Ngày 25/6, TAND Hà Nội tiếp tục xét hỏi các cựu quan chức Vĩnh Phúc để làm rõ các cáo buộc liên quan Nguyễn Văn Hậu (tức Hậu "Pháo"), Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn.

Ở vụ án này, Vĩnh Phúc có nhiều cựu cán bộ bị xét xử nhất với 15 người, trong đó có hai cựu bí thư Tỉnh ủy Hoàng Thị Thúy Lan, Phạm Văn Vọng; cựu Phó bí thư thường trực Phạm Hoàng Anh, hai cựu chủ tịch UBND tỉnh Lê Duy Thành, Phùng Quang Hùng.

Về cáo buộc phạm tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, ông Vọng bị xác định đã lợi dụng cương vị Bí thư Tỉnh ủy để kết luận, đưa ra chủ trương thay đổi hình thức từ đấu thầu rộng rãi sang chỉ định thầu với dự án đê tả sông Hồng. Ông còn tác động đến cấp dưới để tạo điều kiện cho tập đoàn Phúc Sơn trúng thầu dù không đủ năng lực và được Hậu chi 2 tỷ đồng cho mục đích cá nhân.

Tại phiên tòa hôm nay, ông Vọng nói xuất thân từ nhà giáo, sau đó làm công tác xây dựng Đảng nên không có kinh nghiệm, chuyên môn làm quản lý kinh tế. Ông giữ cương vị người đứng đầu Tỉnh ủy Vĩnh Phúc từ năm 2010 đến 2014 thì chuyển công tác.

Thời gian này, ông được UBND tỉnh báo cáo Hậu "có mối quan hệ với trung ương", có thể xin được nguồn vốn trung ương cho dự án của địa phương. Dự án đê tả sông Hồng do tập đoàn Phúc Sơn của Hậu xin nguồn vốn về cho tỉnh nên đương nhiên là đơn vị thi công, thực hiện. "Bởi thế, tỉnh sẽ quan tâm, tạo điều kiện hết mức", ông nói.

Ông nói thời điểm đó mục đích duy nhất là thu hút được nhiều vốn, đưa kinh tế Vĩnh Phúc phát triển. Khi làm việc, ông không có bất kỳ đề nghị, thỏa thuận nào với doanh nghiệp.

Ông Vọng cho rằng việc mình phải đứng trước tòa hôm nay do đã tin tưởng rất lớn vào các lãnh đạo cấp dưới, những người làm chuyên môn thực thụ như chủ tịch, phó chủ tịch tỉnh.

Các bị cáo trong phiên xử hôm nay. Ảnh: Danh Lam

Không phủ nhận đã được Hậu chi tiền cảm ơn nhưng ông xin HĐXX hiểu cho về bối cảnh. Đó là cuối năm 2013, gia đình gặp vận hạn rất lớn khi vợ mắc bệnh hiểm nghèo phải điều trị dài ngày tại Bệnh viện Bạch Mai, đang cần rất nhiều tiền chạy chữa. Hậu đến bệnh viện thăm hỏi và gửi ông gói quà có 2 tỷ đồng. "Đó chính là lý do tôi không từ chối nhận", ông nói.

Trước khi bị khởi tố, ông đã nộp lại 2 tỷ đồng. Sau đó, vị cựu Bí thư Tỉnh ủy thấy mình có một phần lỗi trong vụ án nên tự nguyện nộp thêm 100 triệu đồng để đóng góp cho việc khắc phục hậu quả chung của vụ án.

Về phía mình, ông Vọng nói gia đình có hai anh là liệt sĩ, bố mất khi ông mới một tuổi, mẹ là Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Ông mong HĐXX xem xét cho hưởng khoan hồng.

Từ mối quan hệ căng thẳng đến thân thiết với Hậu "Pháo"

Thời điểm ông Vọng làm Bí thư Tỉnh ủy, ông Phùng Quang Hùng làm Chủ tịch tỉnh. VKS cáo buộc ông Hùng đã thực hiện chủ trương của ông Vọng, chỉ đạo cấp dưới đề xuất để UBND tỉnh báo cáo Thủ tướng đề nghị thay đổi hình thức chỉ định thầu. Ông còn chỉ đạo hợp thức chỉ định thầu, tạo điều kiện cho Tập đoàn Phúc Sơn trúng thầu dù không đủ năng lực và nhận 30.000 USD cho mục đích cá nhân.

Nguyễn Văn Hậu tại phiên tòa hôm nay. Ảnh: Danh Lam

Trước tòa, ông Hùng kể khi nhậm chức chủ tịch tỉnh, ông và Hậu lại "xảy ra một mâu thuẫn lớn" khi không hiểu nhau dẫn tới "mối quan hệ căng thẳng".

"Tôi là người rất cương trực. Khi một đồng chí ở Văn phòng UBND tỉnh báo cáo là Vĩnh Phúc được nhiều như ngày hôm nay, công lớn là do Tập đoàn Phúc Sơn. Nhưng khi đi thực tế, tôi không thấy cái gì cả nên về đề nghị tất cả phải như nhau, không có tiêu chí gì ưu tiên cho Hậu cả. Từ đó, Hậu giận tôi", ông Hùng trình bày. Căng thẳng được xóa bỏ khi Hậu đến phòng làm việc nói chuyện và "hai chú cháu hiểu nhau".

Theo cáo buộc của VKS, đây cũng trùng với thời điểm Hậu đến phòng làm việc và đưa cho ông Hùng 30.000 USD.

Cựu hiệu trưởng cảm ơn Hậu "Pháo" vì đóng góp cho dự án xây trường

Theo cáo buộc, ông Nguyễn Xuân Nhâm, Hiệu trưởng trường Trung học Văn hóa nghệ thuật tỉnh Vĩnh Phúc, đồng ý cho Hậu tham gia thi công dự án của trường. Ông cũng đồng ý cho Phúc Sơn xây dựng hồ sơ mời thầu với các tiêu chí thấp hơn quy định và tiết lộ thông tin, dự toán gói thầu.

Sau khi trúng thầu, Phúc Sơn chuyển nhượng lại toàn bộ khối lượng gói thầu để ăn hoa hồng, gây thiệt hại cho Nhà nước 3,1 tỷ đồng. Cá nhân ông Nhâm được Hậu chi 50 triệu đồng.

HĐXX tại phiên tòa. Ảnh: Danh Lam

Tại phiên tòa hôm nay, ông Nhâm đồng tình với các quy kết của VKS, cho rằng "không oan ức gì". Nhưng ông mong HĐXX hiểu mình là nhà giáo, không hiểu biết gì về luật hay các quy định xây dựng cơ bản, đấu thầu. Khi được giao làm chủ đầu tư, nhà trường cùng bàn bạc, chốt thuê đơn vị tư vấn là các cơ quan Nhà nước thuộc Sở Xây dựng để tư vấn về quản lý dự án, đấu thầu, giám sát.

Do "quá tin tưởng vào anh em" và không có chuyên môn nên ông ký nhiều văn bản. Sai phạm từ đó mà xảy ra khiến ông ân hận đến tận bây giờ.

Về bối cảnh làm dự án, ông Nhâm cho hay khi có chủ trương nâng cấp của tỉnh có hai đơn vị đến "xin giúp đỡ nhà trường" để cùng làm dự án. Song một năm sau đó, họ không làm được gì khiến mọi việc đình trệ.

Hậu "Pháo" lúc này xuất hiện, do Chánh văn phòng Tỉnh ủy giới thiệu đến.

Đây là doanh nghiệp không xa lạ ở địa phương, ông Nhâm cũng biết "Hậu là người có uy tín, quan hệ rộng". Vừa vào cuộc, Hậu đã giúp trường làm thủ tục dự án và lo phần vốn rất nhanh Phúc Sơn còn bỏ ra hơn một tỷ đồng để làm đường vượt vào dự án, đủ các điều kiện để công trình được khởi công. "Nếu không nhắc đến các vi phạm trong vụ án này thì đóng góp của Hậu cho nhà trường là rất lớn", ông Nhâm nói trước phiên tòa.

Sau khi trúng thầu, ông Nhâm được Hậu gửi cảm ơn 50 triệu đồng. Theo cựu hiệu trưởng, tiền do Hậu tự cho. Hai người không có thỏa thuận gì. Ông làm tất cả chỉ vì mục đích nâng cấp cơ sở hạ tầng cho trường.

Cuối phần trả lời, ông Nhâm nói đã nhận thấy những sai lầm. "Tôi là thương binh, tham gia từ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đến khi trở về thì tham gia vào giáo dục, không biết gì về đấu thầu. Nói là vậy nhưng tôi xin chấp nhận mọi hình phạt", vị cựu Hiệu trưởng trình bày.

Ông Nhâm là một trong 17 người của vụ án bị xét xử về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngày mai, phiên tòa tiếp tục làm việc.

Phạm Dự - Thanh Lam