Ẩn mình giữa những ngọn đồi xanh ở đông bắc Italy, cách biển Adriatic chỉ vài km, là San Marino, một trong những nước nhỏ nhất và lâu đời nhất thế giới với diện tích hơn 60 km2.

Không có biên giới, trạm kiểm soát khi bước vào San Marino. Những gì báo hiệu du khách đang rời Italy và sang lãnh thổ nước khác là một tấm biển ven đường đề "Vùng đất Tự do Cổ đại". Với nhiều du khách, họ có thể vô tình đặt chân đến đây mà không biết mình vừa rời Italy, nhập cảnh vào một nước khác.

Thủ đô San Marino là thành phố San Marino (ảnh), nằm trên đỉnh núi Monte Titano. Ảnh: Earth Trerkers

San Marino được thành lập vào năm 301 bởi một thợ đá tên Marinus, người chạy trốn cuộc bức hại tôn giáo dưới thời La Mã cổ đại. Truyền thuyết kể rằng ông lên núi Titano lánh nạn và xây dựng cộng đồng nhỏ tại đây, tạo tiền đề cho sự hình thành nước Cộng hòa San Marino. Tại nhà thờ lớn trên đỉnh núi, du khách có thể chiêm ngưỡng những di tích liên quan đến Thánh Marinus, bao gồm cả tảng đá được cho là nơi ông từng ngủ và có khả năng chữa bệnh.

Dù nằm gọn trong lòng Italy, San Marino là quốc gia độc lập, có quốc kỳ, quốc huy, hộ chiếu và cả đội tuyển bóng đá quốc gia riêng và gần 34.000 công dân.

Antonia Ponti, hướng dẫn viên du lịch ở San Marino, cho biết dù ngôn ngữ và ẩm thực nơi đây gần như giống hệt vùng Romagna, Italy, nhưng người dân không bao giờ nhận mình là người Italy. "Họ tự hào là người Sanmarinesi - những con người tự do", Ponti nói.

Phố cổ San Marino - được UNESCO công nhận là di sản thế giới - nằm trên đỉnh núi Titano, với những con hẻm đá uốn lượn, ba ngọn tháp phòng thủ nối liền nhau và tầm nhìn trải dài ra tận bờ biển Adriatic. Nơi đây không có xe cộ, mang đến cảm giác như đang dạo bước về quá khứ.

Theo Ponti, nghề truyền thống lâu đời nhất ở đây là khai thác đá từ sườn núi Titano. Sau Thế chiến II, các ngành thủ công như gốm, sản xuất giấy, nội thất phát triển mạnh mẽ, tạo nên một cộng đồng thịnh vượng và gắn kết.

Ngắm San Marino bằng trải nghiệm ngồi cáp treo. Ảnh: Travel Adventure everywhere

"Chúng tôi sống trên vùng đất nhỏ, nhưng có bản sắc riêng và luôn giữ tinh thần tự do đã tồn tại suốt hàng thế kỷ", Ponti nói.

Dù không quá nổi bật về vẻ đẹp, San Marino vẫn thu hút du khách vì nét cổ kính, kiến trúc trung cổ và cảm giác như đang khám phá một phần châu Âu bị lãng quên. Nhiều người đến vùng Emilia-Romagna để thưởng thức ẩm thực Italy, nhưng lại bất ngờ trước một San Marino duyên dáng và bình dị.

Một trong những điểm thu hút du khách tại San Marino là tòa nhà quốc hội nằm ngay trung tâm phố cổ. Vào mùa hè, nơi đây tổ chức nghi thức đổi gác mỗi giờ, thu hút đông đảo du khách với sự trang trọng và màu sắc rực rỡ. Đội lính gác mặc đồng phục thời trung cổ, quần đỏ nổi bật và đội mũ tua rua - tạo nên khung cảnh như trong cổ tích.

Không chỉ quốc hội, San Marino còn duy trì nhiều thiết chế cổ xưa hiếm thấy ở châu Âu hiện đại. Đặc biệt, quốc gia này có tới hai nguyên thủ quốc gia cùng lúc (đồng nguyên thủ) - gọi là Captains Regent - được bầu mỗi 6 tháng một lần từ năm 1243. Hai lễ nhậm chức vào ngày 1/4 và 1/10 hằng năm được tổ chức theo nghi thức truyền thống nghiêm ngặt, gần như không thay đổi suốt hàng trăm năm. San Marino chia thành 9 quận hành chính, gọi là castelli.

Mô hình 3D quốc gia San Marino với 9 quận hành chính, trong đó thủ đô San Marino nằm trên đỉnh một ngọn núi. Ảnh: Mapsland

Du khách có thể cảm nhận sự phân vùng này khi đi cáp treo từ phố cổ xuống khu Borgo Maggiore, nằm dưới chân núi Titano. Đây là hành trình ngắm cảnh lý tưởng, mở ra toàn cảnh San Marino từ trên cao.

Ngay trong phố cổ còn có Bảo tàng Tem và Tiền xu - nơi trưng bày các huy chương kỷ niệm, tem cổ và những đồng tiền đầu tiên của quốc gia, có từ thế kỷ XIX và XX. Không chỉ có kiến trúc trung cổ, San Marino còn sở hữu hệ thống đường mòn, núi đồi xanh mát phù hợp cho những ai yêu thích đi bộ đường dài, đạp xe, leo núi và bắn cung.

Ẩm thực ở đây là sự hòa quyện giữa hai vùng Romagna và Marche của Italy, nổi bật với các loại pasta thủ công và piadina - bánh mì dẹt nhân đầy đặn. San Marino còn nổi tiếng với các loại rượu mùi như làm từ hạnh nhân và hạt dẻ cười.

Một món tráng miệng không thể bỏ qua là torta tre monti hay bánh Ba Ngọn Đồi, được coi là ẩm thực đại diện quốc gia. Bánh gồm nhiều lớp bánh xốp mỏng kẹp nhân kem socola và hạt phỉ, tượng trưng cho ba ngọn tháp trên núi Titano.

Với những du khách đi trong ngày, sau khi no nê với ẩm thực địa phương, hành trình quay lại Italy chỉ đơn giản là đi xuống dốc.

Anh Minh (Theo CNN)