Chiều 23/6, tòa xét hỏi ông Hùng (62 tuổi, nguyên giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia, Bộ Tư pháp, trụ sở tại Hà Nội); Phạm Quang Hậu (cộng tác viên Công ty Luật TNHH Vicco) và những người liên quan về sai phạm trong việc cấp trái phép gần 56.000 phiếu lý lịch tư pháp.

Là người đầu tiên trả lời thẩm vấn, ông Hùng thừa nhận sai phạm nêu trong cáo trạng. Bị cáo cho biết làm việc tại Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia từ tháng 7/2015. Trung tâm có chức năng cấp lý lịch tư pháp cho người nước ngoài thường trú tại Việt Nam và người Việt Nam không rõ nơi cư trú. Còn lại thuộc thẩm quyền cấp của Sở Tư pháp các tỉnh thành.

Ông Hùng bị cáo buộc, từ tháng 1/2019 đến 7/2023 được sự giúp sức của Hậu (tài xế cũ) và một số cán bộ dưới quyền nhận hối lộ của 14 người và một số cá nhân, doanh nghiệp (tổng cộng 43,9 tỷ đồng) để cấp gần 56.000 phiếu lý lịch tư pháp trái quy định. Trong số này, ông Hùng hưởng lợi gần 39 tỷ đồng, Hậu hưởng 4,1 tỷ.

Ông Hoàng Quốc Hùng tại tòa. Ảnh: Trần Quỳnh

Trả lời HĐXX về lý do chỉ đạo cấp dưới để trống một số nội dung trên tờ khai yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp (không ghi thông tin nơi thường trú, nơi tạm trú, quá trình cư trú), bị cáo Hùng nói: "Vì khi lập phiếu những điều chưa rõ thì gạch chéo vào, thông tin không rõ thì không gạch chéo mà để trống".

Chủ tọa cho rằng lý do thực sự là bị cáo muốn hợp thức hóa thẩm quyền của Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, trong khi lẽ ra thẩm quyền này thuộc Sở Tư pháp các tỉnh.

Ông Hùng cũng thừa nhận khi cấp phiếu lý lịch tư pháp đã không trực tiếp gặp người xin vì cho rằng "không cần thiết", mà toàn bộ chuyển qua đường bưu điện. Tuy nhiên, chủ tọa cho biết, theo quy định đối với loại phiếu số 2 cấp cho người nước ngoài, phải cấp trực tiếp cho người yêu cầu.

'Từng là bị hại trong vụ án lừa đảo, phải mang nợ 20 tỷ đồng'

Để làm rõ cáo buộc về tiền hưởng lợi, chủ tọa hỏi: "Thông qua việc cấp lý lịch tư pháp bị cáo nhận bao nhiêu tiền?". Ông Hùng trả lời số tiền mình nhận "có trong cáo trạng". Chủ tọa lập tức lưu ý, đây là phiên tòa công khai, bị cáo cần trả lời.

Ông Hùng cho biết đã nhận tổng cộng 43 tỷ đồng nhưng chỉ hưởng lợi hơn 38 tỷ. Tiền phí bị cáo thu qua Hậu là 900.000 đồng trên mỗi phiếu, trong đó phí theo quy định là 200.000 đồng, hưởng lợi 700.000 đồng.

"Số tiền hưởng lợi bị cáo dùng để trả nợ và tiêu dùng cá nhân. Trước khi phạm tội, bị cáo là bị hại trong một vụ lừa đảo. Sức ép từ khoản nợ (hơn 20 tỷ đồng) trong vụ án này dẫn đến việc bị cáo nhận hối lộ", cựu giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia phân trần.

Giải thích về việc nghiêm cấm các cán bộ của trung tâm trực tiếp làm dịch vụ cấp phiếu lý lịch tư pháp, chỉ để cho Hậu làm trung gian nhận hồ sơ từ người có nhu cầu, ông Hùng nói, do biết hành vi của mình là sai trái, nên đã dặn bị cáo Hậu không được nói với ai, thậm chí không dám bàn bạc với ai.

Đến nay, cựu giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia đã khắc phục được hơn 37,1 tỷ đồng. Số tiền còn lại bị cáo cho biết sẽ động viên gia đình khắc phục hết.

"Bị cáo biết việc làm của mình là sai, kính mong HĐXX xem xét", ông Hùng nói.

Các bị cáo trong vụ án tại tòa. Ảnh: Trần Quỳnh

Cũng tỏ ra thành khẩn khi trả lời thẩm vấn, Phạm Quang Hậu khai được ông Hùng hướng dẫn: người xin cấp "không ghi thông tin nơi thường trú, tạm trú và quá trình cư trú" trên tờ khai; sử dụng hộ chiếu thay cho CCCD (vì không thể hiện nơi cư trú) nhằm hợp thức hóa thẩm quyền của Trung tâm lý lịch tư pháp.

"Ban đầu bị cáo nhận hồ sơ xin cấp phiếu lý lịch tư pháp trực tiếp từ người có nhu cầu. Về sau, hồ sơ được gửi qua những người môi giới. Mỗi hồ sơ họ đưa cho bị cáo một đến 2 triệu đồng. Trong đó bị cáo chia lại cho anh Hùng 700.000 đồng, đóng tiền phí 200.000 đồng", Hậu khai.

Tương tự, một số cựu cán bộ Trung tâm và nhân viên văn phòng công chứng cũng thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng.

Cơ quan công tố xác định, vì động cơ vụ lợi các công chứng viên đã chứng thực và ký xác nhận khống trên 40.000 tài liệu để hoàn thiện hồ sơ cấp phiếu lý lịch tư pháp cho khách hàng. Nhóm bị cáo này hưởng lợi số tiền từ vài chục triệu đến hơn 170 triệu đồng. Họ bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Đối với những người đứng ra nhận làm trung gian cho người xin cấp phiếu lý lịch tư pháp đã có hành vi khi làm thủ tục sẽ yêu cầu người xin cấp phiếu lý lịch tư pháp phải trả phí bình quân khoảng 2 triệu đồng một hồ sơ. Sau khi trừ đi số tiền hối lộ và các chi phí phát sinh bắt buộc như lệ phí cấp phiếu, dịch vụ bưu chính, dịch thuật, họ được hưởng lợi 50.000-300.000 đồng với một phiếu được cấp. 14 người này bị truy tố tội Đưa hối lộ.

Phiên tòa dự kiến kéo dài đến 30/6.

Hải Duyên