Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, được Thủ tướng phê duyệt ngày 14/4.

Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính về bố trí, xử lý tài sản công khi thực hiện sắp xếp này, các đơn vị, địa phương phải kiểm kê, lập danh sách tài sản công và báo cáo cơ quan quản lý. Việc xây dựng phương án xử lý tài sản công phải thực hiện đồng thời với quá trình xây dựng Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp.

Trụ sở của các đơn vị cấp huyện (sau khi bỏ cấp huyện) sẽ ưu tiên bố trí cho đơn vị hành chính cấp cơ sở nơi đóng trụ sở hoặc cơ quan khác của Nhà nước có nhu cầu. Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, một trụ sở làm việc có thể bố trí cho nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị sử dụng.

Bên cạnh đó, trụ sở giữa các cơ quan cấp tỉnh, huyện, xã và trung ương trên địa bàn có thể được hoán đổi để tận dụng tối đa cơ sở vật chất sẵn có.

Với các trụ sở, cơ sở hoạt động sự nghiệp dôi dư sau sắp xếp được ưu tiên chuyển đổi công năng để làm cơ sở y tế, giáo dục, sử dụng cho các mục đích công cộng khác của địa phương (thư viện, công viên, thiết chế văn hóa, thể thao....). Các cơ sở này cũng có thể được thu hồi để giao lại cho địa phương quản lý, khai thác.

Trụ sở một quận tại nội thành Hà Nội. Ảnh: Hoàng Giang

Với máy móc, thiết bị phổ biến, dùng chung sẽ ưu tiên tận dụng các tài sản còn khả năng sử dụng và chuyển đến địa điểm làm việc mới của đơn vị cơ sở. Việc này nhằm đảm bảo hoạt động của đơn vị không bị ảnh hưởng sau sắp xếp và hạn chế mua sắm mới.

Với cấp huyện, sau khi bỏ cấp này xe phục vụ công tác sẽ được giao, điều chuyển cho các đơn vị còn thiếu hoặc chưa có.

Trường hợp phải đưa đón công chức, viên chức, người lao động khi phải thay đổi địa điểm làm việc, cơ quan quản lý bố trí xe ôtô hiện có hoặc bổ sung định mức sử dụng để mua sắm hoặc thuê theo quy định. Trường hợp còn dôi dư, tài sản sẽ được luân chuyển giữa các đơn vị hành chính cấp cơ sở mới trong huyện, tỉnh.

Ngoài tài sản công, Bộ Tài chính cũng hướng dẫn nguyên tắc xử lý tài chính, ngân sách Nhà nước khi tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Theo đó, cơ quan này đề nghị các tỉnh, thành phố "tuyệt đối không để xảy ra tình trạng thất thoát nguồn tài chính, ngân sách khi sắp xếp đơn vị hành chính".

Bộ Tài chính yêu cầu từng cơ quan, đơn vị địa phương (gồm đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước) trước khi sắp xếp phải kiểm kê các nguồn tài chính, ngân sách, lập đầy đủ hồ sơ liên quan. Các cơ quan này phải rà soát, xử lý dứt điểm các kết luận, kiến nghị của cơ quan thanh tra, kiểm toán liên quan đến xử lý tài chính. Đồng thời, họ phải chịu trách nhiệm toàn diện về hồ sơ, chứng từ liên quan đến thời điểm được cấp có thẩm quyền quyết định sắp xếp, tổ chức bộ máy.

Khi bàn giao nguồn tài chính, ngân sách Nhà nước giữa các cơ quan, đơn vị phải lập biên bản bàn giao, tiếp nhận giữa các bên, gồm các khoản nợ phải thu, phải trả và kết luận, kiến nghị của cơ quan thanh tra, kiểm toán chưa thực hiện.

Ngoài ra, dự toán thu, chi ngân sách Nhà nước năm 2025 của các tỉnh sau sắp xếp phải đảm bảo khớp đúng về tổng mức, lĩnh vực thu, chi so với trước khi sắp xếp, theo yêu cầu của bộ Tài chính.

Các tỉnh thành phố phải hoàn thành việc quyết toán ngân sách 2024 trước ngày 30/6, gửi Bộ Tài chính để báo cáo cấp có thẩm quyền. Việc quyết toán ngân sách cấp xã trước ngày 30/4 và cấp huyện trước 31/5.

Phương Dung