Dự thảo đề án phát triển các trường đại học trở thành chủ thể nghiên cứu mạnh, kết hợp chặt chẽ nghiên cứu, ứng dụng và đào tạo đến năm 2035 được Bộ giới thiệu, chiều 7/8.

Đại diện nhóm soạn thảo, ông Trần Nam Tú, Phó cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin, cho biết mục tiêu đến năm 2030, cả nước phát triển 15-20 trường đại học công lập có uy tín, thế mạnh về nghiên cứu, ứng dụng và đào tạo nguồn nhân lực trong các lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0 và khoa học mũi nhọn

Các tiêu chí đánh giá gồm: Năng lực công bố khoa học; Đội ngũ giảng viên và nhà nghiên cứu có trình độ, chất lượng; Năng lực nhận tài trợ và ngân sách nghiên cứu; Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; Cơ sở hạ tầng và thiết bị nghiên cứu; Hợp tác quốc tế; Tác động xã hội.

Riêng số công bố khoa học trên các tạp chí quốc tế uy tín tăng khoảng 12% mỗi năm. Số lượng bằng sáng chế được đăng ký và cấp bằng tăng 20-22%. Cả nước có ít nhất 50 nhóm nghiên cứu mạnh. 30 nhóm trong số này đạt trình độ quốc tế trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, công nghệ cao và khoa học mũi nhọn khác.

Ngoài ra, mỗi cơ sở giáo dục đại học thu hút được ít nhất 20 chuyên gia, nhà khoa học giỏi là người Việt ở nước ngoài hoặc người nước ngoài tham gia nghiên cứu khoa học, giảng dạy.

Trong đó, ít nhất có 2 trường được đầu tư mạnh và có cơ chế đặc thù, vượt trội để trở thành đại học tinh hoa, theo mô hình đại học nghiên cứu đẳng cấp quốc tế.

Ông Tú giải thích đại học tinh hoa là một "nấc" cao hơn, vượt trội so với các cơ sở giáo dục đại học nghiên cứu mạnh. Tiêu chí cụ thể sẽ được ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu.

Ông Trần Nam Tú giới thiệu đề án phát triển đại học thành chủ thể nghiên cứu mạnh, chiều 7/8. Ảnh: Nguyệt Minh

Từ năm 2035 trở đi, cả nước phát triển 25-30 trường đại học công lập có uy tín, thế mạnh hàng đầu về nghiên cứu, ứng dụng và có 3-5 đại học tinh hoa.

Số lượng công bố quốc tế trong giai đoạn này cần tăng 15% mỗi năm, số bằng sáng chế tăng 23-25% qua từng năm. Mạng lưới giáo dục đại học hình thành ít nhất 70 nhóm nghiên cứu mạnh, trong đó có tối thiểu 50 nhóm đạt trình độ quốc tế trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, công nghệ cao và các lĩnh vực khoa học mũi nhọn. Mỗi trường thu hút được ít nhất 30 chuyên gia, nhà khoa học giỏi người Việt hoặc nước ngoài về giảng dạy.

Ông Tú cho hay đề án phát triển đại học nghiên cứu mạnh nhằm đẩy nhanh, mạnh hơn nữa hoạt động nghiên cứu khoa học gắn với ứng dụng, đào tạo nhân lực, phục vụ cho Nghị quyết 57.

Để thực hiện, Bộ đề ra 4 nhóm giải pháp chính: Nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách phát triển trường đại học trở thành chủ thể nghiên cứu mạnh; Nâng cao năng lực nghiên cứu, kết nối cho các cơ sở giáo dục đại học; Hỗ trợ triển khai các phương thức hợp tác Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp; Tăng cường các hoạt động hợp tác, hội nhập quốc tế về giáo dục đại học Việt Nam với các cơ sở uy tín ở nước ngoài.

Hồi tháng 2, Chính phủ đã phê duyệt đề án 347 hướng đến phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trên cơ sở đầu tư trọng tâm, trọng điểm cho một số cơ sở giáo dục đại học có thế mạnh.

13 trường đại học được Bộ Giáo dục và Đào tạo chọn dẫn dắt các trung tâm, mạng lưới đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ ở 9 lĩnh vực.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, mỗi năm nước ta có khoảng 18.000 công bố quốc tế, phần lớn đến từ các viện, trường đại học. Năm ngoái, dẫn đầu cả nước về số lượng bài báo nghiên cứu quốc tế là Đại học Quốc gia TP HCM với gần 3.170 bài báo, xếp sau là Đại học Quốc gia Hà Nội, Bách khoa Hà Nội (khoảng 1.500-1.600 bài hàng năm).

Lệ Nguyễn