Chiều 28/6 tại TAND Hà Nội, bà Lan đeo khẩu trang suốt quá trình diễn ra phiên tòa, cúi mặt, hai tay xoa đầu gối. Trong lúc được nói lời sau cùng, bà Lan bật khóc từ những câu đầu tiên, cho hay từng là ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc và Đại biểu Quốc hội.

Bà nói làm mất niềm tin của nhân dân, ba lần gửi lời xin lỗi. Trong 7 phút trình bày, bà Lan cúi đầu đứng nghiêm, nhiều lần ngừng lời vì khóc, bày tỏ hối hận đã gây ảnh hưởng lớn uy tín Đảng, nhà nước, cơ quan và gia đình, quên đi lời tuyên thệ khi vào Đảng.

Cựu bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan bị đề nghị 14-15 năm tù. Ảnh: Ngọc Thành

Trong vụ án có 30 cựu cán bộ của 4 địa phương vướng lao lý, trong đó Vĩnh Phúc nhiều nhất, 15 người. Cựu bí thư Lan nói đau xót khi ngồi cùng hàng ghế bị cáo có nhiều thế hệ lãnh đạo tỉnh, sát cánh trong nhiều năm công tác, đưa Vĩnh Phúc từ tỉnh khó khăn lên giàu có, thu nhập người dân thuộc top cao nhất nước. Bà nhận tất cả lỗi thay cấp dưới và xin giảm án cho họ.

Bà ngừng lời khóc kể lại tuổi thơ khó khăn mồ côi cha khi mới 6 tuổi, đau khổ khi nghĩ đến mẹ già và con gái đang tật nguyền. "Những gì tôi và các bị cáo ngồi đây chưa làm được cho Vĩnh Phúc thì tin tưởng các thế hệ lãnh đạo kế tiếp sẽ làm được", bà Lan nói và mong được người dân tha thứ để những năm tháng ngồi tù sẽ bớt "dày vò, thị phi và đau khổ".

Cựu chủ tịch tỉnh Vĩnh Phúc Lê Duy Thành tại phiên toà. Ảnh: Ngọc Thành

Trình bày tiếp theo sau, ông Lê Duy Thành, cựu Chủ tịch Vĩnh Phúc, dành nhiều lời thông cảm cho bà Lan, nói "không có người phụ nữ nào kiên định như chị", dù hoàn cảnh vô cùng đặc biệt và đáng thương. Ngồi phía sau, bà Lan tháo khẩu trang lau nước mắt.

Ông Thành nhớ về những đêm mất ngủ trong trại tạm giam, nói nhận thức sâu sắc về tội lỗi. "Ai sinh ra cũng có lỗi lầm nhưng lỗi lầm này quá lớn", ông trình bày và cảm ơn đóng góp của Phúc Sơn với hoạt động thiện nguyện tại địa phương, xin giảm án cho đồng nghiệp và cho cả bị cáo Hậu.

Cựu Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Ngãi Lê Viết Chữ nói ra tòa "không có gì vui" nhưng có niềm vui nhỏ là phiên xử diễn ra văn minh, dân chủ, mọi người đều được nói lên ý kiến. Ông xin lỗi về những sai lầm và xin giảm án cho bị cáo là cựu lãnh đạo Quảng Ngãi, cho Hậu và những bị cáo cao tuổi. Ông xin sớm được về trong vòng tay mẹ già 91 tuổi.

Cựu Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Ngãi Lê Viết Chữ. Ảnh: Ngọc Thành

Các bị cáo còn lại cùng nói đã nhận thức về sai phạm, chung mong muốn được tha thứ, khoan hồng.

Bị cáo Hậu khai bán hơn 9.000 cây vàng làm từ thiện

Trong lời nói sau cùng, chủ mưu của vụ án, bị cáo Nguyễn Văn Hậu (tức Hậu "Pháo"), 43 tuổi, nhiều lần khẳng định từ khi bị bắt đã nhận thức rất rõ sai phạm. Nói "rất choáng" khi phải trả giá bằng mức án có thể lên đến 30 năm tù nhưng Hậu vẫn hoàn toàn đồng thuận, nhất trí.

Hậu không xin giảm án cho bản thân nhưng xin cho 40 bị cáo còn lại, với lý do từ sai phạm của mình mà họ liên đới.

>>Mức án VKS đề nghị cho 41 bị cáo

Cựu chủ tịch tập đoàn Phúc Sơn này hôm qua bị VKS đề nghị 30 năm tù tổng hợp cho 3 tội: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng

Bị cáo Nguyễn Văn Hậu nói từng có hơn 10.000 cây vàng nhưng đã bán hết để giúp người nghèo làm nhà, xây đường; còn 501 cây bị thu khi khám nhà. Ảnh: Danh Lam

Hậu nói từng nghĩ chờ đến phiên phúc thẩm mới khắc phục hậu quả 1.164 tỷ đồng của vụ án. Nhưng nghe 40 bị cáo và luật sư trình bày, Hậu nhận thức trách nhiệm của mình là người đứng đầu, gây ra vụ án này, vì thế theo hướng giải quyết do chủ tọa gợi ý, những ngày qua "đã thoả thuận" để khách hàng nộp 770 tỷ đồng cho cơ quan thi hành án Hà Nội khắc phục triệt để hậu quả. Đây là tiền chuyển nhượng 196 lô đất thuộc 884 lô đất của Hậu đang bị hạn chế giao dịch.

Trước đó, theo tính toán của luật sư từ tài liệu của cơ quan công tố, Hậu được gia đình nộp khắc phục 84 tỷ đồng cùng tiền trong các tài khoản và 501 cây vàng bị thu giữ, tổng giá trị 464 tỷ đồng, còn thiếu 700 tỷ đồng.

VKS: Bị cáo Hậu không được hưởng tình tiết lập công chuộc tội

Đối đáp với quan điểm bào chữa của luật sư, VKS khẳng định luôn chú ý, nghiên cứu xem xét đánh giá tất cả tình tiết giảm nhẹ của các bị cáo và đảm bảo không sót. "Đây là vụ án mà các bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ nhất mà tôi từng tham gia. Mỗi bị cáo là một số lượng bút lực rất nhiều kể lể 3 tuần không hết, nhưng chúng tôi đã rà soát tất cả", kiểm sát viên nêu.

Trước việc nhiều luật sư cho rằng mức án đề nghị cao, VKS cho rằng khung hình phạt căn cứ trên quy định Bộ luật Hình sự, đặc biệt thái độ khai báo, vị trí, vai trò động cơ mục đích phạm tội và các nguyên tắc khác. Mức phạt này đã thể hiện tính nhân văn, phân hóa theo 3 nguyên tắc đã nêu trong phần luận tội.

"Luật sư nói án đề nghị cao. So với cái gì nó cao, so với cái gì nó thấp? Nếu so với hình phạt tối thiểu của khung truy tố cao nhất thì rất thấp rồi", công tố viên đối đáp.

Với nhóm tội liên quan đấu thầu, các luật sư cho rằng các dự án, gói thầu đều có hiệu quả và được đánh giá rất cao. Trả lời quan điểm bào chữa này, VKS cho hay "khi đến các công trình do Phúc Sơn thực hiện đều nhận ra tầm vóc quy mô". Nhưng theo quy định luật đấu thầu, quá trình lựa chọn nhà thầu phải trên 4 cơ sở: đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Theo VKS, các công trình của Phúc Sơn mới đạt được một vế hiệu quả kinh tế nhưng không đảm bảo các vế còn lại. "Vì biết đâu có doanh nghiệp còn tốt hơn cả Phúc Sơn", kiểm sát viên đối đáp và bày tỏ "lấy làm tiếc" khi hiệu quả đó đi liền với thiệt hại của nhà nước.

"Hậu quả về sai phạm đấu thầu đã lên đến gần 500 tỷ đồng. Nếu làm đúng luật đấu thầu đã không có vụ án này", VKS nêu.

Trong vụ án này, nhiều bị cáo là cựu quan chức địa phương, sau khi giúp đỡ các dự án Phúc Sơn đã được Hậu cho mua đất dự án với giá ưu đãi, sau đó bán lại cho chính Phúc Sơn để hưởng lãi. Luật sư cho rằng không nên xác định đây là tiền nhận hối lộ, song VKS bác nội dung bào chữa này, giữ nguyên quan điểm truy tố.

Cơ quan công tố cho rằng các bị cáo là người có chức vụ, đã thực hiện yêu cầu của Hậu. Nếu không có chức vụ quyền hạn đó, Phúc Sơn không bán cho giá ưu đãi.

Về quan điểm của luật sư của Hậu xin thân chủ được hưởng tình tiết lập công chuộc tội, VKS không đồng ý với quan điểm bào chữa này, do hồ sơ vụ án không có chỗ nào thể hiện, không có căn cứ áp dụng. Việc Hậu phối hợp tích cực cơ quan điều tra đã được VKS ghi nhận.

Tòa nghỉ nghị án từ ngày mai, tuyên án sáng 4/7.

Thanh Lam - Phạm Dự