Trưa 6/6, hơn 76.400 thí sinh hoàn thành bài thi Ngữ văn trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập.

"Trên hành trình trưởng thành..." là chủ đề chính của đề thi. Phần đọc hiểu và viết đoạn văn nghị luận văn học cho ngữ liệu là bài thơ "Con nằm" của tác giả Tế Hanh. Học sinh phải trả lời các câu hỏi về từ ngữ, nội dung câu thơ và trình bày cảm nhận về "vai trò của tình yêu thương trên hành trình trưởng thành của mỗi người".

Phần nghị luận xã hội yêu cầu thí sinh bàn luận về chủ đề "biết đọc" - biết nhận ra các giá trị tốt đẹp đang bị che lấp - là một biểu hiện của sự trưởng thành.

Đề thi - Gợi ý đáp án môn Văn thi vào lớp 10 TP HCM

Đề thi được nhiều giáo viên đánh giá hay, có giá trị giáo dục cao, khơi gợi cảm xúc và phù hợp để học sinh thể hiện ý kiến, quan điểm.

"Đề dẫn dắt học sinh đi từ suy nghĩ này đến suy nghĩ khác trong hành trình trưởng thành. Sự thống nhất trong cách dẫn dắt nội dung đã khiến mạch đề mạch lạc, hấp dẫn và khơi gợi được tư duy", thầy Võ Minh Nghĩa, giáo viên trường THPT Nguyễn Du, quận 10, nhận xét.

Thầy Đỗ Đức Anh, giáo viên Ngữ văn trường THPT Bùi Thị Xuân, quận 1, cũng nhận định đề vừa khơi gợi cảm xúc chân thành, vừa giúp học sinh bộc lộ tư duy, đúng tinh thần đổi mới của môn Ngữ văn trong chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Chủ đề này phù hợp với tâm lý lứa tuổi của học sinh lớp 9.

"Đây là một đề thi hay, nhân văn, cân đối và hiện đại", thầy Đức Anh nói.

Phân tích về cấu trúc và các yêu cầu ở từng phần, thầy Võ Kim Bảo, giáo viên Ngữ văn trường THCS Nguyễn Du, quận 1, đánh giá đề sát với nội dung minh họa mà Sở Giáo dục và Đào tạo đã công bố. Các câu hỏi đọc hiểu, yêu cầu trình bày cảm nhận, phân tích nội dung, nghệ thuật đoạn thơ đã được giáo viên rèn luyện nhiều trên lớp.

Dù chủ đề và các câu hỏi đều quen thuộc nhưng đề vẫn có tính phân hóa, theo thầy Bảo. Các nội dung này nằm ở câu 1d, câu 2 phần I và câu 2 phần II. Những thí sinh có hiểu biết về đời sống xã hội, trải nghiệm văn học tốt và có năng lực ngôn ngữ, sáng tạo mới làm tốt.

Chung nhận định, thầy Võ Minh Nghĩa cho rằng câu 2 ở phần I và câu 2 phần II thể hiện tính phân hóa cao khi đưa ra các yêu cầu kép. Cụ thể, câu 2 phần I yêu cầu viết một đoạn văn nhưng đòi hỏi phân tích cả chủ đề và đặc sắc nghệ thuật. Thí sinh vừa phải đảm bảo nội dung, song vẫn phải ngắn gọn.

Ở câu nghị luận xã hội, thí sinh phải hiểu và lĩnh hội được từ "biết đọc", đồng thời tư duy được vấn đề nghị luận được nêu: "nhận ra những giá trị tốt đẹp".

"Câu nghị luận xã hội hơi lắt léo ở chỗ "biết đọc", có thể sẽ khiến một số học sinh khó xác định vấn đề, dễ lạc đề. Câu này đòi hỏi chiều sâu và tư duy phản biện. Nếu học sinh chỉ ôn kiểu thuộc dàn ý mẫu sẽ dễ bị điểm thấp", thầy Đức Anh nhận định.

Thầy Nghĩa dự đoán phổ điểm môn Văn năm nay tập trung ở khoảng 6,5-7,5 với các học sinh có năng lực từ trung bình đến khá. Mức trên 7,5 sẽ khá khó đạt được nếu học sinh không tư duy tốt, chưa có sự rèn luyện cẩn thận trong đọc hiểu thể loại.

Còn thầy Võ Kim Bảo và Đỗ Đức Anh đều cho rằng học sinh dễ lấy điểm 8 nếu biết tư duy, lập luận rõ ràng, có kỹ năng viết.

Thí sinh tại trường THCS Hoa Lư, TP Thủ Đức, phấn khởi sau giờ làm bài môn Văn thi vào lớp 10, ngày 6/6. Ảnh: Quỳnh Trần

Năm ngoái, điểm cao nhất ở môn Văn là 9,5. Khoảng hơn 200 em có điểm từ 9 đến 9,25. Số bài thi đạt điểm trên 8 là 14.000.

Chiều nay, thí sinh tiếp tục dự thi môn Ngoại ngữ, thời gian làm bài 90 phút. Ngày 7/6, thí sinh làm bài thi môn Toán với 120 phút. Những em có nguyện vọng vào các lớp chuyên sẽ thi thêm môn tương ứng, trong 150 phút.

Năm nay, thành phố có gần 89.000 học sinh tốt nghiệp THCS lớp 9. Hơn 76.400 em trong số này đăng ký thi lớp 10, cạnh tranh hơn 70.000 suất học công lập. Tỷ lệ trúng tuyển là hơn 91% - cao nhất trong nhiều năm gần đây.

Biến động điểm chuẩn lớp 10 TP HCM ba năm qua

Trong 109 trường THPT công lập xét tuyển bằng kết quả kỳ thi, trường THCS-THPT Trần Đại Nghĩa có tỷ lệ chọi cao nhất (1/2,9), cứ ba em thi có một em đỗ. Ở chiều ngược lại, hơn 40 trường có tỷ lệ cạnh tranh dưới 1, tức số thí sinh đăng ký ít hơn chỉ tiêu. Nếu đăng ký vào các trường này, thí sinh có cơ hội trúng tuyển cao hơn.

Ba năm qua, điểm chuẩn vào THPT Nguyễn Thượng Hiền luôn dẫn đầu với 24 điểm trở lên. Các gương mặt quen thuộc trong top 10 thường lấy mức trên 22 điểm, như THPT Nguyễn Hữu Huân, Gia Định, Nguyễn Thị Minh Khai, Phú Nhuận, Mạc Đĩnh Chi, Lê Quý Đôn, Nguyễn Hữu Cầu.

Thấp nhất thành phố ở hai huyện ngoại thành Cần Giờ và Bình Chánh, nhiều trường "dậm chân tại chỗ" với mức 10,5.

Lệ Nguyễn