Ngày 13/6, Đại học Michigan công bố chỉ số niềm tin tiêu dùng sơ bộ của Mỹ tháng 6 tăng 16%, lên 60,5 điểm. Đây là lần đầu tiên chỉ số này tăng kể từ tháng 12/2024, sau khi xuống sát mức thấp kỷ lục tháng trước, do chính sách thuế nhập khẩu của Tổng thống Donald Trump.

"Người tiêu dùng dường như đã bình ổn phần nào sau cú sốc áp thuế hồi tháng 4 và biến động chính sách sau đó. Tuy vậy, họ vẫn cảm nhận rõ các rủi ro quy mô lớn đang bao trùm nền kinh tế", Joanne Hsu - Giám đốc bộ phận Khảo sát Người tiêu dùng tại Đại học Michigan giải thích.

Người dân mua sắm trong một trung tâm thương mại ở Pennsylvania (Mỹ). Ảnh: Reuters

Dù vậy, mức độ lạc quan hiện tại vẫn thấp hơn khoảng 20% so với tháng 12 năm ngoái. Nếu căng thẳng thương mại tái bùng phát, người tiêu dùng Mỹ có thể nhanh chóng lo ngại trở lại.

Đến nay, chính quyền Trump mới đạt được một số thỏa thuận thương mại với Anh và Trung Quốc. Mỹ còn hơn một trăm thỏa thuận khác cần hoàn tất trong chưa đầy một tháng, trước khi thuế đối ứng quy mô lớn có hiệu lực trở lại vào đầu tháng 7.

Phần lớn chính sách thuế của ông Trump hiện cũng bị đặt dấu hỏi về tính pháp lý. Ngày 28/5, Tòa án Thương mại Quốc tế tại Manhattan ra phán quyết chặn thuế đối ứng của Trump, cho rằng ông đã vượt quá thẩm quyền. Tuy nhiên, tòa phúc thẩm liên bang sau đó lại cho phép thuế của này được duy trì trong thời gian chờ kháng cáo và cam kết đẩy nhanh tiến trình xem xét trong vài tháng tới.

Tác động từ cuộc chiến thương mại lên tâm lý người tiêu dùng đang đặt ra câu hỏi về ảnh hưởng tới chi tiêu - động lực chính của kinh tế Mỹ. Dù tâm lý người tiêu dùng suy yếu rõ rệt, vài năm qua, đây lại không phải là chỉ báo đáng tin cậy về xu hướng chi tiêu. Vì vậy, nhà đầu tư và giới chức đang theo dõi chặt dữ liệu để đánh giá điều này.

Theo Bộ Thương mại Mỹ, trong tháng 4, tiêu dùng tại đây chỉ tăng 0,2% so với tháng trước. Tốc độ này thấp hơn nhiều so với mức tăng 0,7% của tháng 3 - thời điểm người dân Mỹ đẩy mạnh mua sắm trước để né thuế, đặc biệt là ôtô.

Hiện vẫn còn quá sớm để kết luận người tiêu dùng Mỹ đang giảm chi do bất ổn kéo dài và kỳ vọng lạm phát tăng vì thuế nhập khẩu. Tuy nhiên, điều đó có thể xảy ra nếu thị trường lao động, vốn đang ổn định, bất ngờ suy yếu.

Các nhà kinh tế học lý giải thị trường việc làm vẫn là yếu tố then chốt thúc đẩy chi tiêu. Miễn là người Mỹ có việc làm và thu nhập tăng nhanh hơn lạm phát, họ nhiều khả năng sẽ tiếp tục tiêu dùng.

Hà Thu (theo Reuters, CNN)