sản của mình, họ chỉ là người đứng tên hộ?", chị thắc mắc.

Chung cư cao cấp phía Tây Hà Nội tháng 11/2024. Ảnh: Giang Huy

Theo luật sư Vũ Tiến Vinh, Công ty luật Bảo An, Hà Nội, hiện nay, vì nhiều lý do khác nhau mà vẫn còn hiện tượng nhờ người khác đứng tên bất động sản. Không ít trong số đó đã phát sinh tranh chấp giữa người nhờ đứng tên (chủ sở hữu thực sự) và người đứng tên.

Có thể nói, dù thực hiện mọi biện pháp thì cũng không thể mang đến kết quả an toàn tuyệt đối cho người nhờ đứng tên mà chỉ có thể hạn chế các rủi ro có thể xảy ra, chủ động với các tình huống cũng như cách thức giải quyết đối với mỗi rủi ro khác nhau.

Để hạn chế rủi ro, cần thực hiện một số việc sau:

Thứ nhất, chỉ nhờ người khác đứng tên khi đó là lựa chọn duy nhất, không còn cách giải quyết nào khác phù hợp hơn. Trên thực tế, khi phân tích kỹ tình huống thì vẫn còn nhiều cách để người mua tự đứng tên chứ không nhất thiết phải nhờ người khác. Do vậy, nếu bản thân bạn không thể phân tích tình huống thì có thể nhờ người am hiểu trong lĩnh vực pháp luật, bất động sản tư vấn, giúp đỡ.

Thứ hai, khi nhờ đứng tên thì bạn cần tìm người đáng tin cậy. Sự tin cậy ở đây được đánh giá qua nhân thân, đạo đức, lối sống... của người được nhờ cũng như những người thân thích như vợ, chồng, con cái của họ.

Thứ ba, cần trao đổi thẳng thắn những vấn đề mình quan tâm với người nhờ đứng tên, theo phương thức "mất lòng trước, được lòng sau" để hai bên có sự cởi mở khi cùng tiến hành công việc trước mắt cũng như những công việc sau này. Tinh thần là càng hình dung ra nhiều vấn đề có thể xảy ra trong tương lai và chuẩn bị sẵn phương án giải quyết thì càng tốt, để tránh bị động, bất ngờ đối với cả hai bên.

Thứ tư, việc nhờ đứng tên nên lập thành hợp đồng, có hai người làm chứng. Người làm chứng nên là người không có quan hệ họ hàng thân thích với bất kỳ bên nào và không có lợi ích gì khi hợp đồng được ký kết. Thông tin nhân thân người làm chứng như số CCCD, địa chỉ, số điện thoại... cần được ghi đầy đủ trong hợp đồng để có thể tìm kiếm, xác minh khi cần. Các bên cũng có thể lập vi bằng để ghi nhận việc các bên ký hợp đồng nhờ đứng tên. Quá trình ký kết hợp đồng có thể được chụp ảnh, ghi âm, ghi hình (công khai) để làm căn cứ giải quyết sau này.

Trường hợp nhờ người đã có vợ, có chồng đứng tên thì hợp đồng nhờ đứng tên phải có sự tham gia của hai vợ chồng.

Thứ năm, việc chuyển tiền mua bất động sản có thể thực hiện bằng cách người mua (người nhờ đứng tên) chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của người bán. Nội dung chuyển khoản cần ghi rõ ông A thanh toán tiền mua nhà, đất tại địa chỉ... cho ông B (người bán). Trường hợp phải chuyển khoản cho người nhờ đứng tên thì nội dung chuyển khoản phải ghi rõ: ông A chuyển tiền nhờ ông B mua và đứng tên nhà, đất tại địa chỉ... Việc không ghi nội dung chuyển tiền có thể gây khó khăn khi giải quyết tranh chấp bởi khi đó người nhận có thể lý giải đó là khoản tiền vay hoặc trả nợ trước đó... Sau khi việc chuyển tiền hoàn thành thì cần lưu giữ chứng từ chuyển tiền, sao kê ngân hàng một cách an toàn.

Thứ sáu, nhận, quản lý Giấy chứng nhận bất động sản (sổ đỏ) khi được cấp. Cần có biên bản bàn giao hoặc giấy biên nhận về việc giao nhận sổ đỏ. Trường hợp người đứng tên được sử dụng bất động sản thì hai bên phải làm hợp đồng cho thuê, cho ở nhờ.

Thứ bảy, khi có đủ điều kiện để tự đứng tên thì đề nghị người được nhờ đứng tên làm các thủ tục để sang tên theo quy định của pháp luật và chịu mọi chi phí cho việc sang tên cũng như bồi dưỡng hợp lý cho người được nhờ đứng tên.

Hải Thư