Ngày 29/5, ông An, 60 tuổi, cựu vụ phó Thị trường trong nước, Bộ Công Thương bị TAND Hà Nội tuyên phạt mức án trên về tội Nhận hối lộ; ông Nguyễn Tuấn Quỳnh, 61 tuổi, cựu chủ tịch HĐTV Công ty Long Hưng, 5 năm tù về tội Đưa hối lộ.

Trần Trác Việt Đức, 35 tuổi, Giám đốc Công ty Bách Khoa Việt và bà Đỗ Thị Tuyết Nga, 46 tuổi, kế toán trưởng, bị phạt lần lượt 12 và 5 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí.

Bị cáo Nguyễn Lộc An. Ảnh: Danh Lam

Theo HĐXX, ông An là cán bộ lãnh đạo thuộc Bộ Công Thương, có chức vụ quyền hạn nhất định nhưng đã lợi dụng, nhận lợi ích vật chất để thực hiện không đúng chức năng, nhiệm vụ, cố ý làm sai trong hoạt động thẩm định cấp phép kinh doanh. Hành vi của ông hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm hoạt động công vụ đúng đắn, xâm phạm lợi ích nhà nước và mất niềm tin nhân dân.

Về dân sự, tòa buộc ông giao nộp tiền thu lợi bất chính để khắc phục hậu quả. Toàn bộ 14,2 tỷ đồng đã được gia đình nộp trước phiên xử.

Căn biệt thự 35 tỷ đồng tại phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, đứng tên vợ ông An, hiện bị kê biên do VKS xác định "được mua từ nguồn tiền ông An phạm tội mà có". Tòa xác định ông đã hoàn thành nghĩa vụ dân sự nên tuyên giải tỏa lệnh kê biên và trả lại sổ đỏ.

Với số tiền 105 tỷ đồng bị thất thoát từ quỹ bình ổn giá xăng dầu của công ty Bách Khoa Việt, HĐXX đánh giá Đức là giám đốc công ty, đã yêu cầu kế toán trưởng Nga sử dụng cho hoạt động doanh nghiệp. Nga không được hưởng lợi. Do đó, Đức có nghĩa vụ khắc phục toàn bộ số tiền này.

Đây là lần thứ hai ông An bị xét xử cùng tội Nhận hối lộ. Hôm 12/5, trong phiên phúc thẩm vụ án Xuyên Việt Oil, ông bị TAND cấp cao tại TP HCM phạt 4 năm tù do nhận 400 triệu đồng và đồng hồ Patek Philippe.

Theo cáo buộc, ông An đồng ý giúp đỡ bà Trần Thị Loan Phương, chủ tịch HĐQT Công ty Bách Khoa Việt, thành lập pháp nhân kinh doanh khí hóa lỏng, thuê cây xăng có sẵn để kinh doanh nhỏ lẻ, được cấp phép làm thương nhân phân phối xăng dầu.

Khi Bộ Công Thương lập đoàn kiểm tra điều kiện thực tế, ông An được giao làm trưởng đoàn. Biết được việc này, bà Phương đưa cho ông An 200 triệu đồng nhờ giúp đỡ. Sau khi đưa tiền, doanh nghiệp được xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu.

Tháng 8/2015, bà Phương đến nhà ông An tại tòa nhà Viglacera, quận Ba Đình, Hà Nội, nhờ giúp cho Bách Khoa Việt được làm thương nhân đầu mối kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng dầu. Ông An đồng ý.

Một tháng sau, ông An gọi điện thoại bảo bà Phương hỗ trợ 9 tỷ đồng mua nhà, nói chuyển vào tài khoản vợ mình. Công ty Bách Khoa Việt của bà Phương sau đó chuyển đủ tiền.

Đầu năm 2016, công ty làm hồ sơ xin cấp giấy phép kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng dầu. Công ty chưa đủ điều kiện, được ông An đã hướng dẫn hợp thức và được cấp giấy phép vào năm 2016.

Bách Khoa Việt sau đó còn có vi phạm trong việc trích lập, chỉ sử dụng, hạch toán Quỹ Bình ổn giá xăng dầu. Kết quả điều tra cáo buộc, doanh nghiệp này phải nộp hơn 107 tỷ đồng vào ngân sách nhưng đến nay mới nộp 1,6 tỷ và còn "nợ" hơn 105 tỷ đồng.

Phiên tòa được điều hành bởi chủ tọa Đặng Mạnh Cẩm Yến. Ảnh: Danh Lam

Tại Công ty Long Hưng,

năm 2014, Chủ tịch Nguyễn Tuấn Quỳnh liên hệ, nhờ ông An hướng dẫn thủ tục để có giấy phép nhập khẩu, kinh doanh dầu FO. Ông An đồng ý giúp đỡ, dặn nộp hồ sơ sau khi Chính phủ ban hành Nghị định về kinh doanh xăng dầu.

Khi phụ trách đoàn, ông An chỉ kiểm tra hồ sơ và xác suất một số cửa hàng, đại lý xăng dầu của Công ty Long Hưng mà vẫn ký biên bản kiểm tra thực tế "đủ điều kiện".

Sau khi "trót lọt", ông An gợi ý đang có nhu cầu mua nhà, đề nghị ông Quỳnh hỗ trợ và được chuyển 5 tỷ đồng.

Khai báo tại tòa, ông An cho rằng bà Phương, ông Quỳnh đều là bạn bè thân tình, kinh doanh phát đạt nên nhớ ơn, giúp đỡ khi cần. Ông từng được bà Phương chìa xấp sổ đỏ cho chọn nhưng từ chối. Ông vẫn kiên quyết tự mua căn biệt thự 35 tỷ khi trong tay chỉ có 15 tỷ, chỉ ngỏ ý vay, nhờ họ giúp.

Ông Quỳnh và ông An đều khai là bạn thân, quan niệm việc cho tiền mua biệt thự là sự giúp đỡ. Họ khóc xin giảm án cho nhau.

Bà Phương được miễn trách nhiệm hình sự do chủ động tố giác, tích cực hợp tác điều tra. Song em trai bà, bị cáo Đức, hầu tòa do có sai phạm trong quá trình quản lý, hạch toán, chi tiêu quỹ bình ổn xăng dầu tại doanh nghiệp này.

Đức phân trần làm giám đốc Bách Khoa Việt cuối 2018, khi "chiếc ghế" đó không còn ai muốn ngồi, do công ty đã sa sút, nợ nần chồng chất. Vì thương chị gái đang có bệnh, Đức về gánh vác.

Bị cáo Đức và Nga tại tòa. Ảnh: Danh Lam

Nhận hoàn toàn trách nhiệm, giám đốc này xin trình bày bối cảnh phải "bắt buộc" dùng tiền quỹ bình ổn giá để trả nợ, giữ quan hệ với các ngân hàng để được cấp tín dụng, có tiền xoay sở làm ăn bù lỗ, xử lý các vấn đề tồn đọng.

Đức khẳng định kế toán trưởng đã can ngăn, không muốn làm theo nhưng Đức vẫn chỉ đạo. "Thực sự bị cáo không còn tài sản gì, gia đình chỉ có 1 tỷ đồng đã nộp", Đức nói khi được tòa hỏi hướng khắc phục 105 tỷ đồng thất thoát. Số tiền bị HĐXX hôm nay đánh giá "quá nhỏ" so với thiệt hại, không có căn cứ áp dụng tình tiết giảm nhẹ.

Nhiều cá nhân liên quan vụ án không bị xử lý như vợ ông An, cựu thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải, các thành viên đoàn kiểm tra trong các lần thanh tra điều kiện cấp giấy phép cho doanh nghiệp... do không biết về các sai phạm, không hưởng lợi.

Thanh Lam